Jongeren beseffen het vaak zelf niet als ze geronseld worden
Het journalistieke onderzoekscollectief Spot on Stories en Omroep Brabant zijn bezig om de grootste problemen én de mogelijke oplossingen in kaart te brengen. De eerste schets werd gemaakt op een bijeenkomst met onder meer jongerenwerkers, docenten, politici en natuurlijk jongeren zelf.
Criminelen zorgen er via onder andere Snapchat voor dat steeds jongere jongens het drugswereldje in rollen. En waar hasjdealers vaak vooral dreigen, gebruiken cocaïnedealers grof geweld. Terwijl jongeren het zelf vaak niet in de gaten hebben dat ze geronseld worden.
"Als je ‘nee’ zegt, gaan ze dreigen."
Een leerkracht verhuisde van Amsterdam naar Eindhoven en concludeerde dat het hier helemaal niet rustiger is dan in de hoofdstad.
"Er is een heel simpel trucje dat wij vaak zien. Dan worden er e-sigaretten verkocht. Hou deze vape maar, zeggen ze dan. Ik hoef er niks voor terug. Maar niet veel later komen ze met een nieuw verzoek. En dan zeggen ze: 'Ik heb je toch die vape gegeven?' Als je dan ‘nee’ zegt, gaan ze dreigen."
Door dat dreigen krijgen jongeren het gevoel dat ze een weg zijn ingeslagen, waarvan ze moeilijk meer terug kunnen. Een 17-jarige jongen uit de Eindhovense wijk Vaartbroek vertelt: "Vrienden en kennissen benaderen je via Snapchat. Ik reed op een gegeven moment twaalf uur per dag op een scooter rond."
Een jongerenwerker die hem sinds enkele maanden begeleidt, valt hem bij: "In een Snapchatverhaal zetten ze dan op hun tijdlijn: 'Wie wil werk?' Al die jongens weten dan wat er bedoeld wordt."
In Eindhoven zijn 38 jongerenwerkers actief. Dat zijn er veel meer dan in andere Brabantse steden, maar nog altijd veel te weinig om écht alle jongens die in de gevarenzone zitten in de gaten te houden en te begeleiden.
Ook is duidelijk dat docenten vaak wel aanvoelen welke jongeren kwetsbaar zijn om in de criminaliteit te belanden, maar dat ze vervolgens weinig handvatten hebben om hier daadwerkelijk iets aan te doen.
"Dan voel je dat het iemand kan schelen."
Veel jongeren zelf geven aan dat ze waarschijnlijk andere keuzes hadden gemaakt, als er vroeg in hun leven iemand daadwerkelijk in hen geïnteresseerd was geweest. Of dat nu een ouder, een leerkracht, een jeugdwerker of iemand anders is, is bijzaak.
"Ik kwam in contact met een jongen die vastzat voor poging tot doodslag. Eerst vertrouwde hij mij niet," vertelt een jeugdcoach, "maar toen was ik de enige die er voor hem was tijdens zijn rechtszaak. Dat vond hij heel belangrijk." Een jongen die hij nu begeleidt bevestigt dat: "Ja, dat is heel belangrijk. Dan voel je dat het iemand kan schelen."
Deze bijeenkomst maakt deel uit van een groot onderzoek van Omroep Brabant en Spot on Stories naar jeugdcriminaliteit in de provincie Noord-Brabant. Wil je ook meedenken of heb je tips voor ons? Mail naar [email protected].
Ben je docent in het voortgezet onderwijs? Help ons dan bij dit onderzoek door deze enquête over veiligheid op scholen in te vullen.