Je kunt het een ultieme poging noemen. Daags voor het verstrijken van de deadline wil het CDA nog één keer zijn best doen om de verplichte emissiearme stallen voor kippen, geiten en varkens op te schuiven. Helemaal van tafel gaat deze eis niet meer.

Aanleiding is onder meer de brief van de Rabobank aan het college. Daarin stelt directeur Food & Agri van de Rabobank, Alex Datema, dat zonder kloppende vergunning de bank geen financiering kan verstrekken. Die vergunningen moeten juridisch houdbaar zijn.

Lastig parket
Volgens het CDA zitten boeren in een lastig parket en zijn ze vanaf 1 juli illegaal. Omdat vergunningen voor nieuwe, emissiearme stalsystemen niet worden verleend, kúnnen ze vanaf maandag geen werkend stalsysteem hebben en dus niet voldoen aan de verplichting van de provincie.

Gedeputeerde Dirken (VVD) bestrijdt dat. "Bedrijven hebben tientallen vergunningen en voldoen aan heel veel eisen. Er wordt slechts één vergunning aangepast. Ze hebben gewoon een vergunning voor het uitoefenen van een veehouderij."

Overtreding 'oplosbaar'
Volgens haar zijn die bedrijven zonder die ene vergunning dan wel in overtreding, maar is die overtreding 'oplosbaar'. Mocht er een rechtszaak volgen waarin bijvoorbeeld een milieuorganisatie om handhaving vraagt, kan de provincie aantonen dat er zicht is op legalisatie. De vergunning is immers onderweg.

Maar het CDA, de BBB en ChristenUnie zijn er niet gerust op. Omdat veel van die vergunningen uiteindelijk worden verleend met behulp van een 'passende beoordeling' op bedrijfsniveau. Het is nog niet helemaal zeker of die beoordeling juridisch wel houdbaar is.

Ondernemersrisico
Anne Schipper van de ChristenUnie vraagt zich af wie de verantwoordelijkheid draagt als die passende beoordeling niet juridisch houdbaar blijkt. De provincie geeft toe daarvoor niet garant te staan. Ondernemersrisico heet dat.

De Rabobank krijgt er overigens wel van langs. Volgens Ward Dekkers (PvdA) is het beschamend. "De Rabobank heeft jarenlang geld verdiend aan schaalvergroting. Nu doen we een beroep op de bank om mee te werken aan deze transitie en dan geven ze niet thuis."

Gedeputeerde Dirken denkt dat de soep niet zo heet gegeten wordt. "Ik begrijp de stelling van de Rabobank niet. Deze bedrijven zijn niet illegaal. Als je in een bedrijf de brandblusser op de verkeerde plek hebt hangen, ben je ook in overtreding. Dus ik zal vragen waarom dat voor de ene sector dan anders zou zijn dan voor alle andere sectoren."

Stikstofslot
Uitstel is geen optie meer voor het college. De stikstofreductie in de veehouderij is een belangrijk onderdeel van de Brabantse Ontwikkelaanpak Stikstof (BOS). Deze aanpak moet ertoe leiden dat de natuur in Brabant niet verder verslechtert en er uiteindelijk weer natuurvergunningen kunnen worden uitgegeven, zodat Brabant van het stikstofslot kan.

"Ik snap dat dat voor individuele ondernemers heel moeilijk kan zijn", zegt Dirken. "Maar we hebben sinds 2017 ook heel veel boeren gehad die wél hebben voldaan aan de verplichting van de provincie. Laten we dat vooral niet vergeten."

Het CDA poogde ook nog uitstel te forceren omdat er nieuwe systemen in ontwikkeling zijn die stikstof bij bron aanpakken en niet pas aan het einde van de rit afvangen. Maar daarop wil het college niet wachten. Dirken: "Hoe langer je wacht, hoe meer systemen er op de markt zijn. Maar hier moeten we het nu mee doen. Je kiest uit wat er beschikbaar is, want al die systemen zorgen voor de stikstofreductie die zo hard nodig is"

Bezoek en boete
De deadline blijft dus staan. Boeren die geen aanstalten hebben gemaakt om de verplichte aanpassingen te doen, kunnen een bezoek van de provincie en een boete verwachten. Ondernemers die vóór 1 oktober een vergunning hebben aangevraagd voor zo'n nieuw stalsysteem, maar deze nog niet hebben omdat de vergunning nog niet is afgegeven, worden met rust gelaten. Zij hebben volgens de provincie hun beste beentje voorgezet.

DIT VIND JE OOK INTERESSANT:

Er ging al heel wat vooraf aan dit interpellatiedebat, de geschiedenis van de Brabantse stallendeadline lees je hier