Video

Een heel aparte eekhoorn, Frans Kapteijns weet wat hier aan de hand is

13 maart 2022 om 09:30 • Aangepast 13 maart 2022 om 10:02
nl
Boswachter Frans Kapteijns deelt wekelijks zijn kennis van de natuur op de radio. Luisteraars kunnen vragen insturen via [email protected]. Dit keer besteedt hij in Stuifmail aandacht aan een witte eekhoorn, een blauwe heikikker en geeft hij antwoord op de vraag of je slakken beter kunt bestrijden of opeten.

Een heel aparte eekhoorn in Eersel
José van Mierlo kwam tijdens haar wandeling in Eersel een opmerkelijke eekhoorn tegen. Een witte, en dat vond ze heel apart. Dit is het ook. Ik heb het beste plaatje op de website en app gezet, maar José had er meerdere gestuurd. Daaruit kon ik opmaken, dat de witte eekhoorn niet helemaal wit was. Op de oren zaten redelijk wat lichtbruine tinten en ook op de poten zag ik wat bruin. Deze eekhoorn is dus geen albino eekhoorn, maar een eekhoorn met leucisme. Echte albino eekhoorns zijn zeer zeldzaam en hebben nauwelijks overlevingskansen. Het verschil tussen albinisme en leucisme is dat bij albinisme er helemaal geen pigment wordt aangemaakt. Bij leucisme mist er alleen pigment in bijvoorbeeld de haren of de veren van een dier. In dit geval, bij de eekhoorn van José, is er heel weinig pigment aangemaakt.

Een grote bonte specht in een tuin in Eindhoven (foto: Esther de Brouwer–Mommers).
Een grote bonte specht in een tuin in Eindhoven (foto: Esther de Brouwer–Mommers).

Is dit de middelste of een grote bonte specht?
Esther de Brouwer–Mommers stuurde mij een foto waarop wat vaag een bonte specht te zien is. Zij denkt zelf aan de middelste bonte specht, maar ik houd het op een grote bonte specht. De middelste bonte specht is nog steeds de zeldzaamste van alle bonte spechten. De grote bonte specht is het meest algemeen aanwezig en daarna de kleine bonte specht. Je komt middelste bonte spechten vooral tegen in oude eikenbossen. Wat vooral opvalt aan het verenpak van de middelste bonte specht is het witte gezichtsbeeld met op de kop een duidelijke rode pet en een zalmkleurig onderlijf. Dit laatste in tegenstelling tot de grote bonte specht, want die heeft heel duidelijk een rode 'broek' aan en de rest van het onderlijf van de grote bonte specht is wit.

Veel tonderzwammen op een dode stam (foto: Esther van Nispen).
Veel tonderzwammen op een dode stam (foto: Esther van Nispen).

Boom met heel veel zwammen in Oudland bij Steenbergen
Esther van Nispen stuurde mij een foto waarop een dode boom te zien is met daarop heel veel zwammen. Zij wil weten welke zwammen dit zijn. Op de dode boom zijn heel veel hoeden van de echte tonderzwam te zien. Echte tonderzwammen zijn zowel parasiet als saprofyt. De naam echte tonderzwam is gebaseerd op het feit dat het zwamvlees van deze zwam in het verleden werd gebruikt voor het vervaardigen van tondel of tonder. Dit is een reepje vlees van de echte tonderzwam. Dit is licht ontvlambaar materiaal wat mensen vroeger gebruikten voor het laten smeulen van vuur. De naam tonder gebruikte men vooral in de zeventiende eeuw. Later werd de naam tondel gebruikt, maar men bleef voor de zwam de naam echte tonderzwam hanteren.

Een heikikker (foto: André van Drunen).
Een heikikker (foto: André van Drunen).

Blauwe heikikker nu al in Giersbergen
Andre van Drunen stuurde mij een werkelijk prachtige foto op van een heikikker die hij gefotografeerd had op 24 februari. Hij vroeg zich af of dit niet een beetje vroeg was om zo'n kikker tegen te komen. Nou, het jaar 2022 zal bekend worden als het jaar dat de paddentrek ofwel amfibieëntrek al vroeg begon. De eerste grote meldingen kwamen midden februari al binnen, en dan vanaf de hogere Brabantse zandgronden. In dat deel van ons land vindt de paddentrek altijd al eerder plaats dan in de rest van ons land. De relatief zachte winter met weinig nachtvorst, de mooie temperaturen boven de 10 graden en de hoge luchtvochtigheid zijn excellent voor amfibieën om te gaan trekken. Daarnaast had de harde wind geen invloed op hen. Kortom, ook voor de heikikkers was het ideaal om vroeg van start te gaan.

Segrijnslakken (foto: Jamie Janssen).
Segrijnslakken (foto: Jamie Janssen).

Slakken in de moestuin, wat nu?
Joep en Marjan Smulders hebben last van slakken in hun tuin. Ze willen graag hun moestuin beschermen tegen deze vraatzuchtige diertjes en zijn benieuwd of ik een gouden tip heb. Het eerste wat ik dan altijd vraag is: welke slakken bevinden zich in je tuin? Dat is namelijk heel belangrijk. Zijn het naaktslakken of huisjesslakken? En als het huisjesslakken zijn, welke dan? Als het bijvoorbeeld segrijnslakken zijn, kun je die goed oogsten, want die zijn net zoals wijngaardslakken eetbaar. Wil je daar niet aan beginnen, dan zijn segrijnslakken erg lastig in je moestuin. Zij eten namelijk jonge groene planten en scheuten. Wat oudere planten en dode planten eten ze zeker veel minder. Deze soort huisjesslak kun je dus bestrijden door hen op te eten. Maar als je hier geen trek in hebt, kijk dan eens op de website van Biocontrole.

Wachten op privacy instellingen...

Korte impressie van edelherten in het Groene Woud
Herman Schellekens heeft een werkelijk prachtige compilatie gemaakt van edelherten in het Groene Woud. Echt de moeite van het bekijken waard. In 2017 heeft stichting Brabants Landschap samen met ARK Natuurontwikkeling het edelhert teruggebracht in het Groene Woud. Deze dieren leven in de gebieden Scheeken en Mortelen, aan weerszijden van de A2. In 2020 is het leefgebied in de Mortelen uitgebreid, met de bouw van een natuurbrug over het spoor Eindhoven-Den Bosch. Meer informatie over de edelherten in Het Groene Woud vind je hier.

Een kogelhoutskoolzwam (foto: Nicole_Heijmans).
Een kogelhoutskoolzwam (foto: Nicole_Heijmans).

Zwammen op een dode boom in een polder onder Delft
Nicole Heijmans stuurde mij een foto van paddenstoelen op een dode boom. Nu zou ik eerder spreken van zwammen, zo noemen wij zwammen zonder steel. Goed, Nicole zag op een dode boom deze zwarte bolvormige zwammen en zij vraagt zich af welk zwam ze gezien heeft. De naam van deze zwam is kogelhoutskoolzwam. Deze naam zegt eigenlijk alles. De zwarte harde kogelhoutskoolzwammen zien er eerst uit als donkerbruine kogels, maar worden later zwart. Deze zwammen komen voor op dode takken en dode stammen van loofhout. Voornamelijk op essenhout. Dit zijn dus saprofyten zwammen.

Twee aardsterren (foto: Corry Schins).
Twee aardsterren (foto: Corry Schins).

Een werkelijk prachtige foto van twee aardsterren
Dit keer geen vraag van Corry Schins, maar een werkelijk prachtige foto van twee aardsterren die zij gevonden had in haar tuin. Hierbij wat informatie voor mensen die de aardsterzwam niet kennen. In ons land komen negentien soorten aardsterren voor. Ze ontstaan allemaal op dezelfde manier. De aardster begint als een soort bolletje. Dit is het vruchtlichaam. Wanneer dit rijp is, springen de buitenlagen open. Deze buitenlagen, ook wel slippen genoemd, buigen zich dan stervormig om het vruchtlichaam heen. Binnenin is een kleiner bolletje te zien waarin de sporenmassa zit. In het midden van dit kleinere bolletje ontstaat dan een opening waardoor de sporen naar buiten komen. Gekraagde aardsterren zijn saprofyten en leven dus op dood organisch materiaal.

Natuurtip
Zaterdag 19 maart vindt van halftien 's ochtends tot twaalf uur 's middags een amfibieënsafari plaats. 'Love is in the air' bij de amfibieënpoel. Kikkers, padden en salamanders zijn aan hun voorjaarstrek naar de voortplantingspoelen begonnen. Zien we de prachtige kamsalamander? Horen we het gekwaak van de groene kikker? Met een schepnet gaan we voorzichtig bekijken of we achter het net vissen of niet. De vangst doen we in een observatie-aquarium, om alles eens goed te bestuderen. Ontdek jij het verschil tussen kikkerdril en een paddensliert? En wie durft de kikker te kussen, misschien keren we wel terug met een echte prins?

Meer informatie:
• Locatie: parkeerplaats Oosterhout aan de Tilburgsebaan 7 in Oosterhout.

• Aanmelden is verplicht via deze link.

• Er zijn kosten aan verbonden, zie deze link.

• Trek stevige wandelschoenen aan.

• Draag kleding die past bij het weer.

• Controleer jezelf achteraf altijd op teken.

App ons!

Heb je een foutje gezien of heb je een opmerking over dit artikel? Neem dan contact met ons op.

Deel dit artikel
Download de app en draag het gevoel van hier altijd bij je!