Gesneuvelde kwajongens herleven dankzij speurwerk van de Heemkring
De slachtoffers mogen niet worden vergeten, dus verzamelen vier leden van de Heemkring alles dat ze over de hen kunnen vinden: “Want zolang er over je gepraat wordt, ben je er nog.”
In het statige gebouw van Heemkring Molenheide, in het vroegere Raadhuis in Gilze, liggen dertien bidprentjes op tafel. Een foto van een jong meisje trekt de aandacht. Als je het prentje omdraait, lees je: 'Ten gevolge van een noodlottig ongeval overleden'.
“Het is heel algemeen”, legt Mariëlle van Hezewijk uit. ”Het is maar zelden dat je op een bidprentje boosheid leest of de precieze oorzaak”, vult Mirjam Heijs aan. “Je leest vooral over dankbaarheid aan God. Zo ging dat toen.”
“Hij kwam uit school en zag dat hun huis helemaal was vernietigd."
Mariëlle en Mirjam zijn twee vrijwilligers die de informatie over de oorlogsslachtoffers verzamelen. Mirjam: “We willen ze een leven teruggeven. Wie waren die mensen? Wie zitten er achter die lijst met namen?”
Het meisje op het bidprentje heet Maria Weterings. Ze is geboren 23 oktober 1935 en overleden op 26 februari 1945. Mariëlle: “Haar broer vertelde dat hij uit school kwam en zag dat hun huis helemaal was vernietigd door een V1-bom. Negen mensen waren omgekomen.”
De V1 was een Duitse onbemande ‘vliegende bom’. Mariëlle: “Die waren onderweg naar Londen en dat ging wel eens mis. Dan hield de motor ermee op. Je hoorde ze aankomen en als ze stilvielen, moest je maken dat je wegkwam. Dat was heel angstig. Zo’n twintig van die bommen zijn hier neergestort.”
"Mensen schuilden in de kelder en de bom kwam op de kelder terecht."
En dan waren er nog de bombardementen van de geallieerden. De Duitse vliegbasis Gilze-Rijen was hun doelwit. Ook op 5 juli 1944. Het was bewolkt en de bom viel verkeerd, midden in het centrum van Gilze. 21 mensen kwamen om. Mirjam: “Hele gezinnen. Het luchtalarm klonk, mensen schuilden in de kelder onder het huis en de bom kwam op de kelder terecht.”
Van het gezin Sikkenga kwamen zes kinderen om bij dit bombardement. Mirjam: “Ik vroeg me af hoe het kan dat al die kinderen thuis waren. Maar ik las in een verslag dat er op die dag al heel vroeg luchtalarm klonk. Waarschijnlijk hebben de jongens toen besloten om maar thuis te blijven van school. Ze zijn allemaal omgekomen in de kelder. Stom toeval. Op de verkeerde plek op het verkeerde moment.”
Ze laat een foto zien van drie jongetjes uit het gezin: Jos, Tonnie en Harrie. De foto is een maand voor het bombardement gemaakt voor moeders verjaardag. “Het zijn gewoon kwajongens. Boefjes. Dat willen we met onze wikipagina bereiken: dat ze weer even gaan leven.”
"Hij is blij dat het weer mensen worden."
De nabestaanden van de slachtoffers zijn er dankbaar voor. Mariëlle heeft contact met de dochter van Jan Sikkenga, die het vergisbombardement overleefde: “Er zit heel veel pijn in de familie. Hij is er blij mee dat het niet alleen slachtoffers zijn, maar dat het weer mensen worden.”
De wikipagina met aandacht voor alle 88 oorlogsslachtoffers uit Gilze en Rijen vind je hier.