Hoogbejaarde Bossche bol viert 100e verjaardag, Jos was de uitvinder

23 februari om 08:00 • Aangepast 6 maart om 02:00
nl
Honderd kaarsjes op een Bossche bol wordt lastig, maar als de maker nog leefde zou hij er vandaag wel zoveel mogen uitblazen. De sjekladebol zoals de meeste Bosschenaren hem kennen is precies honderd jaar oud. Al sinds 1924 likken mensen letterlijk hun vingers af na het eten van een Bossche bol. Maar wie bedacht het nou om zo’n lastig te eten gebakje te maken?

Erfgoed ’s-Hertogenbosch dook de geschiedenis in en kwam met het antwoord. In het begin van de twintigste eeuw hielden veel Bossche banketbakkers zich bezig met de chocoladebol. In de 's-Hertogenbossche Courant en de Provinciale Noordbrabantsche werd volop geadverteerd.

De eerste chocoladebol
De eerste chocoladebol komt waarschijnlijk van banketbakker Joseph Johannes Lambermont. In 1903 adverteert hij er namelijk als eerste mee. In 1919 verschijnen er ook meerdere advertenties waarin de bakkerij schrijft dat zij de enige echte chocoladebollen maken, “omdat wij dit artikel reeds meer dan dertig jaren als een specialiteit onzer zaak voeren".

De bollen waar Lambermont mee adverteerde zijn alleen niet de bollen die wij nu kennen. In deze bollen zat gele bakkersroom en niet de slagroom uit de bekende Bossche bol. Er zijn twee personen van wie gedacht wordt dat zij de eerste waren die er slagroom instopten.

Een van die twee is de Hagenees Henri van der Zijde. Hij kwam in 1920 naar Den Bosch om daar, tegenover de zaak van Lambermont, zijn eigen bakkerszaak te beginnen. Veel Bossche banketbakkers verkochten toen de chocoladebol met banketbakkersroom erin. Omdat dat te duur zou zijn voor de Bosschenaren zou Henri daarom hebben besloten om er slagroom in te stoppen.

De Bossche bol
Het probleem met dit verhaal is dat er geen harde bewijzen voor zijn. Henri adverteerde in die tijd flink voor het gebak dat hij verkocht, maar er zijn geen berichten te vinden waarin Henri adverteert met de chocoladebol. Laat staan gevuld met slagroom. De verhalen komen allemaal van familieleden van Henri.

Joseph Lambermont adverteert daarentegen in 1924 al wel met de nieuwe variant van de chocoladebol. Voor slechts twaalf cent per stuk kocht je daar een chocoladebol met ‘zuivere slagroomvulling’. Vanaf 1934 zijn er bij hem zelfs geen advertenties meer te vinden van de oude variant. Lambermont zou nu dus gezien kunnen worden als de uitvinder van de hedendaagse Bossche bol.

Sjeklade bol
Het opvallende is dat de naam Bossche Bol lang niet gebruikt werd. Pas in 1933 werd voor het eerst aantoonbaar gebruik gemaakt van die term. "In een advertentie van een Helmondse bakker", weet Rob van de Laar, archivaris en Den Bosch-kenner. "Daarna werd die aanduiding vooral gebruikt door bakkers elders in het land. Het was uiteindelijk banketbakkerij Jan de Groot die de naam Bossche Bol met zijn reclame en gunstige ligging echt groot maakte. Maar een echte Bosschenaar zegt nog steeds gewoon ‘sjeklade bol’.

Bij banketbakkerij Jan de Groot vieren ze natuurlijk ook de verjaardag van de Bossche Bol (foto: Imke van de Laar).
Bij banketbakkerij Jan de Groot vieren ze natuurlijk ook de verjaardag van de Bossche Bol (foto: Imke van de Laar).
De winkel van Joseph Lambermont in de Bossche Visstraat in 1930 (foto: Erfgoed s-Hertogenbosch)
De winkel van Joseph Lambermont in de Bossche Visstraat in 1930 (foto: Erfgoed s-Hertogenbosch)

App ons!

Heb je een foutje gezien of heb je een opmerking over dit artikel? Neem dan contact met ons op.

Deel dit artikel
Download de app en draag het gevoel van hier altijd bij je!