Ontzettend zuur, vindt voorzitter Gerben Boom van het BAJK. "Natuurlijk weet je dat dit kan gebeuren, maar ook wij hebben constant geprobeerd om tot een compromis te komen met daarin een toekomst voor onze jonge boeren."

Voorzitter Wim Bens van de ZLTO legt uit waar het op stukliep: "Remkes had ideeën om het vertrouwen van de landbouw te herstellen en om de sector perspectief te bieden. In het conceptakkoord was daar helaas weinig van terug te vinden."

"Door alle doelstellingen en maatregelen wordt het voor boeren en tuinders lastig om de kost te verdienen. We zagen vanuit de overheid wel de wil om eruit te komen." Er stond ook een flinke zak geld klaar om de sector tot een akkoord te verleiden. "Maar alles bij elkaar was het niet voldoende", zegt Bens.

Dat maakt niet dat het hele akkoord volgens de ZLTO nu door de versnipperaar gehaald moet worden: "Er staan ook zeker goede dingen in. Ik hoop dat daar wat mee wordt gedaan." En toch kan er onder dit akkoord geen handtekening gezet worden. "Het evenwicht is er gewoon niet."

Volgens Bens speelde het aantal dieren per hectare (de zogenaamde graslandnorm) dinsdag geen rol. Vooral voor boeren in Brabant is dit een heet hangijzer, want hier worden relatief veel dieren per hectare gehouden. "Het woord is niet één keer gevallen. Er speelden heel veel dingen, maar het ging echt om het toekomstperspectief."

Het BAJK maakt zich zorgen over de onzekerheid nu het overleg is stukgelopen. Voorzitter Boom: "Jonge boeren zullen langer moeten wachten op zekerheid. Ze kunnen nu geen goede afweging maken over de toekomst van hun bedrijf of dat van hun ouders. Juist om die zekerheid te krijgen zijn we aan tafel gegaan."

Mark van den Oever vindt dat minister Piet Adema van Landbouw moet opstappen. De voorman van de Farmers Defence Force dreigt met acties als dat niet gebeurt. De ZLTO hoopt niet dat er nieuwe boerenprotesten komen. "Het is een deel van de achterban dat een extreem geluid laat horen. Protesteren is je goed recht, maar wij denken dat we aan tafel veel meer kunnen bereiken." Daarnaast ontkent de ZLTO met klem dat de onderhandelingen zijn geklapt onder druk van Farmers Defence Force.

Dat er geen landbouwakkoord met de handtekening van de LTO komt, betekent voor de ZLTO en het BAJK overigens niet dat er helemaal geen afspraken meer gemaakt kunnen worden. BAJK-voorzitter Boom: "Wij zullen altijd proberen tot een oplossing te komen, maar een landbouwakkoord is voor ons onhoudbaar zonder de handtekening van de LTO."

Ook de ZLTO is nog altijd bereid om te praten, volgens Bens. "Dat mogen onze leden van ons verwachten. We hebben niet zonder reden zes maanden aan tafel gezeten. We willen afspraken maken, maar niet dit landbouwakkoord."

LEES OOK: Landbouwakkoord geklapt: FDF is blij, minister 'heeft een rotgevoel'