Van hoge baan op ministerie naar bijstand: 'Ik ben niemand hier'

15 oktober 2022 om 11:00 • Aangepast 20 oktober 2022 om 15:42
nl
Een jonge Amerikaanse soldate. Ze houdt een peuter vast in haar armen. En kijkt er liefkozend naar. “Ik vind het zo erg voor haar”, zegt de Afghaanse Hariwa, terwijl ze de foto met het vertederende tafereel laat zien. “Ze is om het leven gekomen bij een bomaanslag bij het vliegveld van Kabul.” Het gebeurde net nadat het vliegtuig met Hariwa aan boord was opgestegen, op weg naar Nederland. Zij was net op tijd weg.
Profielfoto van Alice van der Plas
Geschreven door

Nu zit Hariwa met haar moeder en zus in een huis in Helmond. Ze moeten nog bijkomen van de intense vlucht naar Nederland in augustus vorig jaar toen de Taliban in razend tempo het land overnam. En nu wacht ze een onzekere financiële toekomst. Hariwa ging van een hoge functie op een ministerie in Afghanistan naar een bijstandsuitkering. “In Afghanistan was ik heel groot, hier ben ik niemand.” Het is even slikken voor Hariwa, die na vijf jaar studeren haar master haalde.

“Je koffer of je leven, werd er tegen ons gezegd”

Maar ze prijst zich gelukkig. “Ik ben hier veilig. Ik heb hier heel veel vrijheid, die ik in Afghanistan als vrouw niet had. Ik kon daar niet dragen wat ik wilde. Ik kon daar niet sporten of naar de film. Ik heb artikelen geschreven die heel kritisch waren op de Taliban. Als ik niet weg had kunnen komen, hadden ze me vermoord.”

De broer van Hariwa vertaalde voor het Nederlandse leger en dus kon ze naar Nederland. “Toen we hier aankwamen, is er goed voor ons gezorgd. We hebben zes maanden in een tent gewoond, dat was wel moeilijk. Het was erg koud. We konden geen bagage meenemen. Je koffer of je leven, werd er tegen ons gezegd. Liever een extra kind mee in het vliegtuig, dan de koffer. We zijn met helemaal niets gekomen. Maar we hebben het overleefd.”

“Ik was heel verrast door hoe snel het geld op was”

Hariwa moet vanuit het niets een leven zien op te bouwen in Nederland. “Toen we net ons huis kregen, hadden we nog geen matras om op te slapen. We kregen 6000 euro om alles te kopen, maar ik was heel erg verrast hoe snel dat op was. Zo wilde de zorgverzekeraar meteen 1000 euro hebben.” De 6000 euro wordt nu ingehouden op de bijstandsuitkering van Hariwa, haar moeder en haar zus. Na drie jaar wordt het kwijtgescholden, als ze nog steeds een laag inkomen heeft.”

Volgens Marco Diederen van de LEVgroep in Helmond, die Hariwa heeft begeleid, zijn vluchtelingen vaak verrast door het Nederlandse kostenplaatje. “Veel mensen willen ook graag geld sturen naar familie. Ze worden dan onder druk gezet om iets te sturen, terwijl ze het zich niet kunnen veroorloven. Dan zie je mensen al in de problemen komen. Ze hebben vaak niet door hoe hoog de vaste lasten hier zijn.”

“We maakten vergissingen waardoor we onze uitkering niet kregen. Dat was erg moeilijk.”

Hariwa raakte in paniek van een plotseling stijgende energierekening. “We hadden ineens geen geld meer in het budget voor eten. Nu is er een prijsplafond en ben ik weer opgelucht. Maar het valt niet mee om hier je weg te vinden. Toen we hier net woonden, vielen er dagelijks wel tien brieven van instanties op de deurmat met formulieren die we moesten invullen. We maakten vergissingen waardoor we onze uitkering niet kregen. Dat was erg moeilijk.”

Hariwa is pas 28, maar maakt zich nu al zorgen over haar pensioen. “Ik heb gehoord dat je geen pensioen krijgt als je pas op je dertigste begint met werken in Nederland. Betekent dat straks dat ik 37 jaar heb gewerkt en dan weer in een uitkering beland?” Om een volledige aow te krijgen, moet je in ieder geval 50 jaar in Nederland hebben gewoond. De druk om een goede baan te zoeken, is groot bij Hariwa. “Maar ik weet niet hoeveel ik nog moet bijstuderen om mijn mastergraad hier te laten gelden.”

Omdat het nog steeds gevaarlijk is voor Hariwa om met haar echte naam op internet te komen, is haar naam gefingeerd. Haar echte naam is bij de redactie bekend.

Hariwa wil niet herkenbaar in beeld.
Hariwa wil niet herkenbaar in beeld.

App ons!

Heb je een foutje gezien of heb je een opmerking over dit artikel? Neem dan contact met ons op.