Video

Het beestjesseizoen is weer begonnen, boswachter Frans legt uit

23 juni om 10:37 • Aangepast zondag om 10:40
nl
Boswachter Frans Kapteijns deelt wekelijks zijn kennis van de natuur op de radio. Luisteraars kunnen vragen insturen via [email protected]. Dit keer besteedt hij aandacht aan onder meer vlinders, naaktslakken en vliegende mieren.

Iedere zondag is er ook een nieuwe aflevering van de Stuifmail-podcast. Beluister de podcast hier:

Wachten op privacy instellingen...

De dronckaerdt in Friesland
Esther Bakker uit Veghel zag in Friesland een bijzonder rups en stuurde mij een foto. Op die foto zie je een grote vaalblauwe rups met op het lichaam allerlei zwarte stippen. Ik denk dat het gaat om de rups van de nachtvlinder rietvink. Dit beestje is 's nachts actief en wordt ook weel de dronckaerdt genoemd. Dat komt doordat de bekende Nederlandse entomoloog Johannes Goedaert (1617–1668) de rietvink beschreef als 'seer tot het drincken genegen'. Dit omdat rietvinken hun voorlijf vaak in het water dopen. Mannetjes van deze nachtvlinder vliegen soms schokkerig en vaak maar korte stukjes. Rietvinken overwinteren niet als pop, maar als rups. De naam rietvink heeft deze nachtvlinder gekregen, omdat deze vlinder het vaakst in rietland te vinden is.

Een dronckaerdt is niet vies van wat vocht.
Een dronckaerdt is niet vies van wat vocht.

Kannibalistische naaktslakken?
Mandy van den Boomen zag iets bijzonders in haar tuin toen een huisjesslak en een naaktslak frontaal tegen elkaar aan stonden. Zij vroeg zich af wat die beide slakken aan het doen waren. Ik denk dat de naaktslak de huisjesslak wilde opeten, maar dat deze van een koude kermis thuiskwam. De huisjesslak vluchtte waarschijnlijk weg, zoals Mandy beschreef. Het is namelijk bekend dat sommige naaktslakken soms ook huisjesslakken opeten. De meest bekende van die naaktslakken is de tijgerslak. Daarnaast eten diverse plantenetende naaktslakken ook dode dieren. In gevangenschap is zelfs bekend dat ze ook levend aas proberen op te eten.

Deze naaktslak probeerde een soortgenoot met huisje op te eten, maar dat lukte toch niet.
Deze naaktslak probeerde een soortgenoot met huisje op te eten, maar dat lukte toch niet.

Ook Marjan Visser-Lijten had een dergelijke vraag, want op haar foto zie je een naaktslak op een segrijnslak zitten. Volgens mij is die naaktslak de segrijnslak aan het opeten of zit de naaktslak op een leeg huisje. Zeker weten kan ik het niet want het is niet echt goed te zien.

Deze segrijnslak is waarschijnlijk te grazen genomen door een naaktslak.
Deze segrijnslak is waarschijnlijk te grazen genomen door een naaktslak.

Wat is dit voor een jonge vogel?
Denise Schilders stuurde mij een foto van een vogel en vroeg zich af wat voor soort het was. Aan het witte en zwarte verenpak te zien, is het een jonge ekster. Dat kan je vooral zien aan de snavel want die is nog niet zwart. Volwassen eksters hebben namelijk een zwarte snavel. Eksters worden vaak verfoeid in een buurt, omdat ze heel brutaal zijn en ook tijdens het broedseizoen jonge vogels en eieren eten. Daarnaast houden ze er een bijzondere enigszins fascinerende leefwijze op na. Wist je dat jonge eksters in soort jeugdbende leven tot hun derde levensjaar? In die drie jaren doen ze de ervaring op die een ekster nodig heeft om jongen groot te kunnen brengen.

Daarnaast staan eksters erom bekend dat ze glimmende voorwerpen, zoals zilveren theelepeltjes en blinkende sierraden stelen. Dat doen ze waarschijnlijk omdat ze een onverzadigbare nieuwsgierigheid hebben in alles dat er 'anders' uitziet. Glimmende voorwerpen worden soms zelfs begraven voor later gebruik.

Eksters staan bekend om hun brutale en grijpgrage snavels.
Eksters staan bekend om hun brutale en grijpgrage snavels.

Vliegende mieren in aantocht
Hans Vriens stuurde mij een foto van een vliegend insect en wilde graag weten wat het is. We hebben hier te maken met een vliegende mier. In een bepaalde periode krijgen sommige vrouwtjes (de toekomstige koninginnen) en mannetjes vleugels. Beide stijgen hoog op in de lucht. Vervolgens wordt er dan gepaard. We noemen dit vliegen dan de paringsvlucht, net zoals bij honingbijen. Mieren horen technisch gezien ook bij de familie van de bijen, hommels en wespen. Feitelijk is een mier namelijk ooit een sluipwesp geweest die tijdens de evolutie vanuit de lucht juist ondergronds is gegaan. Alleen de paring is hetzelfde gebleven. De koninginnen worden tijdens hun vlucht bevrucht en dalen daarna het nest weer in of vormen een andere kolonie. De mannetjes dalen ook weer neer op het nest, maar worden verstoten en leven daarna niet lang meer. Zelf kunnen zij namelijk geen voedsel zoeken.

De vliegkunsten van mieren zijn maar van korte duur.
De vliegkunsten van mieren zijn maar van korte duur.

Grijze waas over waterplassen
Judith Naaktgeboren–Wijnands zag tijdens een fiestocht in het bos in Valkenswaard op de grote waterplassen iets matgrijs liggen. Het leek zelfs een beetje op fijn asfalt. Aan mij de vraag wat het is. Ik denk dat daar steenmeel is uitgestrooid om de bosbodem te verbeteren. Je kan hier alles overlezen in de volgende twee links. Helikopter strooit 250 ton steenmeel over Lieropse Heide om bodem flinke boost te geven – Omroep Brabant en Boxtel Natuurlijk, aflevering operatie steenmeel – Omroep Dommelland.

De grote waterplassen kleurden grijs door steenmeel.
De grote waterplassen kleurden grijs door steenmeel.

Bever in Oisterwijk
Ien Sluyters was aan het wandelen bij de Voorste Stroom in Oisterwijk, toen ze plotseling wat gespetter hoorde. Voorzichtig liep ze richting het geluid en zag ze tot haar verrassing een bever in het water! Heel voorzichtig heeft ze een mooi filmpje gemaakt, dat ze graag wilde delen.

Wachten op privacy instellingen...

Een cameraschuw insect laat zich zien
Dieuwke van Duijn was in het duingebied bij Casticum en ontdekte een bijzonder dier dat ze nog nooit had gezien. Op die foto zie je een bruinig insect met een bijzonder grote en aparte kop: dat is een veenmol. Veenmollen behoren tot de familie van krekels en sprinkhanen. Het bijzondere is dat je veenmollen bijna nooit ziet want ze leven grotendeels ondergronds. De beestjes hebben grote, krachtige voorpoten met opvallende klauwen. Die klauwen lijken een beetje op die van mollen, vandaar ook de naam van dit dier. Het mooie is dat deze grote insecten - mannetjes zijn maximaal 45 millimeter lang en vrouwtjes maximaal zeventig millimeter - kunnen vliegen. Ze hebben die vleugels op het midden van de rug. Overigens zijn het ook uitstekende zwemmers.

Veenmollen laten zich niet vaak zien. Deze foto is dus extra bijzonder.
Veenmollen laten zich niet vaak zien. Deze foto is dus extra bijzonder.

Groenige nachtvlinder
Kevin Backx kwam een groenige vlinder tegen en wilde graag weten om welke soort het gaat. Zo te zien heeft hij een kleine zomervlinder gefotografeerd. Deze mooie, lichte nachtvlinder is heel herkenbaar vanwege de geblokte franjes aan de vleugels. Kleine zomervlinders beginnen in de schemering te vliegen en drinken in de nacht nectar van wilde liguster en akkerdistel. Heel bijzonder is dat de kleine zomervlinders overwinteren als jonge rupsen en later verpoppen tussen de bladeren van diverse bomen en struiken.

De kleine zomervlinder laat zich vaak pas in de schemer zien
De kleine zomervlinder laat zich vaak pas in de schemer zien
De larve van de geelgerande waterkever is niet bepaald een lieverdje.
De larve van de geelgerande waterkever is niet bepaald een lieverdje.

Een larve die niet bang is
Monique Sommer was in het Bossche Broek aan het wandelen en kwam onderweg een bijzonder diertje tegen. Ik denk dat het een larve van een waterkever is, en dan specifiek die van de geelgerande waterkever. Deze larve is niet in zijn of haar natuurlijke omgeving, want normaal gesproken horen deze larven in het water. De larven van deze waterkevers zijn felle rovers in het water. Zo vangen ze vissen, kikkers en andere insecten die onder water leven. Ze pakken hun prooi met hun lange, sterke, sikkelvormige holle gifkaken. Het gif verteert de lichaamsdelen tot sap, wat ze vervolgens opzuigen. Als je zo'n diertje tegenkomt, is het niet aan te raden om die op te pakken. De kaken zijn namelijk zó sterk, dat een beet zelfs voor mensen pijnlijk is.

Normaal gezien zou een waterkever zich onderwater moeten begeven.
Normaal gezien zou een waterkever zich onderwater moeten begeven.

Rubriek mooie foto’s
Dit mooie kevertje vind ik jaarlijks in hetzelfde stukje wegberm op de Kampina, Boxtel. De naam is de behaarde bijenwolf. Fotograaf: Bas van Sambeek.

Een behaarde bijenwolf heeft een opvallend uiterlijk.
Een behaarde bijenwolf heeft een opvallend uiterlijk.

Natuurtip: Stadswandeling Heusden
Maak kennis met de historische charme van Heusden tijdens een boeiende stadswandeling met een ervaren gids. Wandel mee over de vestingwallen en door de sfeervolle straatjes en ontdek het rijke verleden van deze bijzondere vestingstad.

In Heusden komt geschiedenis tot leven op elke straathoek. Rondom een van de oudste waterburchten van Noordwest-Europa ontwikkelde de stad zich tot een cruciale verbinding tussen De Biesbosch en 's-Hertogenbosch. Als een van de eerste Nederlandse steden met stadsrechten werd Heusden omringd door imposante stadsmuren. Na een periode van diverse tegenslagen, zoals de pest, stadsbranden en verwoestingen tijdens de Tweede Wereldoorlog, heeft Heusden altijd veerkracht getoond.

Elke zaterdagmiddag tot en met 30 november, dus ook zaterdag 29 juni.

Meer informatie:
• Aanmelden is verplicht en kan via deze link

• Vertrekpunt Vismarkt 1T 5256 BC Heusden

• Meer informatie op de website, zie deze link

• Kosten, zie deze link

App ons!

Heb je een foutje gezien of heb je een opmerking over dit artikel? Neem dan contact met ons op.

Deel dit artikel
Download de app en draag het gevoel van hier altijd bij je!