Rien sterft nadat hij vijf keer 112 belde: zo kon het misgaan
Rien overleed afgelopen oktober na een valpartij in zijn huis in Helmond. Zijn zus Elly en zwager Mart vonden hem in een grote plas bloed, want Rien gebruikte bloedverdunners. Later ontdekt de politie dat Rien op de avond van zijn fatale val maar liefst vijf keer naar het alarmnummer 112 had gebeld.
Het mocht niet baten. Met zijn noodoproepen werd niets gedaan. Mogelijk speelde één factor een belangrijke rol: doordat Rien een hersenstaminfarct had gehad, kon hij moeilijk praten. Hoe kon dat misgaan? Omroep Brabant stelde die vraag aan de politie.
Hoe werkt een 112-centrale precies?
Allereerst is het belangrijk om te vertellen hoe zo’n belletje nou precies verloopt. Als je 112 belt, kom je namelijk niet meteen bij een 112-centralist uit. Eerst beland je bij de centrale meldkamer in Driebergen: een zogeheten aanname-loket.
Een centralist van dat loket vraagt waar de beller is en wie hij of zij wil spreken. Dat kan de politie, de brandweer of de ambulancedienst zijn. Als de beller antwoordt, wordt er doorverbonden naar de regionale meldkamer, waar 112-centralisten de hulpverlening in gang zetten.
Geeft iemand geen antwoord op die twee vragen, dan wordt de verbinding verbroken. Dat staat in het protocol van de alarmcentrale. Het kan daardoor voorkomen dat de verbinding met mensen die niet goed kunnen praten of die verstijven van angst al bij het aanname-loket wordt verbroken. Of dat ook bij Rien gebeurd is blijft onduidelijk.
Waarom houdt een centralist iemand niet gewoon aan de lijn?
De centrale meldkamer in Driebergen krijgt gemiddeld zo’n 55.000 112-oproepen per week binnen. Van die oproepen wordt zo’n 60 procent doorverbonden naar de regionale meldkamers om de hulpverlening in gang te kunnen zetten. Die mensen krijgen dus een 112-centralist aan de lijn.
Dat betekent dat 40 procent van de bellers niet wordt doorgeschakeld. Het gaat dan bijvoorbeeld om broekzaktelefoontjes of plaagbellers. Centralisten van de centrale meldkamer moeten dan de verbinding verbreken.
Stel je wordt wél doorgeschakeld naar de regionale meldkamer, maar zegt dan niets meer, dan schakelt de regionale 112-centralist soms toch hulp in. Een anonieme 112-centralist vertelt tegen Omroep Brabant dat je soms aanvoelt dat hulp toch nodig is. Je ontwikkelt daar als centralist een zesde zintuig voor, legt hij uit.
Een politiewoordvoerder stelt daarnaast dat er altijd wordt teruggebeld als de verbinding wordt verbroken door bijvoorbeeld een lange wachttijd of technische storing.
“Er kunnen zich natuurlijk situaties voordoen waarin de centralist een andere inschatting maakt, dan de beller verwacht. Bij klachten wordt altijd contact gezocht met degene die niet tevreden is over ons handelen en naar oorzaken gekeken”, stelt de politie.
Kan een geval als Rien in de toekomst voorkomen worden?
Dat Rien niet geholpen kon worden omdat hij zich niet goed uit kon drukken, is volgens de politie ‘een heel tragisch incident’. “Ieder geval is anders, een algemeen antwoord valt moeilijk te geven. Het proces wordt continu tegen het licht gehouden en verbeteringen worden doorgevoerd”, stelt de politie. Een van die verbeteringen is de nieuwe 112-app.
Sinds januari kunnen mensen die niet goed kunnen horen of spreken via een mobiele 112-applicatie op hun telefoon de meldkamer bereiken. Iedereen in Nederland kan de app gebruiken, maar de app bestaat vooral voor mensen die zich om wat voor reden dan ook niet in het Nederlands of Engels uit kunnen drukken. Ook komt er in de toekomst een knop in de app waarop je kunt drukken 'als je (even) niet kunt praten', meldt de politie.
De app was er in oktober 2021 nog niet, toen Rien overleed. Wel is er nog een andere optie, maar ook die zou te laat zijn gekomen voor Rien. Sinds 15 december ontvangt het loket in Driebergen namelijk de AML-gegevens van bellers. De regionale meldkamers hadden deze functie al.
AML staat voor Advanced Mobile Location. Het is een nieuwe techniek in mobiele telefoons die vanzelf werkt als je 112 belt. Met AML kan de locatie van iemand worden vastgesteld. Deze techniek was dus niet beschikbaar voor de 112-centrale in Driebergen op het moment dat Rien 112 belde.
De zoon en de zwager van Rien doen in onderstaande video hun verhaal: