Gea werd vermoord door haar man: 'Dit was misschien te voorkomen geweest'
Boven de bank hangt een grote foto van Gea met een brede glimlach. In de kast staat een foto van de twee zusjes in hun kindertijd, ze geven elkaar een kus. “Als ze binnenkwam, maakte ze meteen de sfeer”, vertelt de zus. Gea was basisschooljuf en had een hart voor het onderwijs. Ze was erg geliefd bij haar leerlingen.
“Wij wisten ook niet hoe gevaarlijk zo’n signaal was.”
Ze was een vrolijke en zelfstandige vrouw, iets wat langzamerhand veranderde. “Als je scheldwoorden naar je hoofd geslingerd krijgt, dan doet dat wat met je als mens. Zeker als je dat krijgt van iemand van wie je houdt. Langzaam werden daar dreigementen aan toegevoegd.” Het contact met haar zus werd steeds moeizamer. Zo mocht Barbara niet helpen bij Gea’s verhuizing, terwijl ze dat normaal gesproken wel zou doen.
Gea werd volgens Barbara niet mishandeld door haar man, maar hij dreigde wel dat hij haar hond wat aan zou doen. “Wij wisten ook niet hoe gevaarlijk zo’n signaal was. In mijn hoofd moesten mensen lichamelijk geweld hebben meegemaakt voor er partnerdoding zou zijn.” Met de kennis van nu, ziet ze duidelijke signalen die een voorbode kunnen zijn van partnerdoding. “Een hoop signalen worden nog te vaak gezien als iets in de persoonlijke sfeer.”
“Te vaak wordt van een familiedrama gesproken”
De moord op haar zus is een duidelijk voorbeeld van femicide, een term die de laatste tijd steeds vaker gebruikt wordt in de media en door het Openbaar Ministerie. Een goede ontwikkeling, meent Barbara. Nadat haar zus vermoord werd, pleegde de man zelfmoord.
Barbara: “Te vaak wordt over een familiedrama gesproken, waardoor het hetzelfde lijkt als een koolmonoxidevergiftiging bijvoorbeeld. Daardoor heeft de samenleving niet in de gaten dat het om moord gaat en hoe vaak dit gebeurt.”
De definitie van de term femicide is lastig. Niet alle moorden op een vrouw vallen eronder. De machtsverhouding tussen mannen en vrouwen speelt een belangrijke rol. Feit is dat bij meer dan de helft van de moorden op vrouwen, een geliefde of ex-partner de dader is. Vaak is er daarvoor al een heleboel gebeurd. “Je kunt zien dat het de verkeerde kant op gaat als een slachtoffer geïsoleerd of gecontroleerd wordt. Als iemand ineens heel hard gaat rijden in een auto met jou ernaast of als iemand je bang probeert te maken. Of huisdieren en kinderen bedreigt”, vertelt Barbara.
“De cijfers kunnen radicaal naar beneden.”
Als dat vaker gebeurt, spreek je van een patroon. Dat die patronen vaak overeenkomen bij partnerdodingen ontdekte Barbara pas toen ze in contact kwam met nabestaanden van andere slachtoffers van femicide. Samen met hen werkte ze aan een ‘Aanpakplan Femicide’ en zette het onderwerp zo op de landelijke politieke agenda.
De signalen en patronen die zouden kunnen eindigen in moord worden in dat document beschreven. Zogeheten rode vlaggen. Educatie is dan ook een belangrijk onderdeel van dat plan zodat de vrouwen en hun omgeving beseffen dat er gevaar dreigt. “Vervolgens moeten ze ook goed opgevangen kunnen worden. Want het moment rond het beëindigen van de relatie is het gevaarlijkst.”
De hele samenleving moet zich daarvan bewust worden, maar zeker ook politie en hulpverlening. Zo hebben slachtoffers in veel gevallen contact met de politie gehad, wegens huiselijk geweld of stalking, maar herkennen die vaak het patroon niet. “Als iedereen er meer over weet en beter getraind is, geloof ik dat we de cijfers radicaal naar beneden kunnen krijgen.”
Met haar inzet hoopt Barbara andere mensen te helpen om dit leed te voorkomen. In nagedachtenis van Gea. “Ik hoop dat ze trots op me is”, besluit ze met een brok in haar keel.
Omroep Brabant sprak met Barbara. Zij verloor haar zus Gea, nadat zij werd vermoord door haar man. Dat zie je in deze HOE..?