Natte voeten door overstromingen: gemaal van 100 miljoen moet dat voorkomen
Door klimaatverandering kunnen overstromingen vaker gaan voorkomen volgens Brabantse waterschappen. De kans dat het gebied rond Den Bosch overstroomt is 1 keer in de 150 jaar.
Dijkgraaf Mario Jacobs van Waterschap Aa en Maas. “Door de opwarming van de aarde valt er in de wintersportlanden regen in plaats van sneeuw. Dat water stroomt onder meer via de Maas naar Nederland. In 2021 zorgde dat vooral in Limburg, maar ook in Brabant voor problemen.
"Op de korte termijn gaan we met zandzakken werken.”
De laatste keer dat de omgeving van Den Bosch onder water stond, was in 1995. Zelfs delen van de A2 overstroomden door regen- en hoogwater.
“Een overstroming als toen kan morgen weer gebeuren, maar ook over 150 jaar. Voor de korte termijn hebben we daarom een calamiteitenplan klaarliggen. Dan gaan we met zandzakken werken”, zegt de dijkgraaf. “Maar we willen de regio in de toekomst ook beschermen en daar zijn ideeën voor.”
Als het water in de Maas hoog staat, betekent dat ook dat rivieren en beken als de Aa, de Dieze en de Dommel daar hun water niet meer kwijt kunnen en dus overstromen. Om dat te voorkomen moeten er miljoenen liters regenwater op andere plekken worden opgevangen.
“Het klimaat blijft veranderen, dus de risico’s zullen alleen maar toenemen."
Na de overstromingen van 1995 werden poldergebieden het Bossche Broek en het Gement in Vught aangewezen als overloopgebied. Daar kan nu 14 miljoen kuub regenwater uit de rivieren en beken tijdelijk worden opgeslagen. Uit nieuwe berekeningen blijkt dat dat 50 miljoen kuub water moeten zijn.
“Het klimaat blijft veranderen, dus de risico’s zullen alleen maar toenemen. Als wij willen dat de regio droge voeten houdt, dan zullen we nu actie moeten ondernemen”, zegt Jacobs. “We moeten voor 36 miljoen kuub aan water een oplossing verzinnen.”
Vooral de buitenwijken en dorpen in de gemeente Den Bosch, zoals Empel, Rosmalen en de Maaspoort kunnen bij hoogwater last krijgen van ondergelopen huizen en wegen. Maar ook Vught en Sint-Michielsgestel kunnen de straten onder water komen te staan.
“Een gemaal moet het water in plaats daarvan beetje bij beetje afvoeren."
Een van de oplossingen is een gemaal bij spuisluis Crèvecoeur, tussen de wijk Maaspoort en het dorp Engelen. “Als het water in de Maas nu te hoog staat, zetten we de spuisluis dicht. De Crèvecoeur houdt het water uit de Dieze, de Dommel en de Aa dan als een soort dijk tegen. Het rivierwater kan dan geen kant op en dan overstromen de buitenwijken en dorpen van Den Bosch."
Juist daarom kan een gemaal komen een goede oplossing zijn. “Een gemaal moet het water in plaats beetje bij beetje afvoeren naar gebieden waar het geen kwaad kan of in ieder geval minder.” Waterschappen Aa en Maas en De Dommel hopen dat het gemaal vanaf 2026 kan worden gebruikt. Andere oplossingen zoals waterbergingen aanleggen of uitbreiden, kosten minder geld maar duren wel langer.