Iemand die alles over dit thema weet, is advocaat Bob Kaarls. Hij stond jaren geleden een gezin bij in een zaak waarbij de overvaller om het leven kwam. Volgens hem is de basis simpel: iemand die je op heterdaad betrapt, mag je aanhouden. "We noemen dat een burgerarrest."

Maar als het tot een confrontatie komt met zo'n dader, wordt het een lastiger verhaal. Een term die vaak bij dit soort zaken komt kijken, is noodweer. "Daar spreken we over wanneer je je eigen lijf of spullen beschermt. Je mag jezelf altijd verdedigen. Dat kan dus ook betekenen dat je een inbreker slaat, misschien zelfs met een stok en dan naar de grond werkt."

Maar er zijn ook situaties waarin het niet zo zwart-wit ligt. "Bijvoorbeeld als er op het dak in Nuenen een gevecht was ontstaan", schetst Kaarls. "Als het om een lang en breed dak gaat, is er geen acuut gevaar voor de burger. Dan mag je niet zomaar een inbreker eraf gooien." Bij een klein balkonnetje, is dat anders. Veel gevaarlijker, vooral. "Dan is het hij of ik. Mocht de inbreker dan lelijk naar beneden vallen, kan je spreken van een klassiek noodweergeval."

Kaarls raakte als advocaat ooit betrokken bij zo'n lastige zaak. In 2010 werd een Spar-supermarkt in Zuid-Holland overvallen door gewapende jongemannen. De eigenaar en zijn zoon zaten opgesloten in een kantoortje op de eerste verdieping. De zoon heeft toen met een gereedschapskist gegooid, waarna de overvaller ongelukkig van de trap viel en overleed.

Kaarls trad als advocaat van de zoon op. Die werd een tijdje als verdachte aangemerkt, maar hoefde in die periode bijvoorbeeld niet de cel in. "In zo'n zaak moet je wel bewijzen dat het slachtoffer overduidelijk uit emotie handelde. Dat hij na dat geweld erg van streek is", legt hij uit.

"Soms blijkt het geweld dat zo'n slachtoffer heeft gebruikt té zwaar. Dan spreken we over noodweerexces." Denk daarbij aan een ongevaarlijke inbreker, maar ook aan een overval in een winkelcentrum. "Want daar heb je alle ruimte om weg te lopen en de politie te bellen."

De meest spraakmakende Brabantse zaak vond in 2012 plaats in Diessen, toen een 37-jarige inbreker om het leven kwam na een worsteling met de bewoners van het huis. Staatssecretaris Fred Teeven haalde toen het nieuws met zijn opmerking over 'de risico’s van het inbrekersvak'. In de Diessense zaak vond justitie dat er geen onnodig geweld was gebruikt.

Volgens Kaarls is het achteraf altijd makkelijk praten. "Iedere zaak wordt op z'n eigen manier behandeld. Als je angstig bent en je kinderen liggen bijvoorbeeld te slapen boven, dan mag je absoluut jezelf verdedigen."

DIT VIND JE OOK INTERESSANT:

Echtpaar in Diessen niet vervolgd voor dood van inbreker