"Wormen zijn fascinerend”, zegt Janneke de Vries van Stichting Op Groene Voet in Tilburg. “Het zijn de enige dieren op de wereld die nieuwe aarde kunnen maken, zo maken tijgerwormen compost van bijvoorbeeld groenteafval”, zegt ze terwijl ze langs fruitboompjes in de Tilburgse Wormentuin loopt.

“En regenwormen graven gangenstelsels van wel twee meter diep onder de grond waardoor regenwater gemakkelijker de bodem in kan. De gangen zijn snelwegen voor water. Handig bij een hoosbui. Ook worden sommige bodemlagen wat koeler door het water.”

De Wormentuin ligt op de Tilburgse ondernemerstuin Un Bietje Groen aan de Koningshoeven. Op de ‘boulevard’ staat een 'wormenrestaurant'. Janneke tilt het plafond even op en laat zien dat tijgerwormen er fruit- en groenteafval eten. “Tijgerwormen zijn gek op ongekookte groente- en fruitresten, ze eten ook koffieprut of eierschalen. De compost die wormen van de voedselresten maken, is echt goud voor de bodem. Hiermee kun je planten, die weer zorgen voor koelte, een vitamineboost geven.”

Ook Shirley van den Broek, sociaal werker bij ContourdeTwern, steekt de handen uit de mouwen om hitte en wateroverlast tegen te gaan in de stad. Dat doet ze samen met buurtbewoners in de Textielbuurt in Tilburg. “Kijk”, zegt ze trots als ze naar het Textielplein wijst. “Bewoners hebben samen met de gemeente bedacht hoe het plein vernieuwd kon worden. Het park heeft nieuwe paden en kleurrijke planten. Je kunt hier nu in de schaduw zitten of wandelen, je brandt niet meer weg. Het is ook een aantrekkelijke plek voor vogels en insecten. De verlagingen die je ziet vangen regenwater op zodat het in de grond kan zakken.”

Een paar straten verderop werkt een buurtbewoonster in een moestuin. Ze vraagt Shirley om een blaadje sla te proeven. De moestuin ligt pal voor haar deur. “Ik stap de voordeur uit en werk hier elke dag. Soms sluit een buurvrouw of buurman aan. We telen sla, courgettes en er staat een fruitboom”, zegt ze terwijl ze achterom kijkt en een buitenkraan aanwijst. "Woonstichting Tiwos heeft een buitenkraan voor ons aangelegd, zodat we de planten water kunnen geven."

Shirley: “We hebben wijkbewoners gevraagd waar zij behoefte aan hebben. Na overleg mogen ze dit stukje grond van de gemeente lenen.”

“Tien jaar geleden begonnen ook wij met het groener maken van Tilburgse buurten, bijvoorbeeld met de plukfietsen, dat zijn mobiele tuintjes op de fiets”, vertelt Janneke van Stichting Op Groene Voet op haar beurt. “Daarna hebben we ons gestort op verblauwen, het watervriendelijker maken van tuinen. Bijvoorbeeld door het plaatsen van duizend regentonnen om water vast te houden. En nu zijn we aan het verbruinen: we geven bijvoorbeeld workshops aan mensen die een eigen wormenhotel in hun tuin willen, zodat ze de grond kunnen verbeteren.”

Terug in de Textielbuurt vertelt Shirley dat een moestuin runnen of meedenken over de inrichting van een park niet alleen hitte en wateroverlast tegengaat, buurtbewoners met verschillende culturele achtergronden leren elkaar er ook beter door kennen. “Samen tuinieren vergroot het sociale netwerk", geeft ze aan.

"Buurtbewoners letten op elkaars huizen als iemand op vakantie is, lopen bij elkaar binnen voor een kop koffie en wisselen planten met elkaar uit. Ik werk inmiddels 26 jaar in deze buurt en ik zie steeds meer groen, van voortuinen met planten tot een moestuin, fantastisch.”

Dit verhaal is mede tot stand gekomen door een bijdrage van het Tilburgs Mediafonds.

DIT VIND JE OOK INTERESSANT:

Verdroging van haar stad maakt Lucy verdrietig: 'Doet me pijn'

Hitte of natte voeten in de stad: zo gaan gemeenten de strijd aan