Stemmen voor Europa: dat kan morgen hier en dit wil je weten

5 juni om 11:30 • Aangepast 19 juni om 02:06
nl
Je staat voor een aantal belangrijke keuzes wanneer je donderdag een vakje rood maakt in het stemhokje voor de Europese verkiezingen: wil je meer samenwerking als het gaat om migratie, defensie en arbeidsomstandigheden of moeten landen hun eigen boontjes doppen? Moeten er strengere regels komen om de natuur te beschermen of krijgen boeren meer ruimte? Maar wanneer en waar kun je eigenlijk stemmen? En wanneer is de uitslag van de verkiezingen bekend? We zetten het voor je op een rijtje.
Profielfoto van Rick Lemmens
Geschreven door

Tussen 6 en 9 juni vinden in de hele Europese Unie verkiezingen plaats. Inwoners kiezen de 720 volksvertegenwoordigers die samen de komende vijf jaar het Europees parlement zullen vormen. Hoeveel Europarlementariërs een land mag sturen, hangt af van het aantal inwoners. Voor Nederland zijn dat er deze keer 31.

Waar en wanneer kan ik stemmen?
Stemmen doe je donderdag op een stembureau in je eigen gemeente. Je hebt daarvoor via de post een stempas van je gemeente ontvangen. Stemmen kan van 7.30 uur tot 21.00 uur. Op sommige treinstations kun je al eerder stemmen, bijvoorbeeld in Breda en Tilburg.

Op deze kaart vind je een stembureau bij jou in de buurt:

Wachten op privacy instellingen...

Het is mogelijk om buiten je eigen gemeente te stemmen. Hiervoor heb je een kiezerspas nodig, die je aan had moeten vragen bij je gemeente. Met zo'n kiezerspas kun je in heel Nederland stemmen.

Als je niet in staat bent om zelf te stemmen, kun je iemand anders met een zogeheten 'volmacht' jouw stem laten uitbrengen. Op de achterkant van je stempas vul je dan de nodige gegevens in en je moet ook een kopie van je identiteitsbewijs meegeven.

Als je nog niet weet op welke partij je gaat stemmen, kun je hieronder of via deze link het Kieskompas invullen:

Wachten op privacy instellingen...

Waar stem ik precies voor?
Met zeven verschillende EU-bestuursorganen kan het knap lastig zijn om te begrijpen waar deze verkiezingen precies over gaan. Toch is het misschien simpeler dan het lijkt: we kiezen bij deze verkiezingen een nieuw Europees parlement. Het parlement is het enige orgaan waarvoor wij kunnen stemmen.

Het Europees Parlement heeft - net als de Eerste en Tweede Kamer in Nederland - de taak om democratische controle uit te oefenen op de Europese instellingen. Ook stemt het parlement voor of tegen wetsvoorstellen. In tegenstelling tot het Nederlands parlement, mag het Europees parlement geen eigen wetsvoorstellen maken.

Hier lees je meer over wat de verschillende onderdelen van de EU doen.

Wat heb ik aan Brussel?
Kritiek op de EU gaat vaak gepaard met het beeld dat Nederland meer moet betalen aan de EU dan dat het ervoor terugkrijgt. Uit de pro-EU hoek klinkt daarop dan weer het verweer dat het geheel meer is dan de som der delen. Feit is dat er in ieder geval heel wat subsidie vanuit Brussel naar Nederlandse organisaties gaat. Ook in Brabant weten we daar goed van mee te pikken: in de periode van 2021 tot maart dit jaar ging er meer dan een half miljard euro naar Brabant toe.

Hier lees je hoe dat geld in Brabant verdeeld wordt.

Bedrijven en overheden maken gebruik van lobbyisten om geld uit subsidiepotjes veilig te stellen. Machteld en Lieke doen dat voor de provincie Noord-Brabant. In deze video zie je hoe ze dat doen:

Wachten op privacy instellingen...

Hoe zit het met die Europese fracties?
Bij de verkiezingen stem je op Nederlandse partijen. Na de verkiezingen, verzamelen deze partijen zich met hun zusterpartijen uit andere landen om samen een fractie te vormen. Zo zit het CDA bijvoorbeeld samen met andere christendemocraten zoals die van het Duitse CDU in de fractie van de Europese Volkspartij (EVP).

Van deze Europese fracties maken de Nederlandse partijen (nu nog) onderdeel uit:

Lid zijn van een fractie heeft veel voordelen. Zo krijgen fracties meer spreektijd, hebben ze invloed over de agenda van het parlement, hebben ze meer kantoorruimte en meer personeel, en krijgen ze meer geld. Om een fractie te vormen heb je minstens 23 parlementsleden uit een kwart van de EU-landen nodig.

Een Nederlandse of zelfs een Brabantse fractie vormen kan dus niet. Maar ook als dat wel kon, zouden er niet genoeg Brabanders in het parlement komen. Dat worden er, volgens de laatste peilingen, namelijk maar 3 of 4.

Hier lees je hoeveel Brabanders er bij Nederlandse partijen op de lijst staan.

Wanneer is de uitslag bekend?
In Nederland stemmen we als eerste op 6 juni. De rest van de EU volgt in de dagen daarna. Om te voorkomen dat de uitslag in het ene land die in het andere beïnvloedt, hebben landen met elkaar afgesproken dat de eerste voorlopige uitslagen pas bekend worden nádat het allerlaatste stembureau gesloten is. Dat sluit op 9 juni om 23.00 uur in Italië.

Wel is er voor de Nederlandse uitslag op 6 juni bij de NOS een eerste exitpoll om 21.00 uur en een definitieve exitpoll om 21.30 uur.

Kijk hier wat de uitslag was in jouw gemeente bij de vorige Europese verkiezingen in 2019:

Wachten op privacy instellingen...

App ons!

Heb je een foutje gezien of heb je een opmerking over dit artikel? Neem dan contact met ons op.

Deel dit artikel
Download de app en draag het gevoel van hier altijd bij je!