Clarissenklooster moet verduurzamen maar kan dat niet betalen
Al driehonderd jaar wonen de clarissenzusters in het Sint-Josephklooster in Megen. Een historisch uniek situatie, omdat steeds meer levende gemeenschappen ophouden te bestaan. Ook de clarissen hebben het financieel zwaar, omdat er minder zusters en dus minder inkomsten zijn.
“We hebben overwogen om het klooster te koop te zetten en kleiner te wonen, maar dat zag niemand zitten”, vertelt abdis zuster Angela Holleboom. “Wij niet, maar ook mensen buiten onze gemeenschap niet. De meesten vonden het zonde als wij na driehonderd jaar zouden vertrekken. Dus besloten we te blijven.”
Om te voorkomen dat de clarissenzusters over een paar jaar in de rode cijfers staan is er extra geld nodig. Inmiddels hebben ze extra inkomsten uit het gastenverblijf en de verkoop van kloosterproducten zoals zelfgemaakte kruidenthee, jam en boterhamspread. Omdat dat niet genoeg oplevert, moeten de zusters het eeuwenoude pand verduurzamen om zo kosten te besparen.
“Wij mogen niet zomaar voor de goedkoopste oplossing kiezen.”
Omdat de zusters maar een deel van de verduurzaming kunnen betalen, hebben ze hulp nodig. Het bisdom Den Bosch en de Konferentie Nederlandse Religieuzen willen groot deel van de kosten op zich nemen. Maar er is meer geld nodig.
“Het klooster is een Rijksmonument, dus wij mogen niet zomaar voor de goedkoopste oplossing kiezen. We hebben bijvoorbeeld tientallen ramen die we willen isoleren. Maar die ramen zijn oud en handgemaakt, dus die moeten volgens de regels verduurzaamd en gerestaureerd worden. Dat is een peperdure klus”, legt abdis zuster Angela uit.
“Wij snappen dat de vorige wethouder ons financieel niet wilde helpen.”
De provincie wil ook meebetalen, mits de gemeente Oss dat ook doet. Dat staat in het erfgoedbeleid van de provincie. Maar lokale regels maken het juist erg lastig voor de gemeente Oss om mee te betalen aan de verduurzaming van het klooster. De gemeente investeert alleen gemeentelijke monumenten, maar het klooster is een Rijksmonument.
“De gemeente Oss heeft alleen al ruim 65 gemeentelijke monumenten zoals kerken en kloosters. Als je het ene monument gaat onderhouden dan moet je het andere ook onderhouden. Dus wij snappen wel dat de vorige wethouder ons financieel niet wilde helpen. Maar we hebben het geld hard nodig”, zegt zuster Angela tijdens het zetten van een kopje kruidenthee.
“De wethouder wil ons steunen door onze maatschappelijke meerwaarde.”
Maar zijn opvolger, Sidney van den Bergh, probeert die regeltjes nu te omzeilen. “Hij wil ons niet steunen omdat we een monument zijn, maar wel door onze maatschappelijke meerwaarde”, legt de abdis zuster uit. Het college van B en W wil daarom toch een lening van 275.000 euro geven. De zusters moeten die lening in twintig jaar terugbetalen in de vorm van maatschappelijke tegenprestaties.
“Wij kunnen bijvoorbeeld educatie aanbieden op het gebied van duurzaamheid en kunnen mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt bij ons. Ook krijgen mensen in nood, die op zoek zijn naar een periode van sabbat de mogelijkheid om in het klooster tot rust te komen. Zoals Oekraïense vluchtelingen.”
De Osse gemeenteraad neemt op 6 oktober een definitief besluit.