"Ik wil mijn kinderen geen wereld nalaten met dreigende gevaren. We hebben elektriciteit nodig, die willen we niet meer opwekken met kolen of gas vanwege de broeikasgassen. Dan moeten we de keus maken voor windmolens."

Bosschenaar Joep Mol is architect én voorzitter van de coöperatieve vereniging Bossche Windmolen West. Met ruim vijfhonderd plaatsgenoten bouwde hij een grote windmolen op De Rietvelden. De stroom van de molen gaat naar de leden, de rest verkopen ze aan Pure Energie.

Windmolens: voor of tegen
De bouw van windmolens zorgt ook in Brabant voor veel discussie. De emoties in de debatten tussen voor- en tegenstanders lopen vaak hoog op. In Oss doet bij de komende verkiezingen een partij mee die fel tégen windmolens is. Maar de vraag is of lokale partijen zo'n belofte waar kunnen maken nu het rijk en de provincie nieuwe molens zó belangrijk vinden. Omroep Brabant zet de argumenten op een rijtje.

In de strijd tegen de klimaatverandering gaat Nederland voor windmolens, op zee én op land. Het kabinet wil de uitstoot van broeikasgassen in 2030 halveren; in 2050 moet de uitstoot bijna helemaal nul zijn. Het zijn afspraken uit het door Nederland getekende Klimaatakkoord van Parijs.

Oorlog zet extra druk op de ketel
De oorlog in de Oekraïne zet extra druk op de ketel. Een Nederland dat geen Russisch gas wil invoeren, moet de energie ergens anders vandaan halen. De twee kerncentrales die het kabinet wil bouwen, laten nog wel even op zich wachten. Bij een bezoek aan Oss zei minister Rob Jetten (D66) op 7 maart dat hij bezwaarprocedures sneller wil afwerken. Nu zorgen die procedures vaak nog voor jarenlang oponthoud bij de bouw van windmolens.

Brabant beloofde het rijk dat er dit jaar nog ruim 470 megawatt windmolenvermogen in de provincie staat. Windmolens op land hebben een vermogen van 3 tot 4 megawatt; voor het Brabantse doel voor 2023 zijn dus ongeveer 150 windmolens nodig. Maar de plannen gaan verder dan 2023. Ook Brabant wil in 2050 bijna alle energie klimaatneutraal opwekken.

Brabant krijgt er nog tientallen molens bij
Nederland telt meer dan 2700 windmolens. Rik Harmsen van de Nederlandse Windenergie Associatie verwacht niet dat het aantal windmolens in Nederland nog veel verder stijgt. "Er zijn plannen voor nieuwbouw maar veel oudere molens worden alweer afgebroken." Dat geldt overigens juist weer niet voor Brabant waar tot voor kort relatief weinig molens stonden omdat het er nu eenmaal niet zo hard waait als in Friesland of in de Flevopolder. Brabant krijgt er nog tientallen molens bij.

Dertig regio’s in Nederland hebben een eigen RES schreven, een regionale energie strategie. Brabant heeft vier van die regio’s. De plannen lagen halverwege 2021 allemaal in Den Haag, goedgekeurd door de gemeenteraden. Voor elke gemeente is vastgelegd hoe veel klimaatneutrale energie er moet worden opgewekt met windmolens of zonneparken. Weinig Brabantse kiezers kennen de afkorting RES, maar de afspraken in al die plannen zijn bepalend voor de komende jaren.

"We moeten de energietransitie niet aan de markt overlaten", zegt Joep Mol. Van de vier molens op De Rietvelden is er één van zijn coöperatie. De andere leveren stroom aan Heineken dat het productieproces wil verduurzamen. Joep wijst op De Heerenboeren, een initiatief van burgers die zelf hun eigen groenten verbouwen. "Dat willen wij met energie. Het is mooi dat we als burgers sámen zo’n molen kunnen bouwen. Soms hebben mensen er last van. Maar dat is minder pijn dan als we niets tegen de klimaatverandering doen."