Daags na het bekend worden van de kabinetsplannen hoe we in 2030 de stikstofreductie moeten hebben teruggebracht, voegt Van der Wal de daad bij het woord. Met de voeten in de klei is het immers beter regeren. Brabant doet het volgens Van der Wal al hartstikke goed. "Brabant was de eerste provincie waar jaren geleden al werd erkend dat er een stikstofprobleem was en zijn de eerste stappen al gezet. Hier zijn toen al verschillende gebiedsprocessen opgestart. Brabant loopt wat dat aangaat inderdaad voorop."

Maar een goede start is niet perse een garantie voor een glansrijke finish. Ook in Brabant is er nog veel te doen. Van der Wal bezocht naast een duurzaam industrieterrein in Waalwijk ook een PAS-melder. Een ontmoeting die Van der Wal heeft geraakt. "Ze hebben een spiksplinternieuwe stal, zonnepanelen en zelfs een mestvergister waar 200 huishoudens energie van kunnen krijgen. Alleen staan er geen koeien in die stal want die kunnen we niet vergunnen. Het is schrijnend en frustrerend."

Brabant telt bijna 500 PAS-melders. Ook van der Wal vindt, dat zij zo snel mogelijk een vergunning moeten krijgen. Daarom zegt ze, is het zo belangrijk dat er vaart wordt gemaakt met het uitkopen van piekbelasters naast natuurgebieden. "Niet alleen boeren, maar ook bedrijven moeten worden uitgekocht. De stikstofruimte die dat oplevert is nodig om de natuur te herstellen, want dan pas kunnen we weer natuurvergunningen uitgeven. Wat mij betreft gaan die dan als eerste naar de PAS-melders, ook in Brabant."

Die opdracht heeft gedeputeerde Erik Ronnes de minister ook meegegeven. “Het wordt tijd dat er duidelijkheid komt voor boeren die willen stoppen. Dan kunnen agrariërs die de stap willen maken aan de slag en komt er ruimte voor PAS-melders.” Nu is nog onduidelijk wanneer mensen in aanmerking komen voor de verschillende uitkoopregelingen. Ronnes heeft Van der Wal gevraagd haast te maken met die duidelijkheid.

Het bezoek aan de biologische melkveehouderij van Sjaak Sprangers in Kaatsheuvel zorgde voor een grote glimlach op het gezicht van de minister. Brabant wil dat in 2030 vijftien procent van de Brabantse landbouw biologisch is. Dat is nu nog maar twee procent. De minister prijst het dat de provincie Brabant zo ambitieus is, maar weet ook dat er nog een lange weg te gaan is. “We gaan van grof naar fijn. De doelen op nationaal niveau zijn benoemd en de provincies kijken nu samen met de boeren wat op welke plek kan. Dat doen we dan niet alleen voor stikstof, maar ook voor natuurherstel, de waterkwaliteit en de klimaatdoelen.”

Toch is ook hier hulp van het Rijk hard nodig, zegt Ronnes. "Boeren die willen omschakelen naar een ander type bedrijfsvoering hebben ook daar duidelijkheid voor nodig. Wat de mogelijkheden zijn."
Van der Wal hoopt dat het zogenoemde Landbouwakkoord daar helderheid over gaat geven. "Natuurlijk begint de keuze van elke boer bij 'kan ik er überhaupt geld mee verdienen'", zegt Van der Wal. Maar los van de omschakeling van de landbouw moeten we door. We hebben geen tijd te verliezen, kijk alleen maar naar die PAS-melders."

LEES OOK:

Stikstofplannen: boeren verleiden te stoppen, ook industrie moet inleveren

Milieuclub superblij met stikstofplannen: 'Eindelijk, na 40 jaar strijd!'