F-16-piloot Nick bewaakt Oost-Europese grens sinds de oorlog in Oekraïne
Nog een laatste inspectie aan de raketten. Maar liefst vier stuks vanwege de missie, die met een druk op de knop in een fractie van een seconde het verschil kunnen maken tussen leven en dood. Alles moet kloppen. Nog een laatste technische check aan de F-16. En dan blaast de motor met een oorverdovend geluid het gevechtsvliegtuig de lucht in richting het oosten. "Zo'n missie blijft toch spannend", vertelt piloot Nick, die al eventjes meegaat in het vak.
Het gevechtsvliegtuig staat in de gevechtsstand. "Het is altijd magisch als het vliegtuig je aankijkt als je de shelter binnenloopt. Vooral met die raketten eronder. Dan ziet de F-16 er toch net even wat heftiger uit."
"Nooit gedacht dat het zover zou komen."
Vanwege de oorlog in Oekraïne zijn verschillende landen, waaronder Nederland, gevraagd het NAVO-luchtruim boven Oost-Europa te beschermen. "Nooit gedacht dat het zover zou komen. De oorlog komt naar ons toe. De missie speelt zich nu letterlijk af in onze achtertuin."
Piloot Nick, die ook meedeed aan missies in Irak en Afghanistan is wel wat gewend. Toch is deze klus anders dan anders. "Normaal zitten we ergens ver weg met ons team in een kamp, vlakbij een conflictgebied. Nu gebeurt het hier, in Europa."
"Je geeft je kind een kus en neemt toch op een bepaalde manier afscheid."
Het geeft de piloot een vreemd gevoel. "Tijdens mijn eerste missie naar Oost-Europa bracht ik 's ochtends mijn kindje naar school. Daar sta je dan: in je spijkerbroek tussen alle moeders. Je geeft je kind een kus en neemt toch op een bepaalde manier afscheid. Het kan zomaar de laatste keer zijn. Een paar uur later hang je in de lucht. Het is bizar."
In een uur tijd is hij op de plek van bestemming. Welk gebied of stuk land in de buurt van het oorlogsgebied dat is, kan hij niet zeggen. "Ik vlieg over grote steden waar je nog steeds naartoe kunt vliegen voor een vakantie."
Het voelt dubbel voor hem. Toch probeert hij samen met piloten van andere NAVO-bondgenoten het Oost-Europese luchtruim te beschermen tegen de Russen. Hij kan niet in details treden over zijn missie, maar vertelt wel: "Als zij te dicht bij de grens met een NAVO-land dreigen te komen, vliegen wij als een soort bodyguard richting die grens. En we waarschuwen als het moet."
"Wees niet diegene die de Derde Wereldoorlog start."
Piloot Nick beseft dat er veel verantwoordelijkheid bij hem en zijn collega's ligt. "Dat voelen we ook. Maar in de lucht moet de knop om. De emoties stoppen we in een bakje en zetten we in de kast. Als het escaleert, ben jij diegene die daar hangt en neem je de verantwoordelijkheid die je moet nemen."
Hij heeft al eens eerder met het bijltje moeten hakken. "De eerste keer was in 2007 in Afghanistan. Collega's op de grond waren in nood. Je loopt dan een checklist af. Ik heb die checklist wel vijf keer gedaan. Dan druk je op de knop. Ik kreeg er hartkloppingen van. Het vliegtuig begon flink te schudden toen de bom loskwam. Gelukkig voor ons liep het goed af."
En ook nu is hij er klaar voor als het moet. "Maar wij gaan niet zelf de confrontatie opzoeken." Eén opdracht hebben hij en zijn collega's helder meegekregen: "Wees niet diegene die de Derde Wereldoorlog start."