Het Helmondse bedrijf maakte maandag bekend uitstel van betaling te hebben gekregen voor het dochterbedrijf Atlas Technologies B.V. Deze onderneming produceerde de Lightyear 0, een peperdure zonne-auto van 250 duizend euro. Krap twee maanden geleden opende Lightyear feestelijk een nieuwe productiehal in Finland. Daar is nu de stekker uitgetrokken omdat het te duur werd. Lightyear wil zich nu focussen op de ontwikkeling van de Lightyear 2, een goedkopere zonne-auto.

Journalist Bart Kuijpers van vakblad Automotive Management staat er niet van te kijken. “Er is altijd scepsis geweest over de plannen van Lightyear om autofabrikant te worden. Vooral omdat een rol als toeleverancier wel succesvol had kunnen zijn. Neemt trouwens niet weg dat ik een diep respect heb voor wat Lightyear allemaal heeft bereikt op technisch vlak."

Hij vervolgt: "Misschien had het bedrijf deze naïviteit ook nodig om het zover te schoppen. Maar als je bedenkt dat Tesla eerst 10 miljard dollar verlies leed, voordat er 1 dollar winst werd gemaakt, dan is er geen enkele reden te bedenken waarom Lightyear het met minder geld had kunnen redden als fabrikant.”

Aan de investeringsrondes was volgens Kuijpers al te zien dat het vertrouwen in de markt beperkt was. “Lightyear haalde telkens enkele tientallen miljoenen op. Maar als je 600 medewerkers hebt, ben je maandelijks al 4 tot 5 miljoen aan salarissen kwijt. En dan heb je al je andere kosten nog, terwijl er nauwelijks geld binnenkomt.”

Een van de partijen die flink investeerde in de eerste zonne-auto is de Brabantse Ontwikkelings Maatschappij, de BOM. Volgens een woordvoerder kan de organisatie niet veel zeggen over wat er nu gaat gebeuren. “We betreuren het. We investeren altijd met een langetermijnvisie. Zo ook met Lightyear.” Ook de andere miljoeneninvesteerders als familieconcern SHV en uitvaartondernemer Dela geven een zelfde soort reactie.

De BOM is zich ervan bewust dat de investering is gedaan met publiek geld, maar kan niet zeggen of het geld nu verloren is gegaan. “Dat is altijd een spanningsveld”, zegt woordvoerder Bram van den Hoogen. “Het is heel gangbaar dat als je investeert, je ook te maken krijgt met een non-disclosure agreement (overeenkomst om bepaalde informatie niet naar buiten te brengen, red.). We doen dus geen uitspraken over individuele gevallen.”

Het laatste nieuws over de investeringen die gedaan werden bij Lightyear stamt uit september vorig jaar. Toen werd aangekondigd dat de provincie 7, 5 miljoen ging investeren en de BOM 5 miljoen. “Dit soort investeringen zijn erg belangrijk”, zegt Van den Hoogen. “Je wilt innovatie aanjagen, maar er zit altijd een risico aan vast. De ene startup redt het wel, de andere niet.”

Het lot van Lightyear, waar ruim 600 mensen werken, ligt nu in handen van een bewindvoerder. De toekomst is nog onduidelijk. Dat geldt ook voor de productielijn in Finland, zegt journalist Timo Anttila van de Finse krant Turun Sanomat. “Iedereen is verrast en weet niet goed wat er nu gaat gebeuren. Ik had de indruk dat Lightyear 150 miljoen aan financiering veilig had gesteld.”

Volgens de journalist is dit weer een tegenslag voor het Finse bedrijf Valmet Automotive, dat de Lighyear 0 zou gaan maken. “Maar Lightyear was wel een kleine klant voor Valmet. Een grote klant is Mercedes. Die is nu minder gaan produceren. Dat betekent dat Valmet wellicht 630 van de 2000 mensen moet gaan ontslaan.” Volgens Anttila zouden er tot nu toe tien zonneauto's van Lightyear van de band zijn gerold. Voor het zonneautobedrijf waren in Finland 30 mensen actief.

Journalist Kuijpers vreest voor de toekomst van Lightyear. “De kans is nihil dat de rest van het bedrijf, waarmee de goedkopere Lightyear wordt geproduceerd, niet ook wordt meegetrokken. Mijn advies is: verkoop de technologie. Hopelijk komt iedereen er dan zonder kleerscheuren vanaf. Ook DAF redde het niet, maar het slimme pookje wordt tot de dag van vandaag gebruikt. Als de Lightyear-technologie straks ook grootschalig wordt ingezet, dan mogen ze daar heel trots op zijn.”

LEES OOK:

Lightyear in twee maanden van feeststemming naar uitstel van betaling

Lightyear stopt noodgedwongen met eerste zonneauto: 'Productie te duur'

Van rijzende naar vallende ster: de turbulente jaren van Lightyear