De vraag wat gedupeerden kunnen doen, leggen we voor aan jurist Theo ten Velde van Advocatencollectief Tilburg. Hij is gespecialiseerd in civiel recht. De advocaat benadrukt alleen in algemene zin iets erover te kunnen zeggen, omdat hij niet betrokken is bij deze zaak.

De kwestie draait om het failliet verklaarde Duurzaamheidscentrum Nederland in Terheijden. Tientallen mensen zijn gedupeerd door dit bedrijf. Zij betaalden duizenden euro’s vooruit voor de plaatsing van zonnepanelen, maar daar is in werkelijkheid niks van terechtgekomen. Ook de belastingdienst, banken en toeleveranciers hebben een flink pak geld tegoed.

Ten Velde wijst allereerst op de verantwoordelijkheid die mensen zelf hebben. “Denk na waarom een aanbetaling nodig zou zijn. We zijn het redelijk normaal gaan vinden, maar het doen van een aanbetaling is niet wettelijk verplicht. Soms is het logisch: als je een maatpak koopt, dan kan dat pak bijvoorbeeld niet verkocht worden aan een ander. Maar bij producten die de buurman bijvoorbeeld ook kan kopen, zoals zonnepanelen, dan hoeft dat niet per se logisch te zijn.”

Wie een aanbetaling doet, loopt automatisch risico dat geld kwijt te zijn, zegt Ten Velde. “Bijvoorbeeld als een bedrijf in financiële problemen komt. Dat kunnen ze voorkomen door in zee te gaan met bedrijven die zijn aangesloten bij een garantiefonds. Die vergoedt schade bij bijvoorbeeld een faillissement."

Maar wat kunnen gedupeerden nu dan doen? Een mogelijkheid is volgens de advocaat om met andere gedupeerden een faillissement aan te vragen van een bedrijf. Inmiddels is het faillissement een maand geleden uitgesproken. Al komen gedupeerden achterin de rij met schuldeisers.

“Als de rechtbank een faillissement uitspreekt, kijkt een curator naar de financiële situatie van het bedrijf. Die brengt in kaart welke bezittingen er zijn, hoe hoog de schuld is en hoeveel schuldeisers er zijn.”

Als er nog geld over is, worden eerst eventuele achterstallige salarissen van personeel en schulden bij de belastingdienst betaald. Daarna komen andere eventuele schuldeisers, zoals bedrijven en particulieren. Het geld wordt dan eerlijk verdeeld, maar Ten Velde weet uit ervaring dat dit vaak een schijntje van het werkelijke schuldbedrag is.

Dat lijkt ook nu het geval te zijn. Van de totaalschuld van 9 ton, krijgt de fiscus 348.000 euro. Het zonnepanelenbedrijf betaalde sinds 2020 namelijk geen loonheffingen en omzetbelasting. Volgens de curator, die het faillissement onderzoekt, staat er geen geld op de rekening van het bedrijf. Ook zijn er geen goederen van waarde aanwezig.

Er is echter nóg een mogelijkheid, zegt de jurist. Als gedupeerden oplichting of fraude vermoeden, kunnen zij aangifte doen bij de politie. Mocht dat het geval zijn, kan een bestuurder aansprakelijk worden gesteld voor de financiële schade.

“Maar dan moet wel worden bewezen dat er doelbewust geld is weggesluisd is of dat zij geld hebben afgetroggeld van anderen”, verduidelijkt Ten Velde. "Er onbewust zakelijk een potje van maken, is niet strafbaar."

Diverse gedupeerden deden aangifte. En mogelijk blijkt uit onderzoek van de curator dat er sprake is van wanbeleid, of zoals dat formeel heet: 'onbehoorlijk bestuur'. Daar zijn in dit geval aanwijzingen voor. Mocht daar sprake van zijn, dan kunnen de eigenaars persoonlijk aansprakelijk worden gesteld. Maar ook dan is de kans dat particulieren iets van hun geld terugzien erg klein. Zij staan dan alweer achteraan in de rij met schuldeisers.

Het zonnepanelenbedrijf zelf ontkent dat het mensen heeft opgelicht. “Iedereen denkt dat wij er met honderdduizenden euro’s vandoor zijn gegaan. Maar dat is absoluut niet het geval. Er is meer geld uit gegaan dan er is binnengekomen", zei directeur André Troost ruim een maand geleden tegen Omroep Brabant. Sindsdien is hij onbereikbaar.

LEES OOK:

Failliet zonnepanelenbedrijf heeft 9 ton schuld, onderzoek naar wanbeleid

Zonnepanelenbedrijf ontkent oplichting: 'Ik ben er helemaal kapot van'

Ook firma die zonnepanelen plaatst is gedupeerd door verdwenen bedrijf

Zonnepanelenbedrijf van aardbodem verdwenen: tientallen klanten gedupeerd