Op naar het Europarlement met Oscar van Raak: 'De EU moet je koesteren'
Dat ‘Europa' voor veel mensen maar abstract is, daar kan Van Raak wel inkomen. Met dat bijltje heeft hij eerder gehakt. Als lid van Provinciale Staten voor de SP is hij gewend om uit te leggen wat nut en noodzaak is van zo’n bestuurslaag. En voordeel van jong zijn: onder zijn leeftijdsgenoten is de kennis over Europa vaak een stuk meer up-to-date.
"Ik ben van de Europese generatie."
“Eigenlijk ben ik van de Europese generatie. De EU bestond al toen ik werd geboren, met daarbij alle vanzelfsprekendheden van nu. Hoe je aankijkt tegen open grenzen bijvoorbeeld of het hebben van één munt. Voor ons is dat volstrekt normaal.”
Daarnaast ging het Europese vuur van Van Raak echt branden toen hij een tijd in Straatsburg aan de slag kon. “Ik heb een tijdje voor Tiny Kox mogen werken, mijn politieke mentor”, zegt hij. Van Raak was de persoonlijk assistent van Kox, een 'echte leermeester' noemt hij hem.
Kox zat 17 jaar in de gemeenteraad van Tilburg, maar liefst twintig jaar in de Eerste Kamer en afgelopen januari nam hij afscheid na twintig jaar in de Raad van Europa in Straatsburg. Een periode waar van Raak ook een tijdje deel van uit mocht maken.
"Iedereen zou er juist interesse in moeten hebben.”
Europa en het Europees Parlement mogen voor Van Raak dan vanzelfsprekendheden zijn, voor velen is dat niet het geval. “We hebben het in de Provinciale Staten al over zaken die niet meteen te vertalen zijn naar alledag. De afstand tussen de provincie of Den Haag en de burger is gewoon groot, maar de afstand tussen de burger en Brussel is nog veel groter. Maar het gekke is, het is wel ontzettend belangrijk. Iedereen zou er juist interesse in moeten hebben.”
Toch snapt Van Raak ook dat het ingewikkeld is wanneer je er niet dagelijks mee bezig bent. En de kritiek die veel mensen hebben dat ‘Europa’ zich niet met alles moet bemoeien, daar zit wat hem betreft ook wel een kern van waarheid in.
"Het allerbelangrijkste is dat mensen gaan stemmen.”
“De SP is groot voorstander van Europese samenwerking. Het heeft ons heel veel gebracht. Maar op punten zeggen wij ook: komt deze samenwerking wel ten goede aan de Nederlander. Neem de grenzeloze vrije markt. Die is enorm uitgebreid. Denk aan regels voor bijvoorbeeld taxi’s, schoonmaak, zorg en buslijnen. Basisvoorzieningen moeten helemaal niet worden onderworpen aan marktwerking zeggen wij. Daar moet je kritisch op blijven.”
Wat dat aangaat, is het programma van de SP in Europa heel vergelijkbaar met dat in Nederland. Meer dan de helft van alle nieuwe wetgeving komt uit Europa. Wetgeving over minimumlonen, arbeidsomstandigheden en bijvoorbeeld bescherming als er gewerkt wordt met gevaarlijke stoffen. “We maken ons daar hard voor in Nederland, maar ook over de grenzen heen. Wat verwacht je ook van een principiële partij”, zegt hij met een knipoog.
Hoe dan ook valt er echt iets te kiezen op 6 juni. “In Europa wordt buitengewoon veel bepaald voor lagere wetgeving. Afspraken over pensioenen en het Openbaar vervoer bijvoorbeeld. Daarnaast kan je klimaatverandering veel beter op Europees niveau aanpakken. En wat dacht je van afspraken maken op het gebied van veiligheid en mensenrechten?”
"Het koesteren van Europa is de moeite waard."
Hij maakt zich geen illusies. De kans is niet enorm dat hij, vanaf plek negen op de lijst, een stoeltje in het Europees Parlement bemachtigd. Maar mocht het wel zo zijn, dan gaat hij er vol voor. Het allerbelangrijkste is dat mensen daadwerkelijk gaan stemmen. De kracht inzien van de Europese Unie.
“Iedereen moet zich eens goed achter de oren krabben en zich realiseren dat de democratie en de vrede waarin wij leven en de rechtsstaat die we hebben opgebouwd niet vanzelfsprekend is. Daar heeft Europa een heel belangrijke rol in gespeeld. Het koesteren daarvan is de moeite waard.”
In Brabant scoort de SP bij Europese verkiezingen beter dan landelijk gemiddeld. Hieronder zie je welk aandeel van de Brabantse stemmen de SP bij vorige Europese verkiezingen haalde, vergeleken met het aandeel landelijke stemmen:
Naast Europarlementariërs werken er ook lobbyisten in Brussel om zich hard te maken voor Brabant. Lieke van Alphen en Machteld van Dijk werken voor de provincie Brabant in Brussel. Ze proberen zoveel mogelijk Europees geld binnen te harken én invloed uit te oefenen op afspraken die in Brussel gemaakt worden. Maar het is méér dan alleen lobbyen. Benieuwd hoe een dag in het leven van een lobbyist eruit ziet? Verslaggever Ilse liep een dagje met hen mee in het kloppende hart van de Europese Unie. Dat zie je in deze HOE..?