En op die vraag van politierechter Breeman kwamen maar weinig betere antwoorden dan dat veelgehoorde stom. “Drugs gebruiken moet u zelf weten”, herhaalde de rechter bij iedere verdachte. “Maar dan moet u niet gaan rijden, want we willen ongelukken voorkomen.”

Officier van justitie Bergmans volgde de wet en die is niet mals als het op alcohol- of drugsgebruik in het verkeer gaat. De werkstraffen, boetes en rijontzeggingen volgden elkaar in rap tempo op.

Een man van 33 uit Geertruidenberg was op nieuwjaarsdag 2021 gepakt met amfetamine, mdma en GHB in zijn bloed. “Even de telefoon van m’n vriendin ophalen”, was zijn verklaring. En dat werd een duur ritje. Zijn rijbewijs was hij al een half jaar kwijt. Nu kreeg hij er nog een taakstraf bij van 40 uur en als hij weer in de fout gaat binnen twee jaar moet hij zijn rijbewijs nog eens negen maanden inleveren.

Omstandigheden
Rechter Breeman en ook de officier van justitie lieten wel merken dat ze rekening houden met de omstandigheden van de verdachten. Tijdens de meeste zittingen werd er goed geluisterd naar de verhalen.

De man uit Geertruidenberg raakt zijn rijbewijs bijvoorbeeld niet weer kwijt, omdat hij anders niet kan werken als accountant. Een man die bij het bergingsbedrijf is gaan werken dat zijn wrak afsleepte na een zwaar ongeluk in Goirle, onder invloed van cocaïne en GHB, kan zijn rijbewijs ook niet missen, oordeelde de rechter. En als een verdachte krap bij kas zit, bleek een taakstaf vaak een betere oplossing dan een boete.

Taakstraffen en boetes
Maar op drugs- en drankgebruik staan zeker wel straffen, benadrukte de rechter. 40 uur taakstraf voor rijden met drugs op in de auto, 850 euro boete en zes maanden zonder rijbewijs voor een beginnend bestuurder met alcohol op, 40 uur taakstraf voor een zwaar ongeluk met ghb en cocaïne achter de kiezen, 26 uur taakstraf en zes maanden niet mogen rijden of lessen voor een Waalwijker die brommer reed zonder rijbewijs na het drinken en blowen.

De grootste pijn voor veel verdachten zat hem echter niet in de opgelegde straf, maar in de lange tijd dat men het rijbewijs kwijt is én vooral de torenhoge kosten die het CBR in rekening brengt. Veel verdachten zijn hun papiertje zomaar een jaar kwijt of moeten opnieuw gaan lessen omdat ze ongeschikt worden geacht, of als beginnend bestuurder al het maximum van twee strafpunten hebben gekregen. En dus hun rijbewijs opnieuw moeten gaan halen.

De kosten voor een cursus bij het CBR of een traject met een psychiater lopen al gauw in de duizenden euro’s. Een man die in 2021 toch reed tijdens de avondklok en toen geblowd bleek te hebben, rekende het de rechter voor. “Ik ben al 2500 euro kwijt aan het CBR en dat gaat nog oplopen omdat ik nog vaker een gesprek moet hebben om mijn rijbewijs definitief terug te krijgen. Dat wordt wel erg veel voor twee keer te veel thc in je bloed”, vond hij.

De rechter ging mee in zijn verhaal. “Aan het CBR kan ik niks doen, maar de boete van 859 euro hoef je niet te betalen. Omdat je een uitkering hebt, doe ik het af met 20 uur taakstraf.”