Een kaal dorpshuis met lege vitrines is wat nu nog over is van de tentoonstelling. Van de Bronsschat, een 30-delig servies uit de Romeinse tijd, zijn alleen nog wat foldertjes en drie replica's achtergebleven. "Hier in deze vitrine stond het servies prachtig uitgestald", vertelt Henk Geurts van de heemkundekring Nistelvorst. "Als je hier binnenkwam, dacht je: wauw, wat mooi. Alles was mooi uitgelicht en je kon er mooi omheen lopen. Het is dood- en doodzonde dat het nu weg is."

De bijna tweeduizend jaar oude schat werd in 2004 per toeval ontdekt tijdens graafwerkzaamheden voor de aanleg van de A50. Sinds jaar en dag ligt het servies tentoongesteld in het Rijksmuseum van Oudheden in Leiden.

Jarenlang werkte de heemkundekring aan een plan om de archeologische vondsten voor even terug te halen naar Nistelrode. En met succes, zo leek. Want deze week zou de Bronsschat voor heel het dorp te zien zijn tijdens een speciale tentoonstelling in het dorpshuis.

Afgelopen zaterdag was de officiële opening met genodigden en pers. "We hadden vooraf allerlei locaties bekeken. Maar deze locatie kwam er het beste uit en lag ook nog eens op een paar honderd meter van de vindplek. Ook een eerste veiligheidsscan was prima."

Als het bestuurslid zaterdagavond op een feestje is, krijgt hij een belletje van de wethouder: de kunstschat kan niet in het dorpshuis blijven vanwege veiligheidsredenen. Sterker nog: de Bronsschat is al onderweg terug. "Ik dacht eerst dat het een grap was. Daarna was ik flabbergasted. Er zijn toen wat stevige woorden gevallen", blikt Geurts terug.

Donderdag was de locatie niet door de tweede veiligheidsscan gekomen. Verantwoordelijk wethouder Marius Tielemans wist dat. Toch liet hij de opening gewoon doorgaan, zonder de heemkunde in te lichten. Tielemans wil niet ingaan op vragen waarom hij zo heeft gehandeld.

"Hoe is het mogelijk?", blikt Geurts boos en teleurgesteld terug. "We hebben er zo lang aan gewerkt om dit mogelijk te maken. Er zaten hier twee beveiligers in het dorpshuis toen ik zaterdagmiddag afsloot. Die zouden hier 24/7 blijven, dus ik dacht: het is hier gewoon veilig."

In Nistelrode zijn de mensen volgens de heemkundebestuurder kwaad en teleurgesteld. "Ik kreeg tijdens de Pinksterfeesten zoveel negativiteit over me heen vanuit het dorp, dat ik besloten heb om naar huis te gaan."

Geurts blijft achter met lege vitrines, een afgelaste tentoonstelling en veel vragen. "Donderdag was er nog een tweede veiligheidsscan. Wat is er toen aan het licht gekomen? Ik kan er de vinger niet op leggen, maar ik vermoed dat het iets met de Pinksterfeesten te maken heeft."

Wethouder Marius Tielemans van de gemeente Bernheze laat weten het dat hij het heel jammer vindt dat de schat er maar één dag was. "Het kon niet anders", zegt hij. Waarom precies en waarom het pas na de opening van de tentoonstelling bekend werd, zegt de wethouder geen antwoord op te kunnen geven.

Er blijft wel een tentoonstelling over de schat in Nistelrode. Daar zijn nu replica's te bewonderen. "Maar, dat is natuurlijk niet de echte", zegt Tielemans.

Het Rijksmuseum van Oudheden wil niet zeggen wat er mis was met de veiligheid. "Over veiligheidszaken doen wij geen uitspraken. We vinden het ook heel jammer dat het maar een dag te zien is geweest. Er zijn hier alleen maar verliezers."