Een beetje aarzelend gaat Piet* in de tandartsstoel liggen. Amanda klikt de lamp aan, pakt een spiegel en een haakje en inspecteert zijn gebit. "Het tandvlees bloedt op een paar puntjes, maar het gaat goed hoor."

Piet is thuisloos en was voor hij bij Amanda kwam al zes jaar niet naar de tandarts geweest. Sinds januari wordt hij behandeld. "Ik wist wel dat ik iets moest doen aan mijn tanden. Er waren stukjes af en ik had veel gaatjes. Maar ik kon het niet betalen en zo werd de drempel steeds hoger."

Speciaal voor patiënten als Piet werkt Amanda veertig dagen per jaar vrijwillig als straattandarts. "In mijn stoel liggen vooral dak- en thuislozen en mensen die weinig geld hebben, die bijvoorbeeld bij de voedselbank lopen. Zij worden gratis behandeld. "Je moet dan vooral denken aan het trekken van tanden en kiezen en het vullen van gaatjes."

Maar soms is het erger. "Ik had een keer een patiënt die met secondelijm zijn kies had dichtgeplakt, in de hoop dat de pijn zou stoppen. Dat vond ik wel heel heftig."

De meesten van haar patiënten zijn net als Piet al jaren niet meer bij de tandarts geweest. Maar een slecht gebit heeft grote gevolgen, legt Amanda uit. "Veel mensen raken in een sociaal isolement. Solliciteren is een probleem. Als je gebit niet mooi is, kom je moeilijker aan een baan."

Ook ziet ze veel verslaafden die ineens voelen hoeveel tandpijn ze hebben als ze stoppen met alcohol- of harddrugs. "Dat voelden ze niet toen ze nog gebruikten. De meerderheid krijgt daardoor een terugval en gaat weer gebruiken, want dat verdooft de pijn. Dat vind ik echt schrijnend."

Amanda werkt sinds januari als straattandarts via Stichting Straattandarts Breda. Dankzij donaties en een bijdrage van de gemeente kan ze mensen helpen. "Iemand kiest er niet voor om arm of dak- of thuisloos te zijn. Dit is iets wat ik kan doen, dus ik dacht waarom niet? Ik wil dat iedereen toegang heeft tot zorg en dat niemand met tand- of kiespijn rond hoeft te lopen. Dus ik vind het heel belangrijk dat ik, in ieder geval, in mijn eigen regio help."

Haar agenda vult zich razendsnel. "Helaas, moet ik zeggen. Want dat betekent dat veel mensen zorg nodig hebben die ze eerst niet kregen." Dat geldt ook voor Piet. "Het is voor mij heel dubbel. Aan de ene kant ben ik heel blij dat ik bij Amanda terechtkan. Maar aan de andere kant vind ik het ook heel spannend, want er moest veel aan mijn gebit gebeuren."

Maar Amanda heeft goed nieuws voor hem. "Je hebt hierna nog maar twee behandelingen nodig. Nog een keer een gaatje vullen en je tanden reinigen. Dan zit het erop." Opgelucht verlaat Piet de stoel. "Ik ben bijna klaar."

*Vanwege zijn privacy is Piet een gefingeerde naam. Zijn echte naam is bij de redactie bekend.