Raven boven de natuurbegraafplaats: Frans Kapteijns weet of dat toeval is

21 mei 2023 om 11:00 • Aangepast 31 mei 2023 om 02:03
nl
Dit keer in Stuifmail vliegen de raven boven de natuurbegraafplaats. Zou dat iets met elkaar te maken hebben, vraagt iemand zich af. Frans Kapteijns geeft antwoord. Maar ook: intelligente kraaien, iets moois onder de afvalcontainer en een grote kever naast de voordeur.
Profielfoto van Frans Kapteijns
Geschreven door

Iedere zondag is er ook een nieuwe aflevering van de Stuifmail-podcast. Beluister deze hier:

Wachten op privacy instellingen...

Raven boven Natuurbegraafplaats de Utrecht heeft dat met elkaar te maken?
Kees van Limpt is de laatste tijd wat vaker op natuurbegraafplaats Landgoed de Utrecht bij Esbeek geweest en zag daar een paar keer raven rondvliegen. Hij vroeg zich af of dat iets te maken had met die natuurbegraafplaats.
Volgens mij niet, want de overledenen liggen op een behoorlijke diepte in de grond. Raven zouden overigens dan al veel eerder gespot moeten worden boven gewone begraafplaatsen, want daar liggen de overledenen volgens mij minder diep. Wat wel waar is, is dat de raaf weer in opkomst is in Brabant. Na een afwezigheid van 90 jaar zien we weer steeds meer raven en dat is heel mooi. Het is een vogel die zonder meer thuishoort in onze provincie. Raven zijn dan ook heel belangrijk binnen het ecosysteem. Ze eten niet enkel kadavers maar ook het voedsel dat mensen achteloos weggooien.

Zwarte kraaien met voedsel (foto: Ralph via Pixabay).
Zwarte kraaien met voedsel (foto: Ralph via Pixabay).

Kraai slaat zwanenmossel tegen het wegdek, is dat normaal?
Joop van Riet hoorde achter zich iets op het asfalt vallen en toen hij omkeek, zag hij dat een kraai met een zwanenmossel bezig was. Tot zijn verbazing zag hij de kraai de zwanenmossel tegen het wegdek slaan, zodat die brak. De vogel at daarna de inhoud op. Joop had dit wel verwacht van de de scholekster, mosseleter bij uitstek, maar niet van een kraai. Hij vroeg zich af of dat vaker voorkwam. Het antwoord is jazeker. Kraaiachtigen zijn intelligente vogels, die hulpmiddelen gebruiken om voedsel te pakken.

In de podcast van deze week ga ik dieper in op de intelligente kraaien.

Kraai met een mossel (foto: Karin Reimann-Haan).
Kraai met een mossel (foto: Karin Reimann-Haan).

Straat in Eindhoven ligt bezaaid met resten mosselen, komen die uit de zee?
Karin Reimann-Haan stuurde mij een foto waarop je kan zien dat een kraai een mossel aan het eten is. Zij ziet dat kraaien mosselen vanaf daken laten vallen en die breken dan open. Vervolgens eten de kraaien de inhoud op. Zij woont midden in Eindhoven en vraagt zich af hoe die kraaien aan mosselen komen, want Eindhoven ligt niet aan zee. Heel veel mensen denken hetzelfde als Karin, dat mossel enkel in de zee te vinden zijn, maar dat is dus niet zo. Er bestaan ook zoetwater mosselen en die leven in beken, rivieren en waterplassen. De meeste bekende is de zwanenmossel op de foto hierboven.

In de podcast van deze week ga ik dieper in op de zoetwatermosselen.

Pop van een vlinder (foto: Piet van Wijnen).
Pop van een vlinder (foto: Piet van Wijnen).

Onder de afvalcontainer lag een cocon, maar van wie?
Piet van Wijnen dacht dat hij een foto van een larve had gemaakt, maar volgens mij is het een cocon met daarin de pop van een vlinder. Als je heel goed kijkt, kan je bij sommige van die vlindercocons al enige delen van de pop/vlinder waarnemen. Je kan dan bijvoorbeeld zien waar de ogen (facetogen) zitten, maar ook de vleugels, poten en antennes zijn zichtbaar in het cocon. Onderzoek heeft uitgewezen dat de ontwikkeling van pop tot vlinder ongeveer 8 tot 16 dagen duurt. Zo’n ontwikkeling van pop naar vlinder, is natuurlijk per vlinder anders. Daarnaast spelen licht en warmte ook een rol bij die ontwikkeling. Hoe meer licht en warmte, hoe eerder dat de het cocon openbarst en de vlinder eruit kruipt. Op de site van Jan van Holten kan je een aantal vlindercocons zien via deze link

Bruine bekerzwam (foto: Hans van Hooijdonk).
Bruine bekerzwam (foto: Hans van Hooijdonk).

Onder de blauwe regen staan een aantal zwammen, maar welke en zijn ze giftig?
Hans van Hooijdonk stuurde mij een foto waarop de hoeden te zien zijn van de prachtige bruine bekerzwam. Zijn vraag is echter hoe kom ik er vanaf, want mogelijk is die bruine bekerzwam giftig. Allereerst is de bruine bekerzwam niet giftig, maar zelfs eetbaar dus je kunt die gewoon laten staan. Daarnaast helpt het niet om de hoeden/bekers weg te halen, want het echte zwamlichaam zit in de grond tussen het blad- en naaldstrooisel. De bekers/hoeden zijn namelijk de vruchtlichamen die uiteindelijk de sporen verspreiden. Wil je geen mooie bruine bekerzwammen in je tuin hebben, dan moet je dus de grond bewerken en of misschien zelfs de blauwe regen weghalen. Mijn advies is laat ze mooi staan, want ze helpen mee met het afbreken van dood hout, afgevallen bladeren en dode planten en dieren.

Wachten op privacy instellingen...

Koninginnenpage van rups tot vlinder – ©Ton Vranken
Publicatie: 17 okt 2018

In deze fantastisch mooie en korte film is te zien hoe de rups van de Koninginnenpage een vlinder wordt. Veel kijk plezier Ton Vranken.

Driehoornmestkever met de keutel van een konijn (foto: René Molenschot).
Driehoornmestkever met de keutel van een konijn (foto: René Molenschot).

Wat vonden Tara en de opa van Tara in het natuurgebied?
René Molenschot, opa van Tara, stuurde mij een foto van iets waarvan zij eerst dachten dat het een hoop ontlasting was, maar later zagen ze dat het bewoog dus moest het een diertje zijn. De vraag aan mij is welk diertje is het?
Ze hebben iets moois gezien, namelijk een driehoornmestkever voor de nestingang met een keutel van een konijn. Deze soort mestkevers komen vooral in heidegebieden voor en open plekken in dennenbossen. Ze draaien van allerlei mest, zoals schapen- en koeienmest, mooie bolletjes. Komen ze konijnenkeutels tegen dan hebben ze die het liefst, want die zijn al prefab. Na de paring graven man en vrouw driehhoornmestkever een lange gang verticaal de grond in. Zo'n gang kan wel 60 centimeter diep gaan en daarin maken ze enkele zijgangen. De bolletjes mest worden in die gangen gelegd en enkele centimeters daarvandaan de eitjes. Als de larven uit het ei komt, moeten ze dus wat moeite doen om bij hun voedsel, bolletjes mest, te komen. Na voldoende gegeten te hebben worden de larven poppen en in de nazomer komen dan uit de grote centrale gang de nieuwe driehoornmestkevers weer tevoorschijn.

Meikever (foto: Judy Reyes).
Meikever (foto: Judy Reyes).

Mooie grote kever naast de voordeur, maar welke is het?
Judy Reyes stuurde mij een foto van een grote kever, die naar haar schatting zo’n 4 tot 5 centimeter groot is. Die afmeting klopt zeker bij de soort, want we hebben te doen met een meikever, maar dan wel het vrouwtje. Mannetjes van de meikever hebben voelsprieten met grote kwasten op het einde, zie tweede foto, en vrouwtjes hebben kleinere kwastjes. Vallen soms zelf niet op die kwastjes bij de vrouwen. In principe hebben de meikevers een lengte tot maximaal 3 centimeter, maar dan hebben we het over de mannelijke meikevers. Vrouw meikever is groter en kan dus zo’n 4 tot 5 centimeter worden. Dit is ook erg logisch, want zij moet de eitjes dragen en heeft een grotere vetvoorraad, vandaar. Op het menu van meikevers staan bladeren van allerlei loofbomen. Voorkeur hebben ze voor bladeren van zomereik, beuk en haagbeuk maar ook van fruitbomen.

Het mannetje van de meiker (foto: Karsten Paulick/Pixabay).
Het mannetje van de meiker (foto: Karsten Paulick/Pixabay).
Oranjetipje op blauwe druifjes (foto: Liesbeth van Hees-Linders).
Oranjetipje op blauwe druifjes (foto: Liesbeth van Hees-Linders).

Welke prachtige vlinder is op de blauwe druifjes geland?
Liesbeth van Hees-Linders zag op haar blauwe druifjes een hele mooie vlinder zitten en bij het wegvliegen zag ze een oranje kleur bij het wit. Eigenlijk heeft ze daardoor de vlinder al goed beschreven, want op haar blauwe druifjes zat een dagvlinder met de naam oranjetipje. In dit geval het mannetje, want enkel mannetjes hebben 2 oranje vlekje / tipjes op het einde van de voorvleugel. De vrouwtjes zijn geheel wit en lijken dan ook heel veel op koolwitjes. Liesbeth heeft de vlinder op 15 april gezien en dat klopt heel mooi, want ze zijn meestal te zien in april en mei. Overigens waren ze dit jaar iets later dan voorgaande jaren. Na ontwikkeling tot vlinder blijven ze drie weken in leven. De vrouwtjes gaan zelfs al meteen dood na de ei-afzetting. Oranjetipjes eten niet, maar drinken wel wat nectar.

Oranjetipje (foto: Vlinderstichting/Joost Uittenbogaard).
Oranjetipje (foto: Vlinderstichting/Joost Uittenbogaard).
Mandarijneend (foto: Michel Felten).
Mandarijneend (foto: Michel Felten).

Rubriek mooie foto’s
Michel Felten had een mooie vreemde eend, die er behoorlijk exotisch uitzag met felle kleuren, gespot bij Surae, te Dorst en de naam is mandarijneend.

Natuurtip: Kruidenwandelingen vanaf het Wilhelmietenmuseum
Zondag 28 mei van 13.30 tot 14.30 uur en van 15.00 tot 16.00 uur

Ga mee met een kruidenwandeling en maak kennis met volksgeneeswijze en folklore. Ontdek hoeveel planten je in de natuur en in de tuin vindt, die eetbaar of geneeskrachtig zijn.

Wilhelmietenmuseum
Dit museum is gevestigd in het poortgebouw uit 1610 van de voormalige abdij der Wilhelmieten, het Mariaklooster. Hier waren vanaf 1854 ook de Broeders van Huijbergen gevestigd. In 1977 werd het museum geopend.

Meer informatie:

  • Vertrek en aanmelden; Wilhelmietenmuseum Staartsestraat 2 4635 BB Huijbergen
  • Telefoon 06-81924344 of 0164–642650
  • Openingstijden, zondag van 12.00 uur tot 16.00 uur
  • Kinderen tot 12 jaar zijn gratis en vanaf 12 tot 18 jaar 2 euro. Vanaf 18 jaar is de toegangsprijs 4,50 euro.

App ons!

Heb je een foutje gezien of heb je een opmerking over dit artikel? Neem dan contact met ons op.

Download de app en draag het gevoel van hier altijd bij je!