Iedere zondagmiddag is er ook een nieuwe aflevering van de Stuifmail-podcast. Beluister hem hier:

Omroep Brabant zendt op dinsdag ook het tv-programma 'Op pad' uit, waarin de kijkers worden meegenomen in de natuurgebieden van Brabants Landschap. Als kijker kun je zelf ook de route uit het programma wandelen. Speciaal voor het programma is er een wandelapp ontwikkeld.

Wat ligt er bij mijn schuur?
Jeanne Keusters zag bij haar schuur een gelig vergaan ding liggen. Ze vroeg zich af of dit een paddenstoel is of een schimmel. Of dit het vruchtbeginsel van een schimmel is, vraag ik me af. Voor mij geldt dat een paddenstoel het vruchtbeginsel van een schimmel is met een hoed en een steel. Een vruchtbeginsel zonder steel noem ik gemakshalve een zwam. In dit geval zou ik het niet weten. Het lijkt een beetje op een omgeslagen gele aardappelbovist maar de wittige substantie achteraan kan ik dan weer niet verklaren. Daarnaast is de opening van dit voorwerp erg groot voor een zwam. Het zou ook een vrucht kunnen zijn, maar dan is de vraag welke boom daar in de buurt staat die dit soort vruchten heeft. Hopelijk kent een van de luisteraars dit ding.

Dit hulpverzoek van Frans had succes, hij kreeg meerdere reacties. Merendeels met hetzelfde antwoord: het 'ding' zou volgens de luisteraars een binnenstebuiten gekeerde citroen zijn.

Merel met een witte staart in de tuin
Wil Pennings zag regelmatig in zijn tuin een merel met een witte staart. Hij vraagt zich af of dit een albino merel is. Het is zeker geen albino merel, want albino merels zijn helemaal wit - niet een klein onderdeel - en hebben oranje ogen. We hebben hier te maken met een merel met leucisme. Merels met leucisme hebben naast zwarte veren ook witte veren. De ogen, snavels en poten van dit soort merels zijn normaal van kleur. Leucisme is een pigmentafwijking. Deze afwijking komt bij alle dieren voor. Bij vogels wordt de kleuring van de veren veroorzaakt door de stof melanine, een natuurlijk pigment in het lichaam. Bij vogels met leucisme wordt de stof melanine wel aangemaakt, maar komt dit niet tot uiting in de veren. Oorzaak daarvan is dat er een gemis is aan bepaalde eiwitten dus blijven sommige veren - zoals bij de merel op de foto - kleurloos. Dat eiwittekort ontstaat vaak door een te eenzijdig voedingspatroon of een tekort aan voedsel, waardoor de vogel een slechte conditie krijgt.

Flip de Nijs heeft een filmpje gemaakt van een merel met Leucisme in zijn tuin.

Hoefafdruk van een ree
Op de foto die Martien Michielse mij stuurde, zie je op het zand een afdruk van een hoef. Volgens mij hebben we hier te maken met een prent van een ree. Zo’n prent, ook wel hoefafdruk genoemd, is een aanduiding dat er minimaal een ree aanwezig is in een gebied. Normaal gezien kun je aan het patroon - de vorm, de grootte en de diepte van de afdruk - kun je zien of het een volwassen ree of een reekalf is. Bij een prent is dat wat lastiger, maar ik schat toch in dat dit een volwassen dier is geweest. Mochten er meerdere prenten te zien zijn, dan kun je daar ook aan afleiden of de ree rustig heeft gelopen of op de vlucht was. De Duitsers gebruiken voor zo’n hoefafdruk de naam tritsiegel. Dit heeft voor ons geleid tot de woorden zegel en prent.

Wie bedekt het voedsel in een egelhuisje met blaadjes?
Eleonore Nelissen heeft in haar tuin een mooi egelhuisje staan. In dit huisje staat een bakje waarin ze regelmatig voer legt. Wat opvalt als ze het huisje opendoet, is dat het bakje nog vol voer staat. Er wordt dus niet van gegeten. Wat nog meer opvalt, is dat er blaadjes op het voer gelegd zijn. Haar vraag is: wie doet dit. Zoiets heb ik ook nog nooit gehoord of gezien. Een egel zal het wel niet zijn want als het goed is, is die in winterslaap. Nu zijn de temperaturen de laatste tijd wel vaak boven de 10 graden geweest en kunnen egels wakker geworden zijn. Het eerste wat zij dan doen, is zoeken naar voedsel en dit opeten. Die zullen het dus niet geweest zijn. Zelf denk ik aan muizen. Muizen slaan graag voedselbronnen op en dekken die dan goed af. Mogelijk heeft een muis dat bedacht om dit in het egelhuisje met blaadjes te doen. Ik ben wel benieuwd of andere luisteraars ook zoiets ooit hebben meegemaakt en de dader wel hebben gezien.

De foto hierboven is ook van Eleonore. Hierop heeft ze een sperwermannetje kunnen vastleggen. Deze sperwer is een regelmatige bezoeker in haar tuin.

Wat voor kastje hangt er in de boom langs het Eindhovens kanaal?
Anke van der Meulen zag langs het Eindhovens Kanaal bij landgoed Gulbergen vreemde kastjes hoog in de bomen. Later zag ze ook deze kastjes in Helmond. Ze vraagt zich af wat dit zou kunnen zijn. Zo te zien hangen deze lange ronde kastjes in eikenbomen dus denk ik aan kastjes ter bestrijding van eikenprocessierupsen. Volgens mij zitten in deze kastjes eikenprocessierupsen gevangen. Deze rupsen kunnen niet ontsnappen doordat de gaatjes te klein zijn. Maar hun natuurlijke vijanden, zoals sluipwespen, kunnen omdat ze zelf zo klein zijn wel naar binnen door die gaatjes. Diverse soorten sluipwespen zijn natuurlijke vijanden van eikenprocessierupsen. Deze sluipwespen leggen dan hun eitjes op de rupsen en de larven van die sluipwespen eten de eikenprocessierupsen vervolgens op. Gevolg: minder eikenprocessierupsen.

Koolmezen strippen in alle seizoenen de twijgen van een hebiscusboom
Leo Valentijn ziet dat koolmezen de hebiscusboom in zijn tuin regelmatig strippen. Die koolmezen ontdoen de jonge twijgen van de bast en halen dan heel dunne witte draadjes weg van die twijgen. Volgens mij doen ze dit omdat dit heerlijk zoet voedsel is. Ik zie dat ook bij mijn meidoorn en dat doen daar niet alleen de mezensoorten. Ik zie ook regelmatig duiven die bovenste takken strippen. Van de meidoorn weet ik dat het sap zoet is en veel suikers bevat. Dit zal dan ook wel het geval zijn bij de hebiscusboom.

Sperwer in de tuin - Marc Gorrens
Een sperwer jaagt in de bovenstaande video met succes op mussen in de beukenhaag in de tuin van Marc Gorrens in Oelegem. Zo'n voedertafel in de winterse tuin kan zomaar een dagelijks aanvliegpunt worden voor een sperwer. In deze tuin vindt de sperwer namelijk prooien van de juiste grootte. Want kleine vogels zoals mussen, mezen, vinken, spreeuwen en lijsters, daar leven sperwers van. De mannetjes, althans. Vrouwtjes leven van grotere prooidieren, onder meer van duiven.

Wie heeft deze schildpad gedood?
Tamara kwam tijdens een wandeling in de bossen bij een ven een dode schildpad tegen. Ze vroeg zich af of dit het werk was van mensen of dieren? Volgens mij is dit een dode bijtschildpad die door mensen in de natuur is gezet. Waarschijnlijk werd het dier te groot of te gevaarlijk in hun vijver of tuin. Helaas zie je het steeds vaker, dat dit soort schilpadden gedumpt worden in de natuur. Of ze onze winters overleven, is dan vaak de vraag. Volgens mij sterven ze door de koude of door honger. Onze inlandse dieren kijken wel uit om een levende bijtschildpad aan te vallen. Deze schildpadden zijn beduchte rovers. Echter, als het dier dood is zullen reigers maar ook zoogdieren weleens proberen om dit dier op te eten.

Rubriek mooie foto’s
Op de foto hierboven zie je een boomklever bij een vetbol. Een prachtige foto van Tom en Nellie van den Heuvel.

Natuurtip
Volgende week zaterdag 21 januari kun je van tien uur 's ochtends tot twaalf uur 's middags deelnemen aan een winterwandeling door de Oisterwijkse bossen en vennen. Wat betekent de winterperiode nu eigenlijk voor de natuur? Onze boswachter leidt je graag rond door dit bijzondere natuurgebied.

Meer informatie:
• Vertrekpunt is het Bezoekerscentrum aan de Van Tienhovenlaan 4 in Oisterwijk.

• Aanmelden is verplicht, dit kan via deze link.

• Het telefoonnummer van het Bezoekerscentrum is: (013) 591 50 00

• Deze excursie is gericht op volwassenen. Oudere kinderen zijn onder begeleiding van een volwassene welkom.

• Volwassen betalen voor deelname tien euro, leden zeven euro.

• Trek stevige wandelschoenen aan.

• Draag kleren die passen bij het weer.