Hele grote spin in de eetkamer, wat is de naam?
A. Smallenburg trof in zijn eetkamer een hele grote spin aan. Hij vroeg zich af welke spin dat was. De spin is lichtbruin met donkere bruine vlekken en heeft op het kopborststuk een mooie tekening. We hebben hier te maken met een valse wolfspin en die kunnen inderdaad behoorlijk groot zijn. Het mannetje maximaal 13 millimeter en het vrouwtje bijna twee centimeter.

Valse wolfspinnen komen van oorsprong hier niet voor. Ze hebben hun oorsprong rond het Middellandse Zeegebied. Ze lijken heel veel op de bij ons bekende wolfspinnen, vandaar de naam valse, niet echte, wolfspin. Deze (geleedpotige) dieren jagen op vliegen, muggen en andere insectensoorten. Vanuit Zuid-Europa zijn ze langzaam naar onze contreien gekomen.

In hun vertrouwde habitat leven deze spinnen vooral onder stenen of boomschors in bosgebieden; hier bijna uitsluitend in of rondom huizen.

Gelige insecten op de hoes van het tuinset, wat zijn het?
Ellen Ehrismann haalt elke ochtend in deze periode de hoes van het tuinset en dan komt ze een aantal gelige insecten tegen. Ellen denkt dat het kevers zijn en ze vraagt zich af waar die vandaan komen. Op de foto die ze mij stuurde zag ik meteen dat het geen kever is, maar een kakkerlak. Vanwege de gele kleur kom ik op bleke kakkerlak. Het mooie van deze soort is dat het een van de zeldzaamste inheemse kakkerlakken is.

Bleke kakkerlakken komen enkel voor op de zandgrondgebieden en in de duinen. Ondanks dat ze zeldzaam zijn, is het toch het beste om ze te bestrijden. Ze kunnen namelijk schadelijk zijn voor je gezondheid. Dit komt omdat kakkerlakken vooral ziektekiemen en bacteriën verspreiden. Daarnaast scheiden ze een zeer stinkende, muskusachtige geur af. Gelukkig zitten ze nog niet in huis, maar bestrijden is toch het beste voor ze in huis komen.

Tip: snel effectief. Maak een dun sopje van zeep of groene zeep en water. Doe dat in een plantenspuit en verstuif het over de kakkerlakken. Zorg ervoor dat je vooral hoofd en de buik besproeit. Werkt heel goed, want een aantal druppels kunnen de kakkerlak al doden.

Vreemde vogel op de Broekweg in Veldhoven
Jeanne van Knegsel zag een vreemde vogel op de Broekweg in Veldhoven. Zij wilde graag weten om wat voor vogel het ging. Het betreft een volièrevogel, want dit soort kleurrijke vogels kennen we hier niet. De vogel heeft bijna haarachtige veren en de volgende kleuren kan je er zien: het staalblauwe op de rug, het diepgroene op de borst, aan de onderzijde een paar rode veren, een oranje snavel, een oogring en voor het oog is een kleine witte vlek te zien en daarom heet deze duifachtige vogel witwangtoerako.

Oorspronkelijk komt deze vogel voor in de coniferen- en jeneverbesbossen in hooglandgebieden op een hoogte van 1800 tot 2300 meter in Soedan, Zuid-Soedan, Ethiopië en Eritrea. Op het menu staan vruchten van coniferen, jeneverbessen en vijgenbomen, maar ook insecten en af en toe kleine hagedissen in verband met de nodige eiwitaanvulling. Helaas worden ze hier gehouden in volières, terwijl ze in de oorspronkelijke gebieden door de vele houtkap als bedreigd geboekt staan.

Hoornaar valt wespspin aan en neemt haar mee
Thea Willems stuurde mij foto’s van toch wel iets bijzonders. Ze fotografeerde een hoornaar die een wespspin aanvalt en daarmee uiteindelijk wegvliegt. Ze meldde mij dat ze het andersom verwacht had, maar ik denk dat dat wat lastiger is. Een wespspin heeft wel een sterk web, maar een hoornaar zal zich gemakkelijk los kunnen maken uit zo’n web. Daarnaast hangt de wespspin in zo’n web en is dus zeer kwetsbaar voor soorten groter dan zij zelf.

Natuurlijk moet het wel een verrassingsaanval zijn geweest, want anders laat de wespspin zich meteen vallen in een beschutting. Daarnaast is een steek van een hoornaar ook dodelijk voor een wespspin. Hoe dan ook: de larven van deze hoornaar hebben een flink stuk eten voor de kiezen.

Ingepakte prooi in spinnenweb is wesp en wordt 'gegeten' door andere wespen
Van Kathy van den Berg kreeg ik een foto waarop je kan zien dat twee wespen een door een spin gevangen wesp aan het klein snijden zijn. Het resultaat is dat in het spinnenpakketje enkel nog wesponderdelen zitten. Kathy vroeg zich af of wespen soortgenoten opeten. Eerst hebben de wespen natuurlijk de spin bedreigd en die koos eieren voor haar geld. Daarna zijn ze aan de prooi begonnen.

De wespen eten zelf niet echt. Ze snijden namelijk zo’n prooi in stukjes, maken er met hun monddelen een soort papje van en geven dat aan hun larven. Zelfs indien het een dode wesp is van het eigen nest.

Leven van een wespspin - Wouter van Bernebeek
Publicatie: 12 sep. 2021

Compilatievideo van de wespspin! Prooi vangen/opeten, web bouwen, reiniging en verder nog enkele foto's. De wespspin is naar Nederlandse maatstaven een forse spin. Hij behoort tot de familie van de wielwebspinnen, waartoe ook onze kruisspinnen behoren. Dankzij het opvallende, exotische uiterlijk van het volgroeide vrouwtje met haar geelzwarte dwarsgebandeerde achterlijf wordt deze spin nogal snel waargenomen en gemeld. Het zijn vrijwel uitsluitend de vrouwtjes die worden gezien. Vanwege de grote aandacht voor deze opvallende soort werd hij in 2001 als Spin van het jaar in Europa uitgekozen.

Wat doen die zwaluwen daar in de top van de beukenboom?
Jan en Thea Heesemans zagen in hun woonplaats Esch in de top van hun beuk een prachtig schouwspel. Allemaal zwaluwen die zich boven die beuk verzamelden, maar waarom? Zwaluwen in Noord- en West-Europa zijn op weg naar hun winterverblijven in tropisch Afrika. Deze trek van de zwaluwen kan wel duren tot oktober. Onderweg stoppen ze op verschillende plekken om voedsel in te slaan, om water te drinken en om te rusten. Volgens mij zitten op en boven de beuk, daar in Esch, insecten, die dan een kostje worden voor de doortrekkende zwaluwen.

Het is ovaal, geleiachtig, een halve meter groot en het ligt in een ven bij Plantloon. Wat is het?
Op de foto van Melanie Rollbühler zie je een groot in het water zwevend organisme. Het lijkt een grote plastic kromme zak met erin wat groen spul. We hebben hier te maken met pectinatella magnifica, in feite kolonievormende waterzakmosdiertjes. Elk mosdiertje heeft een omhulsel dat gedeeltelijk uit kalk bestaat en via gaatjes of poriën in hun wanden in verbinding staat met de andere mosdiertjes. In zeewater worden dit grote verkalkte kolonies, maar in zoetwater worden het zachte, gelatineachtige, vaak doorschijnende massa’s. Dit samengroeien kan vaak tot gevolg hebben dat je gigantisch grote opgezwollen ballonachtige of misschien wel rugbybalachtige massa’s tegenkomt. De grootste ooit in Nederland was twee meter.

Je vindt deze kolonievormende waterzakmosdiertjes in ons land dan ook bij rivieren, plassen, meren, vijvers enzovoorts. In principe zitten ze in die zoetwatersystemen vast aan allerlei mogelijke zaken. Maar worden ze te groot, dan gaan ze drijven.

Rubriek mooie foto’s.
Hoi Frans, bij deze wil ik graag een foto van de mooie rups van de Koninginnenpage toesturen. Mijn vader vond de rupsen op de dille. Met vriendelijke groet, Marjon Derks.

Natuurtip

Vogelwandeling IVN Bergeijk – Eersel rond de Liskes
Zaterdag 10 september start 08.00 uur

Tweede zaterdag van de maand, vogelwandeling
Leden van de IVN-Vogelwerkgroep nemen u mee door een mooi gebied van Bergeijk, vlakbij het Schut en de Liskes. U leert veel soorten vogels herkennen. In dit gebied voelen ijsvogels en spechten zich thuis.

De Liskes
De Liskes is een voormalige visvijver in het natuurgebied de Maaij bij Bergeijk. De visvijvers in dit gebied vlakbij de Belgische grens zijn zeer voedselrijk. Hierdoor is de Maaij een bijzonder broedgebied voor watervogels. Sinds de aankoop door Natuurmonumenten van dit gebied behoort de visvangst echter tot het verleden. In 2000 is er de uitkijkpost 'de Liskes' geopend.

Meer informatie:
Aanmelden is niet nodig. Vertrekpunt: Bredasedijk 5571 VC Bergeijk ter hoogte van huisnummer 60. Informatie: Koos Slenders, telefoon 06-53628925 of per email: [email protected]. De excursie is bedoeld voor volwassenen en voor geïnteresseerde jongeren. Afstand: ongeveer 4 kilometer. Trek stevige schoenen aan, draag kleding die past bij het weer en neem ook een verrekijker mee. Controleer jezelf achteraf altijd op teken.