Melkveehouder Tim de Wit snakt naar duidelijkheid. Door het vooruitschuiven van keuzes weten (jonge) boeren niet waar ze aan toe zijn. Daardoor kunnen belangrijke keuzes over investeringen niet gemaakt worden. Hij benadrukt dat veel jonge boeren graag mee willen in verandering en ook echt wel zien dat het anders moet, maar dan willen ze wel weten hoe.

Hagar Roijackers is gedeputeerde Natuur, Milieu en Gebiedsgerichte aanpak van de provincie. Voor de zomer ging de eerste 'houtskoolschets' voor een nieuwe indeling van het Brabantse landschap naar stikstofminister Van der Wal. Volgens het ministerie 'een goede poging', maar nog lang niet voldoende. Stevige keuzes ontbreken nog.

Grondpolitiek
Volgens Roijackers zou je in een ideale situatie wel 15 jaar nemen voor radicale veranderingen. Maar die tijd is er niet en dat maakt het lastig. "We moeten heel goed nadenken voor we onomkeerbare keuzes maken." Dat het 'het gevecht om de grond' zal worden, daar zijn alle drie de gesprekpartners het over eens. Janssen: "Maar je moet wel kiezen waar je de grond voor wilt gebruiken."

Innovatie blijft het toverwoord in Brabant. Inzetten op nieuwe technieken en bijvoorbeeld nieuwe teelten kan heel nuttig zijn. Denk aan het telen van gewassen die kunnen worden gebruikt bij de bouw van huizen, zegt Roijackers. Ook Janssen is voorstander van innovatie. "Maar dan wel slimme." Ontwikkelingen op het gebied van de eiwittransitie en kweekvlees bijvoorbeeld.

Emissiearme vloeren
Dat boeren in Brabant verplicht een emissie-arm stalsysteem moeten aanschaffen noemt hij 'domme' innovatie. Het is geen oplossing voor een bestaand probleem. Onlangs bleek dat de nieuwe verplichte stalvloeren voor melkvee helemaal niet zorgen voor minder stikstofuitstoot.

Tim de Wit heeft ook zo'n vloer. "Ik heb geen idee wat daar nu mee gaat gebeuren. De provincie zegt dat ik aan mijn verplichting heb voldaan, maar wat gebeurt er als er iemand naar de rechter stapt?"

Nieuw kabinet, nieuw beleid
Met de val van het kabinet is het er allemaal niet makkelijker op geworden zegt Roijackers. "De provincie wacht bijvoorbeeld nog steeds op de uitgewerkte mogelijkheden voor boeren als het gaat om minder vee of het verplaatsen van bedrijven. Zonder die duidelijkheid is het moeilijk plannen maken."

Bekijk hier aflevering 1 van Brabant op weg naar 22 november over Leefklimaat en landbouw

Of beluister de podcast in je favoriete podcast-app

In aanloop naar de verkiezingen op 22 november publiceert Omroep Brabant drie podcasts over thema's die een belangrijk rol spelen in Brabant. Politiek verslaggever Tessel Linders gaat op de Tilburg University in gesprek met gasten die vanuit hun eigen expertise naar de onderwerpen kijken. Op 10 november volgt een gesprek over Asiel en migratie. Op 17 november over Bestaanszekerheid en brede welvaart

Debat van het Zuiden
In aanloop naar de verkiezingen voor de Tweede Kamer houdt Omroep Brabant samen met Omroep Zeeland en L1 in Limburg op zaterdag 18 november het Debat van het Zuiden. De uitzending is die zaterdag live te zien van 19.30 tot 21.00 uur. Op Brabant+ en op de website/app van Omroep Brabant is na 21.00 uur de nabeschouwing te zien. Ook het landelijke themakanaal NOS Politiek en Nieuws zendt het debat live uit.