Het bevel voor oefening Steadfast Defender kwam van de opperbevelhebber van de NAVO: de saceur, in militaire vaktaal. In alle ruim dertig NAVO-landen zijn eenheden gealarmeerd. Dat gebeurde afgelopen maandag ook in legerplaats Oirschot. Alle militairen van 13 Lichte Brigade werden daar bijgepraat in de oude bioscoop op het kazerneterrein.

Donderdag kregen media een voorproefje van wat er gaat gebeuren tijdens deze grootste oefening sinds de val van de muur in 1989.

Oorlog
Deze oefening is geen uitje. "Er leven veel zorgen over de oorlog in Oekraïne, blijkt uit diverse peilingen", vertelt majoor Van de Klok. “We hebben een nieuwe realiteit sinds 24 februari 2022, sinds de invasie”, zegt luitenant-kolonel Geerten ter Braak.

Steadfast Defender duurt enkele maanden en is al een keer eerder gehouden, in 2021. Daarna zette de Russische invasie in Oekraïne alles op zijn kop. Als waarschuwing aan de Russen is de oefening nu tien keer zo groot, met 90.000 militairen.

Luchtafweer
4500 komen van legerplaats Oirschot, de grootste kazerne van ons land, ondersteund door onder meer eenheden van de luchtafweer van de kazerne in De Peel. Ze vormen de snelst inzetbare brigade van ons land, want ze hebben voertuigen met wielen en geen rupsbanden. Ook de nationale reserve trekt er op uit, om de Nederlandse havens te bewaken.

Het is een gigantische logistieke operatie voor overste Ter Braak. Als hoofd planning in Oirschot heeft hij als taak om alle eenheden terug te halen naar de kazerne en zorgen dat ze klaar staan. “We moeten vaccinaties en fitheid checken. De handleiding nabestaanden moet ingevuld. Voertuigen volgetankt.”

Spits
Een deel van de troepen gaat al wat eerder vooruit. Maar op 9 april gaat de 'hoofdmacht' op pad. Dan volgt een codewoord en rijdt een enorme militaire colonne zoals we die al lang niet meer hebben gezien, de poort van Oirschot uit. In stilte want uitzwaaiende familieleden mogen alleen thuis afscheid nemen.

Om te voorkomen dat het verkeer vastloopt vertrekken de duizenden soldaten in de nacht, nog voor de spits. “We gaan uiteraard niet meteen knooppunt De Hogt blokkeren”, benadrukt Ter Braak.

Mortieren
In totaal moeten duizend voertuigen de kazerne uit, 175 daarvan zijn pantserwagens. De verkenners in Fenneks voorop. Gevolgd door onder meer de Boxers volgepakt met infanteristen met dienstpistool en geweer. Mortieren antitankraketten, luchtafweer: alles gaat mee.

Maar ook Bushmasters met radioapparatuur en radarschotels. pantsergenie met cirkelzagen, metaaldetectoren en houwelen. Verder: de nieuwste Scania’s met reserveonderdelen, tenten, takelwagens. Medische teams, genie, voorraden: alles hebben ze bij zich.

Rivieroversteek
Eerst zet de colonne koers naar Zwolle. Bij Olst bouwt de genie een brug. Daar steken ze de IJssel over. Daarna trekken ze Duitsland in. “Je moet het ook zien als een routeverkenning. We zoeken uit wat geschikte viaducten en bruggen voor ons zijn", zegt Ter Braak.

In Duitsland strijken ze neer op een oude DDR-basis. Daar voegt de brigade zich bij de 10e Duitse divisie, waar ze sinds bijna een jaar mee samenwerken. “Die hebben tanks”, zegt Ter Braak. Er komt nog een Belgische compagnie bij en een Franse brigade. “Voertaal: Engels”, benadrukt Ter Braak.

Een kleiner deel van zo’n 800 Oirschotse militairen zet daarna koers naar Litouwen voor de eindoefening. Ze gaan via de Suwalki-corridor, een smal stukje Polen tussen de Russische enclave Kaliningrad en Belarus. Ongezien oprukken is onmogelijk. Maar gezien worden is ook een doel van deze enorme oefening: afschrikking.