Een eeuw geleden was het Brabants voor de meeste Brabanders de eigen taal, Nederlands kwam op de tweede plaats. Zo gebruikten Roosendalers woorden als tieten (kippen) en pielekes (kuikentjes) en puite (kikkers) Maar die woorden 'kweike' (schreeuwen) ze nu alleen nog met carnaval.

"We gaan naar een steeds algemener taal. De nuances gaan er uit, zoals je bijvoorbeeld nu nog verschillen hebt tussen Tilburgs en Goirles"", stelt professor Jos Swanenberg uit Berlicum, streektaalexpert.

Koekwaus
Er is echt iets aan het veranderen, beaamt Kristel Doreleijers uit Eindhoven die promotieonderzoek doet en merkt dat het niet meer van generatie op generatie wordt overgegeven. "Maar er is nog wel affiniteit". Het valt haar op dat jongeren het Brabantse spontaan oppikken. Zoals je zag met de hype rond 'Verrekte Koekwaus'. Ze noemt dat 'Super-Brabants' of 'Socialmedia-Brabants'.

Er is zelfs een populaire influencer Roekoe Brabant. Dat is George van der Pluym uit Oosterhout. Hij is bang dat we over een tijdje alleen nog maar houdoe zeggen. "Ik wil het Brabants een duwtje in de rug geven", zei hij zaterdag op een bijeenkomst over het Brabants dialect .

Levendig
Taalonderzoek bloeit aan de Tilburgse universiteit meer dan ooit tevoren. Een extra impuls kwam vanuit de Brabantse politiek die eind 2022 met een opvallende motie kwam. De Brabantse taal is een belangrijke cultuurdrager: hou onze taal 'levendig', was de boodschap aan het provinciebestuur.

Maar daarvoor moet eerst duidelijk worden hoe levendig dat Brabants is en of we er bijvoorbeeld wel zo trots op zijn. Angela Veltman is op de Tilburgse universiteit aan het uitzoeken wat er moet gebeuren met het Brabants. Ze heeft een enquête gemaakt waar iedereen aan kan meedoen.

Meer dan taal
Een interessante vraag die zaterdag ook opborrelde onder de taalfans: wat moet een Poolse scholier of Indiase dochter van een expat met het Brabants, als derde taal? "Je kunt ouders niet verplichten", merkte Yoïn van Spijk op, ook Tilburgse taalwetenschapper. Een ander puntje: er is niet één Brabantse taal. "Kijk alleen al naar Bergen op Zoom, Werkendam en Lieshout: duidelijk verschillend", zei Jos Swanenberg.

Misschien komt het antwoord wel uit de muziek. Levendige taal die je snel verspreid, gewoon op je mobieltje. Roel Jongenelen (ex-VOF de Kunst) en Twan Lijten zongen een liedje over het iconische Brabantse woord 'Gij'. Want het is ' Gij-week'. Binnenkort komt het online en misschien slaat het aan. In Goirle gingen de 'hendjes' al in de lucht want 'Gij' is gewoon een herkenbaar woord en van 'ons'.

Mark van Stappershoef, de burgemeester van Goirle, houdt van het woord akkederen. "Goed samen gaan. Dat hoort bij Brabant". Want Brabant is meer dan alleen de taal: "Het is ook een gevoel dat warmte met zich meebrengt."