Ralph en Miep konden onderduiken en ze overleefden de oorlog. De gruwelen van het kampleven bleven hen bespaard. Maar dat geldt niet voor de 22 kinderen die op een groepsfoto staan van de joodse school in Deventer. Alle kinderen hebben een jodenster op hun kleding. Onbevangen kijken ze in de lens, niet wetend dat ze allemaal, op één meisje na, korte tijd later worden weggevoerd en vermoord.

"Dat gruwelijke verhaal lees je in het stukje tekst bij de foto", vertelt directeur Jeroen van den Eijnde van het museum. "Het zegt veel over de ernst van deze gebeurtenis."

Wachten op de deportatietrein
Voor het eerst zijn ook drie fotootjes te zien van joden die op het station in Vught wachtten op de deportatietrein. De foto’s zijn gemaakt door een Duitse militair en werden vorig jaar gekocht door Kamp Vught. "We krijgen nu voor het eerst een beeld van hoe die deportaties verliepen. We staan als het ware tussen de wachtenden en dat geeft een heel indringend inkijkje", zegt Van den Eijnde.

De drie fotootjes waren voor hem de reden om de tentoonstelling na Berlijn en Amsterdam, ook naar Vught te halen. "Ik wilde onze nieuwe aanwinsten in een goeie context kunnen laten zien."

Massamoord op zes miljoen joden
In de tentoonstelling zit veel meer onbekend beeldmateriaal. Het dook onder meer op tijdens jarenlang onderzoek van historici. Ze ontdekten kiekjes van amateurs en van professionele fotografen. Ze laten ook zien dat het alledaagse leven in de kampen doorging. "Als we aan de jodenvervolging denken, zijn er in ons collectieve beeldgeheugen een aantal bekende foto’s die altijd terugkomen. Maar ook voor mij zitten hier foto’s tussen die ik nog niet kende."

In het hart van de tentoonstelling staat een foto die gemaakt is bij de bevrijding van Kamp Bergen-Belsen. Op die foto loopt een jongetje alleen langs een lange rij dodelijke slachtoffers die langs de kant van de weg liggen.

"Dat zijn de afschuwelijke beelden waar wij ons normaal gesproken ver van houden", zegt Van den Eijnde. Voor één keer maakte hij een uitzondering. "Je wil laten zien waar het echt om ging: de massamoord op zes miljoen joden."

LEES OOK: Unieke foto’s ontdekt van Jodentransport Kamp Vught in mei 1943