Door de coronamaatregelen moeten de rondleidingen nog altijd weer op gang komen. Toch is Eijsvogels in zijn hoofd de afgelopen dagen al regelmatig in de bunker. "Dan denk ik aan wat ik al die jaren al roep: hier gooien ze nooit een atoombom. Maar inmiddels begin ik ook wat angstiger te worden."

Vierduizend mensen. Zoveel kunnen er terecht in de kelder in Oss, die in 1980 werd gebouwd. Op het oog is het een doodnormale parkeergarage. Sterker nog: zo wordt de ruimte onder een appartementencomplex nu ook gebruikt. Maar er gaat een stuk meer schuil achter de dikke betonnen muren.

"Het staat hier nog vol met machines", vertelt Eijsvogels, die zich samen met zijn neef ooit hard maakte voor het behoud van de kelder. "Eén apparaat zorgt er bijvoorbeeld voor dat buitenlucht vol straling eerst door een soort grote zandbak heen gaat om de boel te filteren. En zelfs als er chemische wapens worden gebruikt, hebben we een machine met koolstofdeeltjes die alles reinigt."

Maar er zijn ook meer alledaagse dingen voor handen. "Wat toiletten, waterpunten en de mogelijkheid om jezelf even te verfrissen." Denk nu trouwens niet aan een volledige douche. "Dat was niet nodig, want mensen zouden hier maximaal twee tot drie dagen moeten blijven. Dan is de straling buiten grotendeels verdwenen."

Mocht het nodig zijn, dan is de kelder in Oss in een mum van tijd weer klaar voor gebruik. "De motor is zelfs nog voor de helft gevuld met diesel." Maar dat is een unicum, legt Eijsvogels uit. "In Den Bosch heb je bijvoorbeeld nog een mooie atoombunker onder het provinciehuis. Maar dat is inmiddels gewoon een archief geworden. Mooi om te zien, maar je hebt er in geval van nood niks meer aan."

En zo zijn er volgens de gids meerdere bunkers die in de loop der jaren hun functie verloren zijn. "Hoeveel precies, dat durf ik niet te zeggen. Als je die weer op tijd gereed wilt hebben, dan zou je nu eigenlijk al aan de slag moeten. We hoeven er onze hoop in ieder geval niet op te vestigen, als die gek in Rusland besluit om ergens zo'n knikkertje weg te gooien. Dat is sowieso een misverstand: zo'n bunker werkt echt alleen tegen de straling. Valt zo'n bom erbovenop, dan is alsnog alles kapot."