Stallen moeten in Brabant eerder emissie-arm zijn dan in de rest van het land om de uitstoot van stikstof terug te dringen. Dat is een afspraak van de Brabantse coalitie van VVD, GroenLinks, PvdA, SP, D66 en Lokaal Brabant. Tijdens het Debat van het Zuiden werden lijsttrekkers Caroline van der Plas (BBB), Dilan Yesilgöz (VVD) en Rob Jetten (D66) gevraagd om hun mening.

'Heldere keuze'
Yesilgöz vindt het logisch om het Brabantse beleid te steunen. "De provincie heeft daar zelf voor gekozen. De provincie zit op slot. Wij willen vooroplopen. Iedereen kijkt naar de vooruitgang in Brabant, een voorbeeld voor het hele land. Maar we moeten de boeren wel helpen en steunfondsen in stand houden."

Ook Jetten begrijpt de keuze van de provincie. "Stikstof moet worden aangepakt om huizen te kunnen bouwen en wegen te kunnen aanleggen. De natuur staat er slecht voor en daarom moeten we werken aan duurzame landbouw. Brabant moet vasthouden aan de heldere keuze die is gemaakt."

'Oneerlijk behandeld'
Van der Plas is het daar duidelijk niet mee eens. "Boeren worden oneerlijk behandeld. Ze hebben steeds gedaan wat ze moesten doen, maar dat wordt afgeschoten door de rechter. Brabant zegt: 'We doen het toch', maar er moet eerst onderzoek gedaan worden. Dit is typisch de onbetrouwbare overheid. De concurrentiepositie van boeren wordt onderuitgehaald. Dit loopt economisch slecht af."

Tegen Jetten zegt Van der Plas: "Dat er te weinig huizen worden gebouwd komt niet door de boeren, maar doordat er te weinig vergunningen worden verstrekt."

Brabants beleid
De deadline voor varkenshouders om een luchtwasser te plaatsen is 1 juli 2024. Voor melkveehouders is er een deadline in 2026. De landelijke deadline voor emissiearme stallen is in 2028. De Brabantse coalitie houdt vast aan haar eigen deadline, terwijl nog niet duidelijk is hoeveel de uitstoot daadwerkelijk afneemt. Uit een rapport van de Universiteit van Wageningen bleek deze zomer dat de luchtwassers niet doen wat ze beloven.

Om die reden geeft de provincie voorlopig geen vergunningen meer af, maar boeren moeten de vergunning wel al aanvragen. De vergunning krijgen ze pas als vaststaat dat het systeem daadwerkelijk doet wat het moet doen.

Uit een enquête in de aanloop naar de Tweede Kamerverkiezingen bleek recent dat driekwart van de Brabanders tegen het strengere stalbeleid van de provincie is. Slechts één op de vijf Brabanders wil minder vee in de omgeving. Maar 8 procent van de Brabanders laat hun stem bepalen door de stikstofproblematiek. Het onderzoek werd door Newcom uitgevoerd in opdracht van Omroep Brabant.

Kijk hier het Debat van het Zuiden terug: