Boerenprotest: boeren keren weer huiswaarts na dag vol protesten
Dit liveblog is gesloten.
Liveblog
Veel boerenacties afgelopen of bijna voorbij
Veel boerenacties in het land zijn inmiddels voorbij, waaronder die bij de Amercentrale en naast de N65 bij Oisterwijk, Een groep van enkele tientallen boeren heeft maandagavond een verrassingsactie gehouden op het Mediapark in Hilversum. Na overleg tussen de politie en de boeren zijn ook zij met hun tractoren huiswaarts gekeerd. Ook bij Werkendam langs de A27 stonden enkele boeren maandagavond.
Boeren protesteren weer bij woonhuis minister Van der Wal
Een groepje protesterende boeren heeft zich maandagavond weer verzameld bij het woonhuis van minister Christianne van der Wal (Natuur en Stikstof). De bewindsvrouw is zelf niet thuis, laat een woordvoerder van de minister weten. Het is de tweede keer dat boeren bij de Gelderse woning van de minister protesteren.
Zij zijn het niet eens met het stikstofbeleid van het kabinet. Toen deze plannen ruim twee weken geleden werden gepresenteerd trokken ze ook al naar het huis van Van der Wal. In de politiek is de actie destijds scherp veroordeeld. Het kabinet noemde betogen bij het woonhuis van een bewindspersoon onacceptabel. De politie heeft maandag een bewakingspost bij het woonhuis geplaatst.
Demonstratie bij de Amercentrale
Ook bij de Amercentrale in Geertruidenberg hebben zich boeren met hun tractoren verzameld. "Even vragen of ze ons kunnen helpen om zoveel stikstof- en ammoniakuitstoot extra te regelen. Kunnen we wat van leren", aldus boer Erik van Oosterhout ter plaatse.
De Amercentrale heeft een vergunning om stikstofdioxide uit te stoten. De centrale in Geertruidenberg stoot meer stikstof uit sinds er biomassa gestookt wordt. Hoewel vergunningen eigenlijk strenger zijn geworden, is het door een rekentruc van de provincie toch mogelijk om meer stikstof uit te stoten.
Boeren demonstreren bij Oisterwijk
In de provincie vindt her en nog maandagavond nog altijd protest plaats. Zo ook naast de N65 bij Oisterwijk. Daar demonstreren meerdere boeren. De tractoren staan in het gras geparkeerd naast de weg. Er is politie ter plaatse en agenten zijn in gesprek met de boeren, die ook spandoeken hebben opgehangen om te protesteren tegen het stikstofbeleid van de overheid.
Boeren voeren actie met tractoren op Mediapark in Hilversum
Een groep van enkele tientallen boeren heeft maandagavond rond kwart over acht een verrassingsactie gehouden op het Mediapark in Hilversum, meldt de politie. De boeren zijn met ongeveer veertig tractoren het terrein opgegaan.
Waarom de boeren in Hilversum demonstreren is nog niet duidelijk. De actie hindert het verkeer vooralsnog niet. Het Mediapark is nog bereikbaar voor bezoekers.
Boze boeren kappen uit frustratie 100 oude bomen
Boze boeren hebben maandagmiddag knotwilgen omgezaagd in de Krimpenerwaard uit protest tegen het stikstofbeleid, meldt het AD. Honderd bomen aan de Benedenberg in Bergambacht moesten het ontgelden, aldus veehouder en actievoerder Floor de Jong.
De kaalslag is het ultieme actiemiddel, vindt De Jong. "De knotwilgen zijn net onder de knot afgezaagd, een teken van het kaalslagbeleid van de regering. De bomen zijn nu ten dode opgeschreven. Die overleven dit niet."
Dinsdag mogelijk weer boerenactie tegen stikstofbeleid
Boeren gaan mogelijk dinsdag weer actievoeren tegen de stikstofplannen van het kabinet. Dat zegt maandagavond voorman Bart Kemp van boerenactiegroep Agractie Nederland. Hij zegt dat het niet om door Agractie georganiseerde acties gaat. Waar en hoe groot die acties zijn is onduidelijk.
Dinsdag wordt in Den Haag gestemd over moties die zijn ingediend tijdens het stikstofdebat vorige week in de Tweede Kamer. Daar kwamen toen tientallen boeren op af, die met Kamerleden in gesprek gingen over het aangekondigde stikstofbeleid door het kabinet. Dat zegt, ondanks de boerenacties van de afgelopen dagen, steeds vast te houden aan de plannen. Provincies moeten het beleid met "maatwerk" uitvoeren.
Vorige week was een grote manifestatie in Stroe tegen het beleid. Maandag gingen boeren ook op meerdere plaatsten de weg op en wierpen ze blokkades op uit protest. Kemp zegt dat de acties een duidelijk signaal geven, en maandagochtend vroeg hij de verantwoordelijk minister Christianne van der Wal (Natuur en Stikstof) opnieuw haar plannen niet door te zetten.
"Ga niet door op de ingeslagen weg. Laat een vreedzame actie niet escaleren in een boerenopstand", zei hij toen. Hij stelt dat boeren niet veel meer kunnen doen. "We zitten nooit op een lijn van escalatie, we zijn op zoek naar oplossingen, maar staan nu met de rug tegen de muur. We kunnen niets meer als sector."
De ammoniakuitstoot van de landbouw moet wat het kabinet betreft gemiddeld met 40 procent omlaag, zodat de natuur niet langer wordt overbelast. In beschermde natuurgebieden zelf mag volgens de plannen vrijwel geen uitstoot meer plaatsvinden, direct daaromheen is volgens de minister een vermindering van 70 procent noodzakelijk. Alleen dan gaat het volgens haar lukken om de stikstofbelasting op de natuur genoeg te verminderen.
Boeren vertrekken, onduidelijk of er meer acties volgen in Brabant
Het is toch nog onduidelijk of er maandagavond meer boerenprotesten volgen in Brabant. Tientallen minuten nadat een klein groepje boeren het provinciehuis in Den Bosch betrad, staan de boeren weer buiten. Veel van hen gaan, net als de boeren die op snelwegen protesteerden maandag, weer naar huis.
"We gaan zien hoe dat morgen verder gaat. In de rest van het land komen nog acties, maar ik weet niets van acties in Brabant vanavond. We pakken hier nog bakje koffie en gaan dan huiswaarts", besluit de Brabantse Farmers Defence Force-voorzitter Mark van den Oever terwijl hij voor het provinciehuis staat.
Boeren dreigen met meer acties morgen
"Het is oorlog", zegt boer Mike uit Heeswijk Dinther. Boeren bij het provinciehuis in Den Bosch eisen een 'lijntje' vanuit Brabant met Den Haag. Als dat er niet komt of als de stikstofregels niet van tafel gaan, komen er morgen al nieuwe acties, zeggen de boeren ter plaatse.
Dronebeelden van de situatie op de snelweg vanmiddag
Update: situatie op de snelwegen
Meerdere snelwegen zijn maandagmiddag even na halfvier weer vrij van blokkades door boeren. Rijkswaterstaat meldt dat de boeren zijn vertrokken op de A67 bij Liessel. "Op de A67 gaat de boerenblokkade van de weg af. Er is nog wel flinke vertraging, het geeft nog een uur oponthoud. Daarom is omrijden nog steeds het advies", aldus een woordvoerder van de ANWB.
De boeren zijn eveneens van de A2 vertrokken, waar zij de weg van Eindhoven richting Den Bosch blokkeerden ter hoogte van Best. De weg is sinds vier uur weer open, melden de twee verkeersdiensten. Boeren blokkeerden maandag op meerdere plaatsen de snelweg uit protest tegen het stikstofbeleid van het kabinet. Vorige week hielden boeren een grote manifestatie in Stroe. Maar volgens sommigen heeft dat niets uitgehaald.
Boeren binnen bij provinciehuis in Den Bosch
Verschillende boeren hebben zich verzameld rondom het provinciehuis in Den Bosch. Ze zijn naar binnen gegaan om te overleggen. Momenteel staan er vijf tractoren voor het provinciehuis. Alle toegangswegen rondom het provinciehuis zijn uit voorzorg afgesloten. Er is veel politie aanwezig, onder meer met motoren. Ook de ME is ter plaatse.
De blokkade op een kruispunt in Oss eerder vanmiddag
Blokkades op snelwegen A2 en A67 langzaamaan opgeheven
Alle hooibalen op de A2 en A67 zijn weggehaald door agenten en de protesterende tractoren zijn weer vertrokken. Volgens de boeren ter plaatse gaan ze terug naar huis. Het verkeer ervaart op beide snelwegen echter nog altijd hinder van de langzaam rijdende tractoren.
Op de A50/A59 bij knooppunt Paalgraven zijn vanuit diverse richtingen nog blokkades, meldt de politie. Een verslaggever van Omroep Brabant meldt dat een kruispunt onder het knooppunt, bij Oss, wel weer vrij is. De boeren daar rijden nu richting Eindhoven.
Blokkade bij oprit Oss, onder de A50, is opgeheven
De blokkade bij de oprit Oss, die net onder de A50 ligt bij de knooppunt Paalgraven, is weer vrij. Bij een kruispunt hadden zich verschillende boeren met hun tractoren verzameld. De boeren zijn nu over de A50 aan het rijden richting Eindhoven. Dat leidt in die rijrichting tot vertraging.
Blokkade op de A2 bij Best
Op de A2 bij Best blokkeren de boeren nog altijd drie rijstroken met hooibalen en tractoren. Rond half vier gaan ze opruimen.
Nieuwe blokkadepoging bij Oss
Bij Oss is de rust nog niet weergekeerd. Diverse tractoren blokkeren een van de toegangswegen naar Knooppunt Paalgraven. Een eerdere blokkadepoging werd door de politie gedwarsboomd.
Compilatie blokkade A67
Urenlang blokkeerden actievoerende boeren maandagmiddag de A67 van Eindhoven richting Venlo, bij Liessel. Zo zag het protest eruit:
A67 volledig vrijgegeven
De A67 bij Liessel is sinds halfdrie maandagmiddag volledig vrijgegeven. De weg was daar sinds halfeen 's middags geblokkeerd door protesterende boeren. Die willen hiermee hun stikstofprotest kracht bijzetten. De afsluiting leidde tot een kilometerslange file. Ook op de A2 en A50 vinden blokkades plaats.
Livestream protest A67 en N325
Kijk hier terug naar de livestream van de A67 en de N324.
Problemen voor knooppunt Paalgraven
Vanwege de demonstrerende boeren zijn er nu toch ook problemen ontstaan op de A50 van Arnhem richting Eindhoven, bij knooppunt Paalgraven. Sinds kwart over twee staat voor Oss een acht kilometer lange file. De ANWB waarschuwt voor ruim een uur vertraging vanaf knooppunt Bankhoef.
Boeren op A50 bij Paalgraven voorkomen
De politie heeft kunnen voorkomen dat boeren de A50 bij knooppunt Paalgraven opkwamen met hun tractoren. De boeren zijn uiteindelijk omgedraaid. Ze zouden nu onderweg zijn naar de Dorpenweg bij Ravenstein.
Rijstrook A67 op verzoek vrijgemaakt
In overleg met de politie is besloten een rijstrook van de snelweg A67 bij Liessel weer vrij te geven, zodat de file enigszins kan oplossen. “Achter in de file bevinden zich mensen met kinderen of ouderen in de auto, die willen doorrijden”, vertelt een van de boeren. Het eind aan de actie is echter volgens hem nog lang niet in zicht.
'Geen boeren, geen voedsel', maar klopt dat wel?
Het is een leus die we de afgelopen dagen weer vaak voorbij zien komen: 'No farmers, no food'. Het is voor de boeren hét argument tegen het aangekondigde stikstofbeleid van het kabinet. Want, zeggen zij, als wij moeten stoppen, heeft Nederland geen eten meer. Maar in hoeverre klopt die theorie nou eigenlijk?
LEES OOK: ' Geen boeren, geen voedsel', maar klopt dat wel?
'Willen desnoods tot dinsdag doorgaan'
Enkele van de demonstranten sympathiseren met Farmers Defence Force. Mark van den Oever uit Sint Hubert, de voorman van deze organisatie, riep zondagavond op tot wilde acties. Eén van de actievoerders bij Schaijk zei er ‘desnoods tot morgen’ mee door te willen gaan. “De koeien hoeven niet gemolken te worden, dat is allemaal geregeld. Wat hebben we nog te verliezen? Het is één corrupte bende in Den Haag.”
Actievoerders niet te vermurwen
Bij Schaijk wordt een groep tractoren, vlakbij knooppunt Paalgraven, tegengehouden door de politie. Maar de actievoerders zijn niet te vermurwen: “Nederland gaat plat vandaag. Het zijn collega-groepen die elkaar gevonden hebben. Of het zal helpen? Ik denk dat het signaal naar Den Haag zo groot is dat ze er niet omheen kunnen. Wij zijn geen criminelen. We willen echt duurzaam produceren. Dat anderen in Den Haag de waarheid verdraaien, breekt ons op.”
Boeren ook onderweg vanuit Zaltbommel
Ook vanuit de richting Zaltbommel zouden boeren via de A2 onderweg zijn richting Brabant.
Ergernis neemt toe
Naarmate de actie voortduurt, neemt ook de ergernis toe onder een aantal bestuurders die al sinds twaalf uur in de file staan. “Het lijkt op zich goed georganiseerd, maar dit is niet leuk meer”, zegt een vrachtwagenbestuurder. “Ik heb nota bene agrarische producten als kolen en tomaten bij zich die ik nu niet bij klanten kan bezorgen.”
Veel vertraging op de snelwegen
Verkeer op de A2 van Maastricht richting Den Bosch moet vanwege het boerenprotest bij Best rekening houden met meer dan een uur vertraging. Daarvoor waarschuwt de ANWB. Verkeer richting Den Bosch krijgt het advies via Tilburg te rijden, via de A58 en A65.
Op de A67 van Eindhoven richting Venlo - waar geprotesteerd wordt bij Liessel - bedroeg de vertraging rond halftwee zo'n drie kwartier.
Ook tractoren op N324
Boeren hebben tractoren achtergelaten op de N324 om ook deze weg tussen Schaijk en Oss te blokkeren. Deze weg is verboden voor landbouwverkeer. De boeren zouden op weg zijn om de snelweg A50 te blokkeren. Eerder deze maandag gebeurde dit al op de A67 bij Liessel en de A2 bij Best.
Politie bekeurt filmende automobilisten
De politie bekeurt op de A67 - waar het boerenprotest plaatsvindt op de weg van Eindhoven richting Venlo - mensen die in tegenovergestelde richting rijden en de actie van de boeren filmen.
Rijkswaterstaat voert overleg met boeren
Rijkswaterstaat overlegt met boeren om de linker rijstrook van de diverse geblokkeerde snelwegen zo snel mogelijk begaanbaar te maken.
Hooibalen worden verwijderd van rijstrook A67
De ME verwijdert hooibalen van een rijstrook van de A67, zodat de weg weer begaanbaar is via één rijstrook.
ME ingezet op A67
Op de A67 bij Liessel, die sinds het middaguur wordt geblokkeerd door protesterende boeren, wordt de ME ingezet.
Boeren onderweg naar A50 bij Schaijk
Tractoren zouden ook onderweg zijn naar de A50 bij Schaijk. Volgens een verslaggever zou het gaan om enkele tientallen tractoren.
Ook problemen op A2 bij Best
Ook op de A2 van Eindhoven richting Den Bosch zijn boeren begonnen met het blokkeren van de weg, bij Best. Ook hier zijn balen hooi neergelegd.
Start nieuwe boerenacties
Boeren zijn maandagmiddag rond halfeen nieuwe, ongecoördineerde acties begonnen tegen de stikstofplannen van het kabinet. Als eerste werd de snelweg A67 van Eindhoven richting Venlo bij Liessel geblokkeerd met tractoren en hooibalen. Demonstranten verwijderden langs de snelweg de verkeersborden waarop de maximumsnelheid van honderd kilometer per uur was te lezen.
De politie had de boze boeren eerder afgeraden snelwegen te blokkeren, omdat dan het verkeer in gevaar kan worden gebracht. Er werd gedreigd met boetes. Eén van de boeren neemt die voor lief: "Ik zit niet met boetes, ze zijn mijn bedrijf aan het kapot maken en dat gaat me miljoenen kosten." Op de kritiek dat weggebruikers hiervan hinder ondervinden, werd schouderophalend gereageerd. De actie werd door een van de boeren 'bittere noodzaak' genoemd: "Soms moet je. Hopelijk hebben we het publiek mee."
"Wij worden jarenlang zelf ook lastig gevallen", zo reageerde een van hen. "We zijn te lang te lief geweest. We stoppen pas wanneer de minister is afgetreden." Anderen vinden het voldoende wanneer de plannen van tafel zijn. De voorstellen van het kabinet zijn slecht gevallen, omdat die een forse reductie van het aantal boerenbedrijven tot gevolg kan hebben. Dit zou nodig zijn om de natuur te sparen.
LEES OOK: Nieuwe boerenacties op maandag: 'Alles wat wielen heeft, gaat rollen'