Van Delft is sinds 2007 uitvaartverzorgster en heeft in zestien jaar heel veel veranderingen gezien. "Mensen kiezen steeds meer voor cremeren en de traditionele uitvaart in het katholieke Brabant komt steeds minder voor. De oudere generatie die deze uitvaarten nog wilde, is er bijna niet meer."

Van de 100 tot 120 uitvaarten die ze in een jaar doet, zijn er nog maar één of twee heel traditioneel: in de kerk met een plak cake. De rest kiest voor een andere manier van afscheid nemen.

Crematies zijn daarbij veruit het populairst, zo blijkt uit het onderzoek. Ruim zestig procent van de Brabanders wil zich laten cremeren. De voornaamste reden, volgens Van Delft: “Mensen zijn bang om alleen te liggen op een begraafplaats en dat er niemand meer bij hun graf komt. De generatie van nu vindt dat je overal kunt herdenken. Mensen houden hun geliefde het liefst bij zich. Bijvoorbeeld in de vorm van een sieraad of een tatoeage.”

Waar willen de Brabanders hun uitvaart?

• 4 procent in een kerk, moskee of synagoge (landelijk: 11 procent)
• 29 procent in een uitvaartcentrum/crematorium (landelijk: 28 procent)
• 15 procent wil zelf een plek kiezen, zoals een dorpshuis of sportkantine (landelijk: 14 procent)
• 22 procent wil de nabestaanden laten kiezen (landelijk: 17 procent)
• 4 procent thuis (landelijk: 5 procent)

Begraven of cremeren?

• 61 procent wil zich laten cremeren (landelijk: de helft)
• 18 procent kiest voor een begrafenis (landelijk: 28 procent)

Begraven in de natuur of de as bijzetten op een natuurbegraafplaats wint terrein. “Je hebt geen zorgen over een steen, je krijgt gewoon een houten schijf”, zegt Van Delft. “Het is echt een eeuwige rustplaats. Je wordt één met de natuur.”

Een natuurbegraafplaats helpt mensen ook om te gaan met hun angst voor de dood. “Die omgeving verzacht. Het is een fijne plek om naar terug te gaan. Mensen nemen een picknickmand mee. Ik ken ouders die zo bij hun overleden kind gaan zitten.”

Volgens Joy van Delft zijn Brabanders vrij open over de dood. We durven er bijvoorbeeld makkelijker met onze kinderen over te praten. Zeventig procent van de Brabanders vindt het belangrijk om de jongste generatie erbij te betrekken.

“Kinderen erbij betrekken is heel mooi en waardevol. Je kunt een kind niet beschermen tegen afscheid nemen. Van kinderen kun je ook leren hoe om te gaan met de dood. Ik sprak een keer een kindje dat zei dat oma in een schatkist lag. Dat vond ik zo mooi. Ik gebruik dat voorbeeld nog steeds.”

Ook duurzaamheid wordt steeds belangrijker. Een elektrische rouwauto, een kist van paddenstoelen of een digitale rouwkaart worden al gebruikt. “Het zit nu vooral nog in de kleine dingen”, zegt ze. “Maar ik heb uitvaarten gehad die echt heel duurzaam waren. Een kist gevlochten met Nederlandse wilgentenen. Gevuld met wol van schapen die op een Nederlandse heide hadden gegraasd.”

Van Delft is ondanks haar jarenlange ervaring nog steeds onder de indruk van elke uitvaart. “Elke uitvaart is toch anders, ook de traditionele. Ik ben altijd onder de indruk als het om jonge mensen gaat, maar ook oude mensen kunnen me aangrijpen. Ik had laatst een echtpaar: de vrouw was overleden. Er waren geen kinderen. Ze waren zestig jaar getrouwd en hij had haar vlak voordat ze overleed zestig rode rozen gegeven. Hij zat daar zo alleen. Maar hij voelde zich ook gesteund.”