Iedere zondag is er ook een nieuwe aflevering van de Stuifmail-podcast. Beluister de podcast hier:

Wat heb ik hier in mijn hand, een tjiftjaf?
Marga van de Ven zag tijdens haar wandeling een vogeltje. Het vogeltje kwam op haar handen zitten. Ze vroeg zich af of het een tjiftjaf was. Volgens mij klopt het helemaal, want de kleine vogel heeft een bruingeel verenpak, maar er zit ook tinten groen in. De pootjes zijn donker en dat is een verschil met de fitis, die een lichtere kleur pootjes heeft. Verder lijken deze vogeltjes heel erg op elkaar.

Tjiftjaffen hebben een voorkeur voor wat oudere loofbossen, maar tegenwoordig hoor je ze overal waar bomen en struiken zijn. Ze broeden op of in de buurt van de grond, zo lang er maar een dichte struikenbegroeiing is. Op het menu staan insecten, zoals kevers, muggen en vliegen en larven van die insecten. In het najaar schakelen ze vaak over op bessen en zaden en dan vooral die van de vlier en de berk.

Wie heeft dit mooie bouwsel gemaakt bij Kasteel Zwijnsbergen?
Marianne Verboord vond een bijzonder bouwsel aan in de gracht van Kasteel Zwijnsbergen. Ze stuurde mij deze foto van een nest met kleine takjes. Het eindigt in een punt en dat is voor mij heel vreemd. Vaak zie ik nesten met een platte bovenkant. Dat soort nesten zijn van futen, meerkoeten of waterhoenen. Dit nest? Dat kon ik niet thuisbrengen. Ik heb mijn lieve vriendin Annemarie van Diepenbeek ingeschakeld en zij wist het. Het gaat om een winterhut van een jonge muskusrat.

Annemarie kon dit zien aan het formaat van het nest. De diameter is ongeveer 50 tot 60 centimeter en de hoogte zeker 40 centimeter. Vergis je niet, want een nog groter deel ligt onder water. Daarnaast bouwen volwassen muskusratten meestal een groter nest. Het gaat waarschijnlijk om een jonge rat. Het dier heeft door wateroverlast zijn gewone hol verlaten. De jonge muskusrat heeft deze winterhut gebouwd om toch nog te kunnen schuilen en slapen.

Wat is de naam van dit mooie vogeltje?
Will en Rina Diepstraten zagen een vogeltje in de tuin. Ze stuurden mij een foto met de vraag welke vogel het is. Aan het verenpak, de witte borst en de veren met bruin en wit is dit een vrouwelijke bonte vliegenvanger.

Bonte vliegenvangers zijn kleine zangvogels met een maximale grootte van 13 centimeter. Tegenwoordig zie je ze steeds meer. Ze broeden het liefst in boomholtes, maar ook in nestkastjes. Als je ooit zo’n bonte vliegenvanger een prooi hebt zien vangen, vergeet je dat nooit meer. Ze vangen vooral vliegende insecten en dat doen ze tijdens het vliegen.

Wat is dit voor diertje?
Jan Bongers vond in zijn netje een vreemd dier en hij wilde graag weten wat het is. Volgens mij hebben we hier te maken met een nymf van een echte libel. Deze insectensoort leeft een tot twee jaar onder water, nadat ze uit een eitje zijn gekropen. Daarna klimmen ze uit het water en dan heet het een nymf. Ze klimmen via een stengel omhoog. Eenmaal op zo’n stengel, komt na een uur een grote libel uit het lichaam. Het zou best kunnen zijn dat dit een nymf is uit de familie van glazenmakers en het zou weleens een vroege glazenmaker.

Waarom is deze zwavelzwam kapot?
Ida van der Reijt stuurde mij een foto van een zwavelzwam met een bijzondere vorm. Deze boomzwammen hebben hun naam te danken aan de kleur en aan de geur. De zwam ruikt naar zwavel. Je vindt ze vooral op oude eikenbomen.

Kort daarna stuurde Ida mij nog een foto van dezelfde zwam, maar dan helemaal vernield. Het bewijs, een stok, ligt onderaan de boom. Dit hebben mensen met opzet gedaan. Haar en mijn vraag: waarom doet iemand dit?

Het verschil tussen de grauwe vliegenvanger en de bonte vliegenvanger
In dit filmpje zie je de verschillen tussen de grauwe vliegenvanger en bonte vliegenvanger. Bij de bonte vliegenvanger zijn de keel en buik van het mannetje van de noordelijke populaties wit. Ze hebben een witte vlek op de vleugel en boven de snavel. De rest van het verenkleed is zwart of bruingrijs. Het mannetje is donkerder van kleur dan het vrouwtje. In Nederland zijn de mannetjes trouwens niet zwart, maar bruin.

De grauwe vliegenvanger valt voornamelijk op door zijn gedrag: stilzitten vanaf een uitkijkpost en vanaf daar vliegende insecten vangen. Boven is de vogel grijs en onder is het lichter van kleur. Er zit een donkere streep op het voorhoofd, bij de keel en op de borst. De vleugels en staart zijn lang. Er is geen verschil tussen mannetje en vrouwtje.

Een nachtvlinder gevonden in de paardenstal, is dat niet te vroeg?
Pieter Relou stuurde mij een foto van een van de mooiste nachtvlinders, namelijk de populierenpijlstaart. Pieter vroeg zich wel af of het niet te vroeg is voor deze nachtvlinder. Het is zeker niet te vroeg, want populierenpijlstaarten kunnen al rondvliegen vanaf eind april en tot in augustus. 's Nachts zie je de vlinder goed, maar overdag vallen ze nauwelijks op.

Rupsen, van deze nachtvlinder kunnen een lengte krijgen van wel 9 centimeter. Ze eten vooral populierenbladeren, maar ook wilgenbladeren. Als het buikje vol is, maken ze een holletje in de bodem. Dan worden ze een donkerbruine pop en zo overwinteren ze.

Wat voor zwammetje hebben we gevonden in het Mastbos in Breda?
Jenny Musler loopt wekelijks een rondje door het Mastbos. Vorige week zag ze een bijzonder zwammetje. Volgens mij zijn het hoedjes van een gewoon meniezwammetje. Deze zwammen vallen op als kleine rode of oranje stipjes op dode takken. Daarnaast kan deze zwam bij snoei- of breukwonden ook gezond hout aantasten. Je komt ze vooral tegen op beuk en esdoorn, maar ook wel op andere loofbomen. Niet op naaldbomen. Je ziet ze vooral op plekken waar bomen en struiken zijn aangeplant.

Welke hagedis was dat in de prachtige bossen bij Wernhout?
Samantha Beck kwam tijdens haar wandeling een hagedis tegen. Ze stuurde mij deze foto om te vragen welke soort het is. Volgens mij is dit een levendbarende hagedis en die kun je in het vroege voorjaar tegenkomen op wandelpaden of op losliggende takken, zeker nu de zon weer volop schijnt. Hagedissen zijn namelijk reptielen. Ze hebben de zon nodig om warm en actief te worden.

Het woord levendbarend is een beetje vreemd, want reptielen leggen eieren en baren de jongen niet levend. Het lijkt wel alsof ze de jongen levend baren, maar eigenlijk liggen de eieren in een soort broedkamertje in het lichaam van het vrouwtje. De jonge hagedissen kruipen in het lichaam uit het ei en daarna naar buiten.

Rubriek mooie foto’s
In de rubriek mooie foto's dit keer een van Caroline Moelker. Zij legde een kwak vast. De kwak is een nachtreiger.

Natuurtip
Zondag 12 mei van 10.00 uur tot 12.30 uur is er een vogelexcursie door natuurgebied Keent. In de uiterwaarden van de voormalige Maasbocht vinden veel vogels als lepelaars, reigers, roodborsttapuiten, oeverlopers, ganzen en eenden hun plaats Ook bekende en minder bekende roofvogels zoeken naar voedsel in dit natuurgebied. Zelfs de zeearend is hier geregeld te spotten. Samen met de gidsen en een telescoop hopen we een aantal vogels te zien.

In het natuurgebied vindt nog iets bijzonders plaats. Waterberging, hoogwaterveiligheid en natuurontwikkeling gaan hier hand in hand. Sinds enkele jaren probeert men hier het imposante Europese oerrund terug te brengen in de natuur.

Meer informatie

• Aanmelden niet nodig, deelname is gratis.
• Vertrekplek is het infocentrum van Brabants Landschap aan de Zuijdenhoutstraat 2 in Keent.
• Bij regen zijn laarzen zeer aan te bevelen.
• Honden mogen niet mee.
• Neem in ieder geval een verrekijker mee!