In de afgelopen jaren hadden agrariërs in de Peelvenen vrijstelling gekregen, zodat zij zonder vergunning kunnen beregenen. De Raad van State besloot in 2021 dat deze vrijstelling helemaal niet kon, op grond van wetgeving rondom Natura 2000-gebieden. Provincies hebben de taak om in Natura 2000-gebieden flora en fauna te beschermen.

Dilemma
De beide provincies zitten in de Peelvenen met een moeilijk dilemma. Verdroging door klimaatverandering en het intensieve gebruik van grondwater voor verschillende toepassingen hebben voor de Peelvenen tot een onhoudbare situatie geleid. De bijzondere natuur in dit Natura 2000-gebied wordt steeds verder aangetast. In droge periodes zijn veel agrariërs in het gebied met wat ze nu verbouwen afhankelijk van beregening van hun gewassen. Grondwatervoorraden slinken hierdoor nog verder met nadelige gevolgen voor de beschermde natuur en de landbouw zelf.

“In Brabant willen we grote opgaven in het landelijk gebied samenpakken: natuurbescherming, verdrogingsaanpak en het bieden van perspectief voor de landbouw”, zegt Hagar Roijackers, gedeputeerde Water, Natuur en Gebiedsgerichte aanpak van de provincie Brabant. “Dit brengt dilemma’s met zich mee: welke ruimte is er voor welke functies? De uitspraak van de rechter over beregening in de Peelvenen vraagt nu van ons om de natuurbescherming als primair vertrekpunt te nemen."

Landbouw moet passen bij natuur
Elies Lemkes-Straver, gedeputeerde Landbouw, Voedsel, Bodem en Brede Welvaart, haakt daar op in. “Maar we hebben ook begrip voor de belangen van agrariërs. We gaan met de betrokken overheden en met de omgeving samen onderzoeken op welke manier we kunnen komen naar een grondwaterbalans en een gebiedsbescherming die perspectief blijft houden voor een landbouw die passend is nabij de natuur.”

De provincies begrijpen dat dit besluit forse consequenties heeft voor de agrariërs in het gebied. Daarom werken provincies en waterschappen samen aan de invulling van een overgangsperiode van twee jaar. In de deze periode kunnen agrarisch ondernemers zich voorbereiden op een bedrijfsvoering die minder of niet afhankelijk is van beregening en die samenwerkt met het natuurlijke water- en bodemsysteem.

Inloopbijeenkomst
Tijdens de overgangsperiode is beregening onder voorwaarden mogelijk, maar gelden er wel grenzen. Op het moment dat grondwaterstanden te ver wegzakken en de kwetsbare toestand van de Peelvenen dreigt te verslechteren, worden beperkingen opgelegd voor beregening uit grondwater. Het ontwerpbesluit Beheerplan Peelvenen ligt vanaf 25 mei zes weken ter inzage. Er wordt een inloopbijeenkomst georganiseerd in het gebied waar belanghebbenden terecht kunnen met vragen.

LEES OOK: Het is veel te droog in de Peel en de provincie wil er nu echt wat aan doen