Verlaten pleinen met daarop een zee van plastic. Het is een beeld dat we kennen van de kleine uurtjes na een drukke carnavalsnacht. Zo erg zagen ze het de afgelopen dagen niet meer in Breda. Dat geeft ook de Bredase klimaatburgemeester Elisah Pals direct toe. Zij zet zich al jaren in voor een duurzamer Breda en sloot zich aan bij een persbericht van Natuur en Milieu Vereniging Markkant, de Bredase tak van Milieudefensie. "Vroeger stond je tot halverwege je kuiten in de bekers. Dat was nu een stuk minder."

Het heeft alles te maken met het verbod op plastic wegwerpbekertjes, dat sinds 1 januari geldt. In Breda gold daarom deze carnaval het zogeheten softcupsysteem. Feestgangers betaalden bij hun eerste drankje een extra euro, waarna ze hun lege bekertjes vervolgens konden inruilen voor een schoon exemplaar. Het doel is dat al die gebruikte bekertjes zo netjes terug bij de bar belanden, waarna ze worden gerecycled tot nieuwe voedselverpakkingen.

Dit jaar moet volgens de wet driekwart van de uitgegeven bekertjes worden teruggebracht, de komende jaren loopt dat op tot 90 procent. Maar hoewel de milieuorganisaties dus een vooruitgang zien, betwijfelen ze of die grens de afgelopen dagen is behaald. "We zagen nog steeds zó veel troep. Niet alleen in de straten waar carnaval gevierd werd, ook in singels en de natuur. Minstens 75 procent moet ingezameld worden, dat zien wij niet duidelijk bewezen. En is dat niet het geval, dan ben je dus gewoon in overtreding."

En daarom vragen de organisaties nu aan de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) om te gaan handhaven. "Afgelopen jaar zijn er meerdere pilots geweest. Toen was het nog vrijwillig, dit was het moment van de waarheid. Het moest nu werken, en dat gebeurt onvoldoende. Zo'n wet is er niet voor niets, toch?"

Volgens De Vos is het lang niet zo zeker dat die kritische drempel niet wordt gehaald. "Ik werd een beetje overvallen door het persbericht. Om dat nou te sturen op woensdagochtend als iedereen net z'n ogen open doet... Dat er bekers op de grond lagen, klopt. En dat had ik vooraf ook niet anders verwacht. Maar nu al zeggen dat het systeem heeft gefaald, lijkt me echt voorbarig. Kijk naar hoeveel bezoekers Breda tijdens carnaval had. Dat was tegen het bizarre aan. Laten we dan eerst de uitkomst even afwachten."

En als die cijfers er binnenkort zijn, dan is een kritische evaluatie ook volgens De Vos op z'n plek. "Als blijkt dat er te veel op straat is beland, dan moeten we dat ook eerlijk toegeven. Natuurlijk zouden wij ook het liefst zien dat er niks meer op straat wordt gegooid. Maar ook in die opvoeding van de mensen is nog een lange weg te gaan. Als je gaat picknicken in het Mastbos, flikker je ook niet je hele huisraad in de natuur."

Als het aan de milieuorganisaties ligt, blijft het bij deze ene keer voor het systeem. "De wettelijke norm is dat we herbruikbare bekers gebruiken, mét statiegeld. En dat werkt ook super. Kijk naar steden als Gent, Leiden en Den Bosch, waar ze hardcups met statiegeld gebruiken. Daar ligt vrijwel geen beker meer op straat."

DIT VIND JE VAST OOK INTERESSANT:

Al voor carnaval waren er zorgen over het systeem in Breda