Een schaapje maar toch een vlinder
Martien van Helmond stuurde mij een bericht over allerlei nachtvlinders. Dit keer in Stuifmail behandel ik er een van en de volgende keer weer een andere. De eerste nachtvlinder die ik zag, was de nachtvlinder met de mooie naam schaapje. Wat meteen opvalt aan deze vlinder is dat de vlinder niet echt heel wit is, maar dat er een grijze tint overheen zit. Verder zie je op beide voorvleugels allerlei kleine zwarte tekens, maar in het midden valt de wat grotere zwarte tekening op omdat die enigszins S-vormig is. Schaapjes komen graag op het licht af en zijn echte bloembezoekers. De rupsen leven onder meer op eiken en berken en knagen, voor ze gaan verpoppen, een holte in dood hout. De uitgang van die holte maken ze dicht met zijde en houtsplinters. Vanwege het wollige uiterlijk van de rupsen worden de rupsen en de vlinders schaapje genoemd.

Een soldaatje en toch een kever
Op de ietwat wazige foto die Bas de Bok mij stuurde, zie je een insect. Je ziet meteen dat dit een kever is. De kever behoort tot de familie van de weekschildkevers. Ik denk dat dit een soldaatje is. Binnen het geslacht van de weekschildkevers zijn er heel veel soorten en deze zijn bijna niet van elkaar te onderscheiden. In Nederland alleen al komen vijftig verschillende soorten voor. De meest voorkomende is de kleine rode weekschildkever en die wordt vaak aangeduid met de naam soldaatje. Deze naam heeft de kever te danken aan het feit dat dit insect een langwerpige vorm heeft. Samen met de kleur van de dekschilden doet het geheel denken aan een oud soldatenuniform. Op bloemen van planten en struiken kom je deze weekschildkevers vooral in de zomermaanden tegen. Op die bloemen jagen ze op andere insecten, waarvan er veel op hun menu staan, maar ze eten ook van de nectar. Overigens zijn de larven van deze keversoort heel actieve jagers. Die verorberen slakken en insectenlarven.

Welke spin is dit?
Maymiti van Zundert stuurde mij een foto van een spin in een heel gestrekte houding. Ze vroeg zich af wat dit voor een spin is. De spin in kwestie valt onder de zogenaamde strekspinnen. Deze spinnen hebben zeer lange, fijne poten. Hun achterlijf is veel langer dan bijvoorbeeld het achterlijf van kruisspinnen. Strekspinnen kunnen zich dan ook goed camoufleren langs stengels van planten. Je kunt strekspinnen tegenkomen in hoge grassen, in het riet of in bosjes. Vaak bij vochtige plekken. Ze kunnen over water lopen en maken hun web vaak laag bij de grond. Strekspinnen moeten snel aan paren denken, want ze leven maar een tot drie maanden.

Opvallend veel groene vlindertjes
Tiny van Keulen zag tijdens haar wandeling opvallend veel kleine groene vlindertjes in het gebied Meelakkers bij Heeze. Ze is benieuwd wat ze gezien had. Op de foto die zij stuurde zie je een heel mooie groene smalle kleine vlinder op een Amerikaanse vogelkers en dit microvlindertje heet groene eikenbladroller. Deze vlinders worden hooguit twee centimeter groot. Ze zijn vooral aanwezig in juni en juli. In tegenstelling tot de naam zijn het niet de vlinders maar de rupsen van deze vlinder die de eikenbladeren oprollen. Dit doen deze rupsen bij het verpoppen, zo rond eind april. Allereerst boren de uitgekomen rupsen zich in een opengaande bladknop. Na een tijdje komen er bladeren aan de eikenbomen. Dan beginnen de rupsen van de groene eikenbladroller te vreten aan deze bladeren. Soms zijn er zoveel van deze microvlinders dat de boom helemaal kaalgevreten wordt.

Unieke foto parende vlinders
Desiree van de Camp trof iets heel bijzonders aan in haar stadstuin in Tilburg. Ze zag namelijk een paring van twee lindepijlstaarten. Dit legde ze mooi vast. De beide vlinders zitten met de achterlijven aan elkaar en hebben de vleugels mooi open. Op de foto zie je het mannetje onder zitten. Zo’n paring bij vlinders kan wel enkele uren duren. Omdat ze zo vast zitten, kunnen ze zich maar moeilijk verplaatsen. Bij gevaar vliegen ze wel weg, maar ze laten elkaar niet los. Mannetjes zitten bij het paren namelijk met een soort tang aan het vrouwtje vast en bungelen bij het wegvliegen dan maar een beetje onder het vrouwtje. Lindepijlstaarten zijn nachtactieve nachtvlinders, die tot de familie van pijlstaarten behoren. Een vrouwtje heeft een spanwijdte van ongeveer tachtig millimeter. Bij een mannetje is de spanwijdte dit zestig millimeter.

Parende boomblauwtjes – Nature Cam
Zoals hierboven geschreven zie je vlinders zelden paren. Bovenstaand filmpje is dus bijzonder. Hier zie je de paring van boomblauwtjes. De bovenkant van de vleugels is bij het mannetje van het boomblauwtje is waterig lichtblauw met smalle zwarte randen. Bij het vrouwtje lichtblauw met brede tot zeer brede zwarte randen. De onderkant van de vleugels is zilvergrijs met kleine zwarte stippen. De achtervleugel heeft geen oogvlekken en geen staartje. Dit is een algemene standvlinder die verspreid over het hele land voorkomt.

Aparte zadels in een boom
Op haar fietstocht zag Ida van de Reijt een heel mooie zwam in een boom. Zij vroeg zich af wat ze gefotografeerd had. Wat ze vastgelegd heeft zijn heel mooie hoeden van de zwam met de mooie naam zadelzwam. Deze boomzwam kom je het meest tegen op iepen en beuken en dan zowel op levende bomen als op dode. De hoeden van zadelzwammen zijn waaiervormig en lijken een beetje op een zadel. Ze kunnen maximaal veertig centimeter breed worden. Van boven zijn ze geelbruin en ze hebben bruine schubben. De geur van de hoeden van zadelzwammen is heel typisch, ze ruiken naar meel. De hoeden zijn overigens eetbaar, zolang ze nog niet verhout zijn.

Vreemde figuren op bladeren struik
Erik Wienholts zag op de bladeren van een struik allemaal vreemde dingen. Hij vroeg zich af wat dit is. Allereerst is het van groot belang om te weten met wat voor struik of boom je precies van doen hebt. In dit geval is de struik een iep. Op de bladeren van die iep zitten gallen. Dit zijn gallen van de iep-grasluis. Deze galvormende bladluis leeft op twee soorten planten, namelijk de iep en de grassoort kweekgras. Op iepen maken de ze een omgekeerde onregelmatige, maar wel een beetje peervormige, gal. Deze gallen zijn ongeveer vijftien millimeter groot en hol van binnen. Die gallen zijn in het begin groen, maar worden uiteindelijk geel en rood. Van binnen zitten die bladluizen. Als die volgroeid zijn, komen ze uit die gallen en verhuizen de bladluizen naar de wortels van het kweekgras.

Natuurtip
Zaterdag 4 juni kun je vanaf twee uur 's middags deelnemen aan een rondleiding door Fort Altena. Fort Altena kent een rijke geschiedenis. Het fort begon in 1847 als bomvrije toren met een gracht en een ophaalbrug. Daarna werd er steeds verder uitgebreid. Het fort veranderde ook meerdere keren van functie. Naast een verdedigingswerk was Fort Altena ook een interneringskamp en was er ooit een geheime dienst gevestigd.

Meer informatie:

· Kosten: drie euro voor volwassenen en 1,50 euro voor kinderen tot en met 12 jaar.

· Reserveren voor deze rondleiding is verplicht. Dit kan via een bericht naar [email protected] of door te bellen: 0183-301329.

· Parkeren kan aan de Tol 8 in Werkendam

· Voor nog meer informatie kijk je op de website van Fort Altena