Rookverbod in kroeg bestaat 15 jaar: 'Het is vaak erg stil voor de barman'

1 juli 2023 om 14:00 • Aangepast 11 juli 2023 om 02:00
nl
Precies vijftien jaar geleden ging het rookverbod in de horeca in. Eigenaar Jac van Dongen (67) van café De Klomp in Etten-Leur streed lang tegen het verbod. Hij moest zich er uiteindelijk bij neerleggen en stopte zelf ook met roken. Volgens hem was dat de start van een sneeuwbaleffect dat leidt tot eenzaamheid en het verdwijnen van het bruine café in het straatbeeld.
Profielfoto van Rik Claessen
Geschreven door

"Met een spijkerjack aan en een pak shag op zak ging ik op pad toen ik zestien was", lacht Jac. Hij blikt terug op een tijd in de horeca die 'veel vrijer' was. "Dat was toen, zo'n vijftig jaar geleden, normaal. De jeugd van nu is een rookvrije horeca gewend."

Op 1 juli 2008 werd roken in de horeca verboden. Jac liet het niet over zijn kant gaan en probeerde het tij te keren. Bij hem in het café werd nog jarenlang doorgerookt. "In 2016 viel de laatste boete op de mat. Die kon ik toen écht niet meer betalen. We zijn heel ver gekomen, maar de overheid heeft ons op de knieën gekregen."

"Ik zie steeds meer beroepsbroeders afhaken."

De sigaret had een 'economisch belang'. Dat was ook de reden dat Jac meedeed aan vele protestacties. "Helaas hebben ze niets uitgehaald, maar ik heb absoluut geen spijt van het protest. Het waren mooie tijden om samen op te komen voor hetzelfde belang. Het trieste is dat ik steeds meer beroepsbroeders nu zie afhaken. Het café op de hoek is aan het verdwijnen."

Het aantal bruine cafés neemt steeds verder af. Er zijn er nog zo'n vijfduizend over in Nederland. Volgens Jac is het een sneeuwbaleffect dat begon met het verbieden van het roken. "Mensen blijven dan gewoon thuis om een sigaret op te steken. De verslaving is niet afgenomen, maar gewoon verplaatst. Ik zie het ook in de drukte in de zomer. Dan staat iedereen hier buiten te roken. In de winter is het rustig. Niemand gaat buiten staan in de kou."

"Alle vormen van genot in het leven worden afgenomen."

Zelf stopte Jac ook. "Van de ene op de andere dag, niet al te lang na het verbod. Het was niet te doen als je zelf heel de tijd naar buiten moet om te roken. Natuurlijk is het ook een stuk gezonder, maar mensen gaan zich ook sneller isoleren zonder het roken."

Over het aankomende drankverbod bij sportclubs is Jac ook niet mals. "Het is afschuwelijk dat mensen die één keer in de week sporten achteraf niet eens een biertje mogen drinken. Alle vormen van genot in het leven van worden afgenomen, er is te veel bemoeizucht vanuit de overheid."

Jac vertelt dat het sowieso erg stil aan de bar kan worden. "Alle gasten gaan naar buiten. Dat is verschrikkelijk voor de barman die daar alleen blijft staan."

"Een biertje en sigaret zijn sociale binders."

Het verdwijnen van de bruine cafés is volgens Jac slechts één gevolg. Een ander probleem dat is ontstaan door het rookverbod is volgens hem de eenzaamheid bij jongeren. "Het bruine café is een sociale binder. Een biertje en een sigaret zijn dat ook. Het is dat je het gezellig samen doet. Mensen blijven het toch doen, alleen nu in eenzaamheid."

Na 41 jaar staat hij nog steeds in het café en als het aan Jac ligt blijft hij daar voorlopig ook nog. "Mensen bij elkaar brengen maakt het vak zo mooi. Die sociale en verbindende factor zijn mijn drijfveer."

LEES OOK:

Na bijna 5000 euro aan boetes geeft kroegbaas op: nu ook rookverbod bij café De Klomp

Drankverbod in kantines niet zo ondenkbaar als het lijkt: 'Kijk naar roken'

App ons!

Heb je een foutje gezien of heb je een opmerking over dit artikel? Neem dan contact met ons op.