21 partijen bij Brabantse verkiezingen: 'Coalitie vormen steeds moeilijker'

1 februari 2023 om 19:00 • Aangepast 9 februari 2023 om 14:20
nl
Aan de provinciale verkiezingen in maart doen meer partijen mee dan ooit. 21 partijen hebben zich aangemeld. Daardoor dreigt een verdere versplintering van Provinciale Staten. Omdat door al die kleine partijen het vormen van een meerderheidscoalitie mogelijk nog moeilijker wordt, pleit politicoloog Marcel Boogers voor een minderheidscoalitie die per onderwerp op zoek gaat naar een meerderheid.
Profielfoto van Rick Lemmens
Geschreven door

Aan de vorige provinciale verkiezingen deden al 16 partijen mee. Twaalf daarvan wonnen 1 of meer van de 55 Statenzetels. Doordat Forum voor Democratie in de afgelopen jaren uit elkaar viel, kwamen er nog twee partijen bij. De veertien partijen verdelen samen de 55 Statenzetels:

  • VVD met 10 zetels
  • CDA met 9 zetels
  • SP, D66 en GroenLinks met 5 zetels
  • PVV met 4 zetels
  • PvdA, Groep Rutjens (JA21) en Groep De Bie (BVNL) met 3 zetels
  • PvdD met 2 zetels
  • FvD, 50PLUS, Lokaal Brabant, ChristenUnie-SGP met 1 zetel
  • 2 zetels zijn leeg.

De coalitie bestaat uit maar liefst vijf partijen: VVD, CDA, D66, GroenLinks en PvdA.

Bij de 21 partijen die op 15 maart mee willen doen, zijn ook nieuwkomers: BBB, VOLT, Alliantie, Algemene Waterschapspartij, Jezus Leeft, Hart voor Vrijheid en Ouderen Appèl-Hart voor Brabant.

Volgens Marcel Boogers, die veel weet van provinciale politiek, is de kans groot dat het Brabantse parlement na de verkiezingen in maart nog verder versplintert. “Er komen mogelijk meer partijen bij, maar het aantal zetels blijft gewoon hetzelfde."

Versplintering hoeft niet per se een probleem te zijn, meent Boogers. “Het klopt dat het besturen lastiger kan maken, maar onze democratie werkt nu eenmaal zo dat alle stemmen even zwaar tellen. De kiezer stemt en daar hebben we het dan mee te doen.”

Kiesdrempel?
Maar dat heeft ook een keerzijde, vooral voor de Statenleden zelf. Debatten duren bijvoorbeeld langer doordat meer mensen hun zegje mogen doen. En fracties moeten alle werk over minder Statenleden verdelen. Kleine partijen zijn daardoor vooral aangewezen op de hulp van fractiemedewerkers.

Als manier om versplintering tegen te gaan, wordt vaak het instellen van een hogere kiesdrempel genoemd. Daarbij moeten partijen dan meer stemmen krijgen, voordat ze zetels krijgen. Boogers is daarop tegen. “Je moet geen stemmen weggooien, want dat doe je in feite met een kiesdrempel.”

Overwerkte politici
Politiek versplintert ook niet zomaar van de ene op de andere dag. “Dit is al lang aan de gang”, vertelt Boogers. “De klassieke volkspartijen, met name PvdA en CDA, weten geen grote groepen kiezers meer aan zich te binden. Je ziet nu heel veel partijen met eigen speerpunten. Denk bijvoorbeeld aan de BBB en de Partij voor de Dieren.”

Wat moeten overwerkte politici dan? Boogers pleit ervoor dat partijen meer samenwerken. “Als je met gelijkgestemde partijen samenwerkt, kun je werk verdelen. Partijen die het met elkaar eens zijn, kunnen het woord voor elkaar voeren en met elkaar meestemmen."

Minderheidscoalitie
Ook bij het vormen van een coalitie zullen politici zich aan moeten passen. “Voor een meerderheid zijn er te veel partijen of moet je samenwerken met partijen die dat helemaal niet goed kunnen. Kijk maar naar de afgelopen bestuursperiode in Brabant.”

Tussen 2019 en nu moest er tot drie keer toe een nieuw college gevormd worden. “Wat beter zou kunnen werken, is een minderheidscoalitie waarmee je per onderwerp op zoek gaat naar een wisselende meerderheid", zegt Boogers.

App ons!

Heb je een foutje gezien of heb je een opmerking over dit artikel? Neem dan contact met ons op.

Deel dit artikel
Download de app en draag het gevoel van hier altijd bij je!