'Onmenselijk en barbaars', gedwongen afstand bij adopties
Zij werd in 1964 na haar geboorte afgestaan door haar moeder, zoals in die tijd met heel veel kinderen gebeurde in het Rooms Katholieke doorgangshuis. De ongehuwde zwangere vrouwen werden volgens Moederheil vrij gelaten in hun keuze, maar in de praktijk leek daar niets van te kloppen.
Eugénie kwam op haar 21ste in contact met haar moeder. Het initiatief daarvoor lag bij de moeder. "Ik denk dat mijn moeder heel erg beschadigd is door wat haar is overkomen. Ik was 21 en heb destijds niet voldoende beseft wat mij is overkomen. Dat kwam later pas", aldus Eugénie.
Later zocht ze haar eigen dossier op en wat ze toen ontdekte, veranderde alles. Haar zwangere en ongehuwde moeder kwam binnen en werd in de boeken geschreven als een gezonde jonge vrouw van 19 met een gemiddelde intelligentie. Na een maand kwam de psycholoog langs en die noemde haar dwangmatig, neurotisch en onbekwaam.
"Ze mochten hun kinderen niet bezoeken en later werd dat tegen hen gebruikt."
"Het idee daarachter is dat de vrouwen niet capabel waren en dat ze hun kind niet zelf mochten opvoeden. Er werd een diagnose op geplakt. Op basis daarvan werd ernaar toegewerkt dat ze hun kind moesten afstaan. Ze werden helemaal afgebroken. Als ze hun baby later wilden bezoeken werd dat tegengewerkt en als er adoptiepapieren werden ingediend, werd het tegen ze gebruikt. Dan zeiden ze dat ze hun kind nooit hadden bezocht.
"Ik heb het misdadig genoemd, maar dat dekt de lading niet."
Na de Tweede Wereldoorlog waren er veel zwangere vrouwen en weduwen. Daar was opvang voor nodig en dat kostte veel geld. Dat was er niet. "Het ging helemaal niet om het taboe, er was geen taboe", zegt Eugénie. "Er was een probleem en dat moest opgelost worden. Maar dat heeft pervers uitgewerkt. Ik heb het wel eens misdadig genoemd, maar dat dekt de lading eigenlijk niet. Het is onmenselijk en barbaars."
Er is een onderzoek geweest naar de gang van zaken binnen moederheil in Breda, maar dat ging niet goed. Nu komt er een nieuw onderzoek met een onafhankelijke commissie, los van ministeries. "Deze maand komt naar buiten hoe de commissie wordt samengesteld. Daar kijk ik enorm naar uit", aldus Eugénie.
Omroep Brabant-medewerkers Tom van den Oetelaar, Agnes van der Straaten en Bert Geeraets hebben een documentaire gemaakt over moederheil. Die gaat op 9 oktober in première in het Chassé Theater&Cinema in Breda. Zondag 16 oktober is de documentaire te zien op Omroep Brabant.
LEES OOK:
Eugénie werd geboren in kliniek voor ongehuwde moeders en had geen babyfoto
Onderzoek naar binnenlandse adoptie in onder meer Moederheil moet opnieuw