Koning Willem-Alexander en koningin Máxima passeren bij hun bezoek een hek dat een paar jaar geleden nog volhing met protestborden. Boze omwonenden en boeren vonden dat de overheid niet meer welkom was.

De Peel is een uniek hoogveengebied. Dat willen natuurbeschermers behouden en ook weer terugbrengen. Dit tegen het zere been van de boeren en de omwonenden destijds, zij vreesden onder meer voor de mogelijkheden om nog te kunnen boeren.

De koning en koningin krijgen donderdagochtend allerlei belangen te horen. "Dit stukje is verwaarloosd", zegt boswachter Lieke Verhoeven, terwijl de koninklijke stoet stilhoudt tussen de varens en berken. "Daar achter," wijst Verhoeven, "daar begint voor mij de echte Peel. De vlakte, de vennetjes, de turfputten."

"Het hoogveen kan een superbelangrijke rol spelen om water vast te houden", zegt Verhoeven. "Hoogveen is een spons", zegt Ernest de Groot van waterschap Aa en Maas. "Het is niet alleen goed voor De Peel, maar ook de boeren eromheen kunnen ervan profiteren." De Groot vraagt of watermanagement wel eens besproken wordt aan de dis bij de koning thuis. "Na twintig jaar, wat dacht u?", lacht koningin Máxima.

Wim van Opbergen van Werkgroep Behoud De Peel laat foto's zien aan het koningspaar van hoe De Peel eruit zou kunnen zien zonder stikstof. Geen overwoekerende pijpenstrootjes meer, maar vennetjes met veenpluis en veenmos. "We staan voor een heel belangrijke verandering. We moeten naar landbouw toe die rekening houdt met de natuur maar ook een goed verdienmodel heeft. Dat is een hele klus."

Na hun wandeling schuiven koning Willem-Alexander en koningin Máxima aan bij een aantal boeren, die vlak bij De Peel hun brood proberen te verdienen.

De frustratie van varkenshoudster Henriette Driessen komt al snel boven. Ze wil graag milieubewuster boeren met minder uitstoot, maar krijgt haar vergunningen maar niet rond. "Zijn we nog wel gewenst in Nederland?", vraagt ze aan de koning. "We zijn in Brabant al een tijdje bezig met het terugdringen van stikstof, maar ik krijg het gevoel dat we alleen maar teruggeduwd worden."

Ook boer Frank Rooijakkers doet een duit in het zakje. "Ik heb veel belang bij duidelijkheid. In juni krijg je te horen dat de stikstof gehalveerd moet worden. Het is nu september en er is nog steeds geen duidelijkheid over hoe het aangepakt moet worden en dat wordt ook niet verwacht. Wij moeten altijd twee stappen verder denken dan de politiek."

Varkenshouder John van Paassen is gestopt met zijn bedrijf. Hij legt aan de koning uit hoe emotioneel dat was. "Je ondertekent een papiertje dat je nooit meer varkenshouder mag zijn. Dat hakt er flink in."

Boer Arjan Manders vindt dat het niet altijd de boeren tegen de natuur hoeft te zijn. Hij experimenteert met een irrigatiesysteem waarbij zijn bedrijf en De Peel voldoende water zouden moeten krijgen.

De koning benadrukte het belang van de boeren. "Nederland kan niet zonder boeren. Het is niet zo van, wij hebben een probleem en jullie moeten het maar oplossen. Het is niet wij tegen zij. De waardering moet er weer komen en het is fijn om zo hier met jullie te kunnen praten." De boeren geven aan blij te zijn met de woorden van de koning. "Ik denk dat hij in Den Haag echt wel gaat praten met Rutte", zegt Frank Rooijakkers.