Zo werd het azc in Budel in tien jaar tijd een enorm hoofdpijndossier
In 2014 is er, net als nu, in Nederland een groot tekort aan opvangplekken voor asielzoekers. In Budel-Dorplein zit dan al een opvang met 239 plaatsen. Maar door de krapte huurt het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) de Nassau-Dietzkazerne in Budel van Defensie.
De voormalige legerbasis zou eigenlijk pas in 2016 sluiten, maar dat wordt naar voren gehaald om in mei 2014 maximaal 900 asielzoekers op te vangen. Maar nog geen vijf dagen na deze bekendmaking, stemt de gemeenteraad van Cranendonck in met de opvang van zelfs 1200 asielzoekers.
Tijdelijke opvang
Het gaat om tijdelijke opvang voor een jaar en een mogelijke verlenging met nog een jaar. Binnen anderhalve maand zit de opvang nagenoeg vol. Mede daarom stemt de gemeenteraad ermee in dat er zelfs 1500 asielzoekers in Budel worden opgevangen. Eind 2014 volgen ook de eerste signalen dat het binnen de muren van het azc regelmatig onrustig is. De opstootjes ontstaan doordat veel mannen met verschillende achtergronden op één kamer slapen.
De gemeenteraad van Cranendonck besluit in mei 2016 het complex niet aan het COA te verkopen. Die wilde zo een permante opvang van het terrein maken. Het COA mag wel de komende tien jaar blijven huren en maximaal 1500 asielzoekers opvangen.
'Veilige Landers'
Eind 2018 ervaren ze in Maarheeze steeds meer overlast van zo'n vijftig 'Veilige Landers'. Dat zijn asielzoekers die kansloos zijn om in Nederland te mogen blijven. En ook binnen het azc zijn steeds meer incidenten. Extra politie-inzet laat op zich wachten, dus de gemeente Cranendonck zet meer boa's in om de veiligheid in de omliggende dorpen te verbeteren.
In de zomer van 2020 ontstaat er een grote vechtpartij tussen vijftien asielzoekers. Een beveiliger van het azc wordt gestoken met een mes, maar blijft ongedeerd. Vier bewoners van het azc lopen wel snijwonden op. Ook de overlast van asielzoekers in winkels, de bus en op station Maarheeze neemt almaar toe.
Buurtwacht
De aanhoudende diefstallen, intimidatie en het gevoel van onveiligheid zorgen er in mei 2021 voor dat boze inwoners van Budel en Maarheeze een burgerwacht willen vormen. Het wordt geen knokploeg, maar een buurtpreventieteam. De maanden erna zijn er meerdere steekpartijen in het azc zelf, maar omwonenden zijn bang dat die zich naar hun straten verplaatsen.
In januari 2022 besluit de burgemeester van Cranendonck om de omgeving van het azc tijdelijk als veiligheidsrisicogebied aan te wijzen. De politie kan zo iedereen staande houden en fouilleren en daarmee moet het aantal incidenten afnemen. De gemeenteraad van Cranendonck is er inmiddels wel klaar mee en wil dat het azc vertrekt uit Budel.
Dat de raad er zo klaar mee is, komt onder meer omdat de rechtbank in drie maanden 58 asielzoekers uit Budel veroordeeld voor allerlei vergrijpen en misdaden. De staatssecretaris kondigt extra maatregelen aan op het complex en probeert tevergeefs de gemeenteraad op andere gedachten te brengen. Uit onderzoek blijkt dat de helft van de inwoners van Cranendonck van het azc af wil.
Problemen in het OV
Begin 2023 komt Budel weer negatief in het nieuws. Op station Maarheeze zijn strenge toegangscontroles om overlast en geweld van asielzoekers in de trein te voorkomen. Later dat jaar dreigen machinisten zelfs het station over te slaan, maar dat gebeurt niet dankzij extra politie-inzet op de trein. De buschauffeurs daarentegen slaan de halte bij het azc nog altijd over door alle incidenten.
Het COA sleept in mei de gemeente Cranendonck voor de rechter. Want die laatste nam maar geen besluit over het verlengen van de vergunning. Eind mei werd duidelijk dat ondanks de vurige sluitingswens van velen het asielzoekerscentrum open blijft, maar wel met minder opvangplekken. De gemeenteraad vindt dat begin juli niet voldoende en wil dat de wethouder opnieuw gaat onderhandelen met het COA over een kleiner azc in Budel.
