‘Wazeggie?’, zei B2 als hij met Vlugge Japie en De Baron door de walkietalkie sprak. Zij waren de boeven in de televisieserie Bassie en Adriaan. In de ogen van kinderen in de jaren tachtig, ook voor mij, zagen boeven er zo uit. Gleufhoed, zonnebril, vieze jas, foute kleren en een grote snor: ouderwets rare jongens. Een nieuwe misdaadcolumn van Willem-Jan Joachems

Ik zie wekelijks best veel boeven. Deze week misschien wel 25. Die zien er niet uit als bij Bassie en Adriaan. Maar er zijn toch overeenkomsten: ze gebruiken vaak ook bijnamen als B2, Vlugge Japie en De Baron. Dat is helemaal niet raar, want misdrijven plegen onder je echte naam is niet handig. Je moet je verstoppen. Maar ook weer niet helemaal.

Criminelen moeten met elkaar praten over drugs, geld en wapens. Zakendoen, zouden ze het zelf noemen. Ze moeten soms improviseren als er dingen verkeerd gaan. Als ze elkaar niet verstaan zeggen me misschien ook wel 'Wazeggie?'

Zegen en vloek
Telefoon is ideaal, maar het is een zegen en een vloek. Want geregeld luistert en leest de politie mee. Criminelen trappen iedere keer weer in die val.

Sinds zeker 2015 kennen we zo’n cryptomobieltje. Dat je er een hebt is al verdacht. Alleen al zien dat hij contact maakt met een zendmast is een teken voor de opsporingsdiensten dat er iets illegaals gebeurt. Want de meeste mensen hebben niet zo'n versleutelde telefoon.

Nep
Waarom die cryptotelefoons nog steeds gebruikt worden? Ik hoor advocaten zeggen dat het vooral luiheid is. Iedereen heeft een mobieltje. Ze zien er normaal uit. De crypto-app is verstopt onder een rekenmachine of nep-account van Netlix. Dat is het probleem niet.

Het gaat om de computerserver waarop alles binnenkomt. Die is kwetsbaar en dat vergeten de boeven nogal eens. Kabeltje eraan en je kunt meelezen. Hacken en je kunt meelezen.

Oude bekenden
Nu weer dat Exclu. Er werden begin februari 45 mensen opgepakt omdat ze met die app werkten. Kijk alleen al deze en volgende week in de Brabantse rechtbanken: allemaal bekende criminelen met een strafblad van hier tot Tokyo soms. Sommigen zijn net veroordeeld, anderen zitten midden in hun proces of ze wachten op een vonnis. Hup, het volgende proces doemt alweer op. Jaren cel hangt ze boven het hoofd.

De politie is er blij mee. Goudmijntje, al dat bewijsmateriaal. Wel wat puzzelen, want er zijn al een miljard berichten.

Babyfoon
Maar ik vraag me wel eens af of de boeven gewoon terug moeten naar de tijd van B2, Vlugge Japie en De Baron. Die crypto blijft een valkuil. Waarom geen morsecode of praten via walkietalkie, babyfoon en een 27MC-bakkie. Niemand die nog meeluistert of het opneemt. Het vervliegt in de ether. Maar wie doet zoiets ouderwets?

Ja, creatieve criminelen die het net even anders doen en wel onder de radar blijven. Ik gok dat er mensen zijn die zo rustig hun geld verdienen. Het is een 'way of life' en ze blijven lekker doorgaan, net zoals de boeven van Bassie en Adriaan. Wazeggie?

Cocaïnebaas 'Bolle Jos' werd door de politie opgemerkt door onderschepte chats op de versleutelde berichtenserver Sky ECC. Die berichten zouden gaan over handel in de haven van Antwerpen. Op 3 mei vorig jaar werd de 31-jarige topcrimineel op de Nationale Opsporingslijst en de ‘EU Most Wanted List’ geplaatst.