Maandenlang is er onderhandeld tussen de gemeente Cranendonck en het COA, met een kleiner azc als resultaat. De gemeenteraad had eerder juist aangegeven om het asielzoekerscentrum na 1 juli 2024 in de huidige vorm te willen sluiten. Dan loopt het contract af, maar dat blijkt juridisch niet haalbaar. Wel gaat het aantal bewoners van 1500 naar 960.

Inwoners van Maarheeze reageren gelaten op de nieuwe overeenkomst. Een groot deel had liever nog een halvering gezien van het nieuwe aantal bewoners, met maximaal 450 asielzoekers in het toekomstige azc.

De grootste politieke partij, ELAN, is redelijk positief over de uitkomst. "Het is niet het resultaat waar we op gehoopt hadden, maar er is gruwelijk hard aan getrokken door de wethouder. De realiteit is dat we er juridisch gezien niet onderuit konden", vertelt fractievoorzitter Carry van Rooij.

Daar sluit Cranendonck Actief zich bij aan. "Deze afspraken zijn een stuk beter dan wat we hadden. We konden eerst geen kant op, dus elke stap is een verbetering. Al hadden we stiekem gehoopt op meer", zegt Koen van Laarhoven van de partij.

Toch ziet Van Rooij van ELAN ook winstpunten uit de onderhandelingen: “De centrale ontvangstlocatie wordt aanzienlijk teruggebracht.” De locatie waar asielzoekers vlak na aanmelding in Nederland tijdelijk verblijven, krimpt van 1200 naar 300 bedden. "We verwachten dat de overlast daardoor minder wordt."

Het CDA Cranendonck heeft daar nog vragen over. "Ik heb er een dubbel gevoel over. We hebben altijd gezegd dat we voor de opvang zijn van mensen die huis en haard hebben moeten achterlaten. Maar we wilden wel koste wat het kost van die raddraaiers af. Ik hoop dat die overlast in grote mate teruggedrongen wordt, maar ik geloof niet dat die nu helemaal gaat verdwijnen", vertelt Paul Coenegracht van het CDA.

Er is straks ook plek voor zestig voor zogenoemde veiligelandersasielzoekers die weinig kans maken op een verblijfsvergunning. "En als er toch weer overlast is? Hoe gaan we dat dan aanpakken? Daarover hebben we nog wel wat vragen aan de wethouder."

Ook de VVD wil niet zomaar tekenen bij het kruisje. "Dit is geen winstpakker. We zijn teleurgesteld. We missen in de afspraken een escapeknop waar wij op kunnen drukken als er weer veel overlast is", zegt Jordy Drieman van de VVD.

"Als het COA voor eind 2027 het aantal asielzoekers op het azc heeft teruggebracht naar 960, krijgen ze er gratis nog eens tien jaar bij. Ik vertrouw het niet. We zijn er al een keer ingetuind, dat mag ons niet nog een tweede keer gebeuren."

Op 2 juli praat de gemeenteraad nog over het voorstel. Ondertussen zet de gemeente het hoger beroep tegen het COA bij de Raad van State door, ondanks het nieuwe contract over het azc. De rechter oordeelde eerder dat de gemeente haast moet maken met het afgeven van de nieuwe omgevingsvergunning voor het azc.