Fractievoorzitter Roel Gremmen kwam met het plan tijdens de bespreking van de begroting voor 2024. "We zijn in de binnensteden flink aan het bouwen en in dorpen komt er 'een straatje bij', zoals minister De Jonge vaak zegt. Maar daarmee gaan we de 130.000 woningen die we voor 2030 willen bouwen niet halen", zei Gremmen. "En dus willen we onderzoek laten doen naar een locatie voor grootschalige woningbouw in Brabant. Dus gewoon een kern erbij." De VVD'er, wiens partij in de coalitie zit, denkt dan aan een dorp met 3000 tot 5000 woningen.

"Ik moest even gniffelen", zegt Ivo Dieleman, landschapsarchitect en stedenbouwkundige van bureau MINT in Breda. "Het is verkiezingstijd. Het is echt een proefballonnetje." Hij vindt het een beter idee om bestaande dorpen en steden uit te breiden.

'Duurt jaren'
Of het VVD-idee haalbaar is? "Het gaat echt jaren duren. Je zit zo aan tien tot vijftien jaar, voordat je überhaupt kan beginnen", lacht hij. Hij schetst: "Je moet een locatie zoeken. Je moet wellicht land aankopen of onteigenen van verschillende eigenaren. Iedereen kan bezwaar maken en het proces vertragen."

Uit een voortgangsrapportage over de woningbouw die de provincie vorige week presenteerde, kwam naar voren dat de snelheid eruit is. In de afgelopen twee jaar werden 'in recordtempo' bijna 27.000 woningen opgeleverd in Brabant. Maar mede als gevolg van de oorlog in Oekraïne en de gestegen grondstoffenprijzen komen er dit jaar en volgend jaar aanzienlijk minder woningen bij dan begroot.

De VVD diende samen met BBB een motie in om onderzoek naar de haalbaarheid van een heel nieuw dorp te starten en om via een prijsvraag bewoners uit te dagen om met creatieve ideeën te komen. "We moeten alles op alles zetten om Brabant van het slot te krijgen en dat vergt creativiteit. Om meer woningen te bouwen, moeten onnodige regeldruk en belemmeringen worden weggewerkt. Niet alleen wat betreft stikstof."

Wonen bij de boer
De BBB, de grootste fractie in Brabant die in de coalitieonderhandelingen echter afviel en nu in de oppositie zit, pleitte voor de bouw van flexwoningen in het 'nieuwe dorp' en stelde voor daar de randen van landbouwgronden voor te gebruiken. Volgens fractievoorzitter John Frenken zijn boeren bereid om 'tijdelijk vee in te leveren om stikstofruimte te creëren' en om hun grond in erfpacht beschikbaar te stellen voor flexwoningen. "Zo verdienen de boeren daar ook geld aan."

Als het dan toch allemaal al haalbaar zou zijn, heeft Ivo nog wel wat ludieke suggesties. Hij brainstormt hardop: "Als we dan toch een Brabants dorp moeten bouwen, dan moet er wel een kroeg zijn. Ook kan een goede bakker met Brabants worstenbrood niet missen natuurlijk. Een dorp moet een ziel hebben, het moet geen Almere worden."