"Prins Maurits was een geniaal veldheer die de Nederlanders probeerde te bevrijden van de Spanjaarden en heeft in West-Brabant behoorlijk wat voor elkaar gekregen", aldus Dingemans.

De bekendste prestatie van prins Maurits in dit deel van onze provincie is misschien toch wel zijn variant van het Paard van Troje. Begin maart 1590 liet hij 75 soldaten zich verstoppen in een schip vol turf in Leur, waarna ze werden binnengesmokkeld in het door de Spanjaarden bezette Breda. Na een korte strijd werd de bezetter van binnenuit verjaagd.

Maurits had een historische band met Breda, want zijn familie woonde er van 1404 tot en met de 1567. Totdat zijn vader - Willem van Oranje - de stad moest ontvluchten voor de Spanjaarden.

Eenmaal in 1590 teruggekeerd op de geboortegrond van zijn voorvaderen liet prins Maurits het Mastbos ten zuiden van de stad verder uitbreiden. Voor de productie van lange bomen die konden worden gebruikt voor schepen van de Oost-Indiëvaarders én hij gebruikte het bos als eigen jachtdomein. Ook werd hij eigenaar van Kasteel Bouvigne, aan de rand van zijn Mastbos.

De prins bracht ook veel tijd door in Willemstad en liet de vervallen vesting - onder leiding van meester fortenbouwer Menno van Coehoorn - uitbouwen en versterken. Dingemans: "Hij heeft hier in het raadshuis gewoond, liet hier zijn Mauritshuis bouwen en zorgde voor komst van de onze koepelkerk. Dit is de eerste protestantse kerk die daar speciaal voor gebouwd is."

Jaarlijks ontvangt het pittoreske vestingstadje duizenden toeristen die komen kijken naar die historische bouwwerken. En daar profiteert het stadje van. "Het was best een goeie, die Maurits", lacht de wethouder.

Schrijfster en historica Thera Coppens gaf zondag een lezing over prins Maurits. Ze was verrast door hoe goed het in 1623 voltooide Mauritshuis nu het leven van de prins als museum in beeld brengt. "Het is geweldig wat hier is gerealiseerd. Ik ben verbaasd hoe alles hier is gerestaureerd, met respect voor het verleden. Geen ordinaire kermistoestanden, maar echt een hele goede manier om met film en portretten mensen te prikkelen om meer te weten te komen over prins Maurits."

Wél vindt ze dat er in de geschiedschrijving te veel aandacht wordt geschonken aan alleen de militaire rol van de prins: "Ja natuurlijk was het een groot militair, fantastisch. Maar wetenschappelijk en cultureel heeft hij ook veel betekend. Hij was bevriend met Simon Stevin die geweldige ontdekkingen deed op natuurkundig en wiskundig gebied."

"Zo stimuleerde hij de ontwikkeling van de zeilwagen. Daarmee wilde hij laten zien dat die harder kon rijden dan een paard kon draven. Niemand geloofde dat, maar hij maakte waar. Hugo de Grote maakte er zelfs een gedicht over. Dus prins Maurits was meer waard dan alleen zijn militaire prestaties", vertelt Coppens.

Het verhaal over prins Maurits is te beleven in het Mauritshuis in Willemstad. De verjaardag van dit historische pand wordt komende maanden uitgebreid gevierd met verschillende activiteiten. Van exposities tot en met een popconcert.

LEES OOK: Breda eert Nassau-geschiedenis met ridders en open monumenten