1. Is er een asielcrisis?
Misschien kunnen we beter spreken van een opvangcrisis. Dat komt vooral doordat er meer capaciteit komt als er veel mensen het land binnenkomen, maar dat er daarna ook even makkelijk weer wordt teruggeschroefd. Vergelijk het met het aantal bedden op de intensive care van een ziekenhuis. Een zaal vol lege ic-bedden is moeilijk te verkopen. Dat geldt ook voor een leegstaand azc.

Ook kampen we in Nederland met woningnood. Vluchtelingen die mogen blijven, moeten een normaal huis krijgen, maar die zijn er bijna niet. Daardoor blijven zij langer in het azc wonen, en is daar minder plek voor asielzoekers waarover nog niet is beslist.

2. Waar komen de meeste vluchtelingen vandaan?
De meeste asielzoekers komen uit Syrië en Afghanistan. Daarnaast zijn er veel politieke vluchtelingen en aardbevingsslachtoffers uit Turkije en vluchtelingen uit Jemen. Vluchtelingen uit Syrië en Afghanistan krijgen het vaakst een verblijfsvergunning.

De meeste asielzoekers komen terecht in opvangkampen in Turkije (vooral Syriers), Duitsland, Colombia (Zuid-Amerika), Uganda (Afrika) en Pakistan (Azië). Dat lijstje laat zien dat de meeste vluchtelingen toch echt worden opgevangen in 'de regio'.

3. Wie is er verantwoordelijk voor de huisvesting?
Het COA (Centraal orgaan Opvang Asielzoekers) is verantwoordelijk voor de opvang. Vluchtelingen wonen kort in een 'procesopvanglocatie' waar hun asielprocedure begint. Daarna krijgen ze onderdak in een asielzoekerscentrum.

Is er niet genoeg plek in de asielzoekerscentra, dan vangt het COA asielzoekers tijdelijk op in de noodopvang. Dit zijn tijdelijke locaties met minder voorzieningen, zoals evenementenhallen. Is ook daar geen plek meer? Dan regelen gemeenten en veiligheidsregio's crisis-noodopvang. Korte opvang in bijvoorbeeld een sporthal.

4. Zijn de meeste asielzoekers gelukszoekers?
De meeste asielzoekers vluchten voor oorlog, geweld of vervolging. De reis die vluchtelingen afleggen op zoek naar een veilige plek is vaak levensgevaarlijk. Armoede en honger zijn geen reden om in Nederland te mogen blijven.

De vraag of iemand mag blijven, wordt zeer nauwkeurig overwogen. Mensen die om economische redenen hun land verlaten, krijgen bijvoorbeeld geen vluchtelingenstatus.

5. Hoe lang duurt een asielprocedure?
Zonder de huidige achterstanden duurt de asielprocedure tussen de 6 en 15 maanden. Binnen die tijd moet er door de Immigratie- en Naturalisatie Dienst (IND) beslissen of iemand een verblijfsvergunning krijgt.

Kom je uit een land dat als 'veilig' te boek staat, dan gaat die procedure veel sneller. 'Veiligelanders' zoeken vooral een tijdelijk verblijf in de azc’s met een bed, eten en drinken. Daarvoor zijn deze voorzieningen niet bedoeld. Daarom worden deze procedures vaak binnen 9 weken afgehandeld en wordt de 'veiligelander' teruggestuurd. Overigens komt maar 4% van de asielzoekers uit zo'n veilig land.

Dat gaat niet altijd soepel, omdat het land van herkomst vaak weigert ze terug te nemen. Daarom heeft Nederland een paar maanden geleden de 'Marokko-deal' gesloten. Marokko heeft beloofd haar inwoners weer terug te nemen. Toch nemen afgewezen 'veiligelanders' ook vaak de benen en verdwijnen dan in de illegaliteit.