Begin vorige maand presenteerde de Nationale Ombudsman voor de derde keer een rapport over de situatie van Q-koortspatiënten. Daarin deed hij onder meer de dringende aanbeveling aan de overheid om excuses te maken.

Tussen 2007 en 2010 vond in Nederland de grootste Q-koortsuitbraak ooit plaats. Tienduizenden mensen werden ziek en meer dan honderd patiënten overleden. Ook werden 50.000 geiten geruimd. Vooral in Brabant werden veel mensen ziek.

Aangesproken
Hoewel die oproep vooral gericht was aan de landelijke overheid, voelt een paar partijen in Provinciale Staten zich ook aangesproken. Initiatiefnemer Nico Heijmans (SP): “Wij moeten ons als overheid, als provinciaal bestuur realiseren wat dat met die mensen heeft gedaan. Wij moeten niet weglopen voor onze verantwoordelijkheid.”

Want de provincie had destijds wel degelijk verantwoordelijkheid voor de gezondheid van haar inwoners, vindt Heijmans: “We hadden sneller moeten reageren en duidelijker voor onze burgers op moeten komen. Provinciale Staten had veel harder op de trom moeten slaan.”

Provinciebestuurder Boelema (D66) van Gezondheid snapte de oproep van Heijmans. “Zonder erkenning kan er geen heling zijn. Maar we moeten goed nadenken over welke woorden dan de juiste zijn en van wie die zouden moeten komen.”

Daar toonde Heijmans (SP) begrip voor: “Excuses moet je alleen aanbieden als je het ook echt voelt. Nabestaanden en slachtoffers zullen merken of dat zo is.”

Het voorstel van de SP vroeg nadrukkelijk aan Provinciale Staten om excuses te maken. Van excuses van het college van Gedeputeerde Staten zou dus geen sprake zijn geweest. "Provinciale Staten is het hoogste bestuursorgaan, als gekozen volksvertegenwoordigers hebben wij destijds onze verantwoordelijkheid niet genomen", zei Heijmans.

Oordelen
Onder de andere partijen was er begrip, maar er was geen meerderheid voor het voorstel van Heijmans. Alleen GroenLinks, PvdA en de Partij voor de Dieren steunden het voorstel.

Twijfel was er over het risico dat het maken van excuses zou hebben. "Wat zijn de mogelijke consequenties, ook juridisch gezien?", vroeg Anne Schipper van ChristenUnie-SGP zich af. Ook de PVV vond het moeilijk om voor te stemmen. "Wij vinden het lastig om te oordelen over een periode waarin wij nog niet in Provinciale Staten zaten", zei fractievoorzitter Alexander van Hattem. "Dit voorstel kunnen wij dus niet steunen."

Een tweede motie van de SP voor gelijkwaardige behandeling van Q-koortspatiënten bij alle gemeenten haalde het ook niet. Uit het rapport van de ombudsman bleek dat gemeenten sterk verschillend beleid voeren als het gaat om Q-koortspatiënten.

Bij de ene gemeente is de houding tegenover de patiënt open en wordt maatwerk geleverd. In andere gemeenten omschrijven patiënten de houding als 'ongeïnteresseerd, niet betrokken en laks'.

Expertisecentrum
Een voorstel om bij het Rijk te lobbyen voor geld voor het long-COVID- en Q-koortsexpertisecentrum in Bernhoven kon wel op een meerderheid rekenen.

Onlangs maakte het Rijk 27 miljoen vrij voor post-COVID-klinieken, maar voor Q-koorts is dat nog niet het geval. Ziekenhuis Bernhoven in Uden wil het eerste Nederlandse expertisecentrum voor long-COVID en vergelijkbare aandoeningen van de grond krijgen.

Long-COVID en Q-koortsvermoeidheidssyndroom lijken sterk op elkaar. De ombudsman riep daarom in zijn rapport op om kennis over beide aandoeningen uit te wisselen.

DIT VIND JE OOK INTERESSANT

Hier lees je meer over het Q-koortsrapport van de Nationale Ombudsman

Door slechte luchtkwaliteit werden meer Brabanders ziek tijdens de coronacrisis. Tijdens de Q-koortsuitbraak was dit ook het geval.